مصرف خودسرانه هورمون رشد؛ تهدیدی برای سلامت بدن

ایسنا/ در سال‌های اخیر، برخی افراد به‌ ویژه ورزشکاران و جوانان، اقدام به مصرف داروی هورمون رشد انسانی نوترکیب (سوماتروپین) می ‏کنند؛ مصرف این دارو با هدف بهبود رشد عضلانی، کاهش توده چربی و بهبود وضعیت استخوانی صورت می‌‏پذیرد. در این مجال مطلبی به نقل از امید مرادی، متخصص داروسازی بالینی و عضو هیأت علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز که در اختیار ایسنا قرار داده شده است، می‌خوانیم.

در این یادداشت آمده است:

---

بازار

---

بدن به‌صورت طبیعی در غده هیپوفیز، میزان مشخصی از هورمون رشد را متناسب با شرایط بیمار ترشح می‌کند؛ وقتی فرد بدون نیاز واقعی، داروی سوماتروپین مصرف می‌کند، تولید طبیعی این هورمون در بدن تحت تاثیر قرار می‏گیرد؛ این آسیب‌ها ممکن است در مواردی غیرقابل بازگشت باشد؛ از عوارض و هشدارهای مصرف این دارو می‏توان به اختلالات متابولیک و افزایش قندخون، واکنش‏های ازدیاد حساسیت، آتروفی بافت چربی و افزایش فشار داخل جمجمه شود.

اثرات متابولیکی سوماتروپین بسیار گسترده‌اند؛ مصرف خودسرانه می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون فرد، مقاومت به انسولین و یا بروز دیابت نوع دو شود؛ مصرف این دارو در افراد با سابقه مشکل در کنترل سطح قند خون همانند افراد دیابتی ممکن است سبب بروز عدم کنترل قند خون در این بیماران شود.

افزایش قند خون بیماران دیابتی به واسطه استفاده از داروی سوماتروپین ممکن است بیمار را در خطر اورژانس قند خون همانند  کمای دیابتی قرار دهد. این عارضه ممکن است فرد را در خطر مرگ قرار دهد؛ همچنین این دارو در افراد بدون سابقه بالا بودن قند خون و یا دیابت می‏تواند سبب بروز دیابت نوع ۲ شود.

از دیگر عوارض اختلال هورمون این دارو می‏توان به نارسایی غدد فوق کلیوی و از عوارض ایجاد شده به واسطه این دارو در اثر اختلال در عملکرد غده فوق کلیه می‏توان به اختلال در کنترل فشارخون و عدم توازن آب و نمک در خون اشاره کرد.

با ارزیابی سود و زیان استفاده از این دارو بدون در نظر گرفتن نکات بالینی و دیدگاه علمی، می‏توان به این نتیجه رسید که استفاده از این دارو در افراد بزرگسال بدون سابقه کمبود هورمون رشد می‏تواند خطرناک باشد و آسیب‏های جبران ناپذیری ایجاد کند.

داروی سوماتروپین تنها در شرایط خاص پزشکی، مانند کمبود واقعی هورمون رشد، تأخیر رشد در کودکان یا برخی اختلالات سندرمیک خاص در کودکان، با تجویز پزشک و تحت پایش دقیق قابل استفاده است.

از منظر داروسازی، سوماتروپین جزو داروهای حساس و تزریقی است که نگه‌داری و تزریق آن باید با دقت بالا انجام شود؛ این دارو باید در دمای یخچال (۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود و باید از تکان دادن یا انجماد آن پرهیز کرد، زیرا باعث تخریب ساختار پروتئینی دارو می‌شود.

در صورت مصرف مداوم دارو در افراد نیازمند آن، نگه‌داری قلم دارویی پس از باز شدن، در محیط خارج یخچال تا مدت زمان تعیین شده توسط شرکت سازنده بلامانع است؛ اطلاعات نگهداری برندهای مختلف دارو در بروشور ارایه شده توسط شرکت سازنده قابل دسترسی است؛ متأسفانه، بسیاری از فرآورده‌های غیرمجاز و قاچاق در بازار آزاد وجود دارند که نه‌تنها غیراستاندارد هستند ، بلکه خطر آلودگی و عفونت نیز دارند.

توصیه می‌شود هرگز بدون نسخه و تشخیص تخصصی، تحت نظارت پزشک، از هورمون رشد استفاده نکنید؛ افزایش عضله، تناسب اندام و سلامت واقعی از طریق تغذیه مناسب، تمرین علمی و خواب کافی قابل دسترسی است؛ استفاده از داروهای هورمونی باعث در خطر قرار گرفتن سلامت فرد می‏شوند و ممکن است آسیب‏های غیرقابل جبران برای فرد به ارمغان بیاورد.

 به یاد داشته باشیم: داروساز می‌تواند در تشخیص داروهای مجاز، کنترل موارد مصرف و اندیکاسیون دارو، نحوه نگهداری و تداخلات احتمالی آن‌ها راهنمای مطمئن شما باشد.

در مسیر سلامتی، آگاهی اولین گام است.

انتهای پیام