ایلام پیشگام راه‌اندازی نخستین کاروان ترویج بهره‌وری و آموزش منابع طبیعی

ایرنا/ ایلام - ایرنا - کاروان ترویج بهره‌وری ویژه آموزش مفاهیم منابع طبیعی برای نخستین بار در کشور امروز (چهارشنبه) به‌ صورت هم‌زمان با حضور در ۱۲ شهرستان استان ایلام آموزش‌های لازم را در حوزه حفاظت از آب و خاک و تبیین نقش مشارکت مردمی در صیانت از منابع طبیعی به بهره‌برداران ارائه کرد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، مدیر هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام در آیینی به همین مناسبت با بیان این که تحقق پایداری در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی تنها با مشارکت فعال بهره‌برداران امکان‌پذیر است، گفت: جوامع محلی و فعالان بخش کشاورزی نقش مهمی در این مسیر دارند.

---

بازار

---

حشمت‌اله سیاهی افزود: پایداری کشاورزی و تأمین امنیت غذایی نسل‌های آینده در گرو حفظ منابع طبیعی و ترویج فرهنگ درست استفاده از این منابع است.

وی افزود: بهره‌برداری‌های نادرست در سال‌های متمادی سبب تخریب بخشی از عرصه‌های ملی شده است که با آموزش و آگاهی‌بخشی باید میزان مشارکت بهره‌برداران و جوامع محلی ر ا برای مدیریت اصولی منابع‌طبیعی افزایش دهیم.

مدیر هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام یادآور شد: انتقال دانش مدیریت عرصه‌های طبیعی و کشاورزی به بهره‌برداران و آموزش تصمیم‌گیری آگاهانه برای بهره‌برداری از این زمین‌ها از ماموریت‌های مهم اداره ترویج سازمان جهاد کشاورزی است.

وی با بیان این که ایجاد تشکل‌ها و تعاونی‌های محلی و تقویت نقش بهره‌برداران در مدیریت منابع از جمله راهکارهای مؤثر در این موضوع است، گفت: کاروان ترویج بهره‌وری در استان ایلام نمادی از هم‌افزایی و همکاری میان نهادهای مرتبط با بخش کشاورزی و منابع طبیعی است.

سیاهی ابراز امیدواری کرد که در برنامه‌های آینده نیز با همدلی و مشارکت بیشتر بهره‌برداران و جوامع محلی گام‌های مؤثرتری برای حفظ منابع طبیعی و توسعه پایدار برداشته شود.

وی ادامه داد: تداوم روند خشکسالی و تغییر اقلیم خطری جدی برای آینده منابع طبیعی و امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود و از این‌رو باید به سمت دانش‌بنیان کردن بخش کشاورزی و منابع طبیعی حرکت کنیم.

آبخیزداری سرمایه‌ای پایدار برای آینده ایلام

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام هم در این برنامهدگفت: اجرای طرح‌های آبخیزداری و حفاظت از منابع طبیعی سرمایه‌ای ماندگار برای آیندگان به شمار می‌رود و نقش مهمی در حفظ خاک، کاهش فرسایش و تقویت سفره‌های آب زیرزمینی دارد.

یاسم خان‌محمدیان اظهار کرد: گستره منابع طبیعی استان بیش از دو میلیون هکتار است که حدود ۸۸ درصد از سرزمین استان را شامل می‌شود و حفاظت و بهره‌برداری اصولی از این گستره بزرگ طبیعی به عنوان سرمایه‌ای ملی، نیازمند مشارکت همه مردم استان است.

وی افزود: برپایه تجارب سال‌های گذشته، بی‌توجهی به اجرای طرح‌های آبخیزداری خسارت‌های جبران‌ناپذیری به همراه دارد که به‌عنوان نمونه سال ۱۳۹۴ وقوع سیلاب در یکی از حوزه‌های آبخیز ایلام بخش قابل توجهی از زیرساخت‌های شهری را تخریب کرد، اما با اجرای پروژه‌های آبخیزداری در سال‌های اخیر و پس از سیلاب اکنون آن منطقه به‌طور کامل ایمن و قابل سکونت شده است.

خان‌محمدیان با تأکید بر اهمیت مشارکت مردم در طرح‌های حفاظتی گفت: هر اقدامی حتی کوچک و جزیی در راستای حفظ آب و خاک بسیار ارزشمند است و هدف نهایی ما تقویت پوشش گیاهی با هدف نفوذ باران به عمق زمین و افزایش ذخایر آبی زیرزمینی است.

مدیرکل منابع طبیعی ایلام ادامه داد: به‌طور میانگین حدود ۱۸ تن در هر هکتار فرسایش خاک در استان داریم که نسبت به میانگین کشور رقم بالایی است و به همین سبب باید با مدیریت درست روان‌آب‌ها و اقدام‌های سازه‌ای و بیولوژیکی از فرسایش بیشتر جلوگیری کنیم.

وی با اشاره به قانون ملی شدن جنگل‌ها یادآور شد: بر اساس قانون همه جنگل‌ها، مراتع و زمین‌های ملی جزو انفال محسوب شده و مالکیت آن‌ها در اختیار دولت به نمایندگی از مردم است ولی اگر مالکیت اشخاص با اسناد و مدارک معتبر ثابت شود، موضوع از مسیر قانونی و بر اساس مواد ۵۴ و ۵۶ قانون رفع تداخل اراضی بررسی و تعیین‌تکلیف خواهد شد تا هیچ اختلافی میان مردم و دستگاه‌های اجرایی باقی نماند.

خان‌محمدیان گفت: گستره زمین‌های ملی استان حدود یک‌میلیون و ۷۴۰ هزار هکتار است که از این میزان، حدود ۱۰۰ هزار هکتار دچار تداخل با زمین‌های کشاورزی است که البته با اجرای طرح رفع تداخل و همکاری اداره کل منابع طبیعی و سازمان جهاد کشاورزی بسیاری از این موارد در حال تعیین تکلیف است.

وی اضافه کرد: این گونه رویدادها موجب تبادل تجربه، افزایش آگاهی مردم و انگیزه بیشتر برای حفاظت از طبیعت می‌شود و آبخیزداری هزینه نیست، بلکه سرمایه‌گذاری بر سرنوشت آینده استان است که موجب پایداری منابع و امنیت زیست‌محیطی می‌شود.

حفظ خاک، نخستین گام در پایداری تولید و سلامت جامعه است

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ایلام نیز گفت: خاک سالم زیربنای تولید محصول‌های کشاورزی و اساس پایداری زندگی انسانی است و صیانت از آن باید در همه برنامه‌های آموزشی، ترویجی و تولیدی جهاد کشاورزی مورد توجه قرار گیرد.

سعید طاهری افزود: خاک مهم‌ترین منبع پایه برای تولید و حیات بشر و سلامت آن تضمین‌کننده امنیت غذایی و پایداری زیست‌محیطی است و همه فعالیت‌ها و پروژه‌هایی که در حوزه جهاد کشاورزی و منابع طبیعی تعریف و اجرا می‌شود، در راستای حفظ و استفاده بهینه از این سرمایه حیاتی است.

وی افزود: انتخاب شعار «خاک سالم برای شهر سالم» برای این رویداد ترویجی نشان‌دهنده اهمیت پیوند مستقیم میان سلامت خاک و سلامت جامعه است و هرگونه تخریب یا فرسایش خاک، به‌طور مستقیم بر کیفیت زندگی مردم و امنیت غذایی تأثیر می‌گذارد و بنابراین باید در این حوزه فرهنگ‌سازی عمیق‌تری صورت گیرد.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ایلام ادامه داد: کارشناسان، مروجان و مدیران جهاد کشاورزی در قالب این کاروان‌ها و برگزاری همایش‌های تخصصی، ضمن حضور میدانی در عرصه‌های تولید، پیام حفاظت از خاک و منابع پایه را به بهره‌برداران اعم از کشاورزان و دامداران منتقل می‌کنند.

طاهری اضافه کرد: بهره‌برداران بخش کشاورزی به‌ ویژه دامداران که از عرصه‌های منابع طبیعی برای چرای دام استفاده می‌کنند، نقش مهمی در حفظ تعادل چرایی و جلوگیری از تخریب پوشش گیاهی دارند و تخریب پوشش گیاهی باعث نابودی تدریجی خاک می‌شود.

وی تأکید کرد: ایجاد حساسیت، شناخت مشکل‌های حوزه خاک و ارائه راهکارهای عملی از سوی کارشناسان جهاد کشاورزی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است و با تداوم این پویش‌ها، نگاه علمی و مشارکتی نسبت به خاک و منابع طبیعی در میان بهره‌برداران نهادینه شود.

نخستین کاروان ترویج بهره‌وری ویژه آموزش مفاهیم منابع طبیعی استان ایلام در کمربندی خاوری شهر ایلام با حضور کارشناسان جهادکشاورزی و منابع‌طبیعی و جمعی از بهره‌برداران آموزش های خود را به جامعه هدف ارایه داد.

کاشت نمادین نهال و بازدید از سازه‌های آبخیزداری از دیگر برنامه‌های این رویداد ترویجی - فرهنگی بود.

از سال ۱۴۰۰ تاکنون ۹ کاروان ملی با موضوع‌های کشاورزی مانند الگوی کشت، حفاظت اراضی، آب و خاک، دام و پرنده و دیگر زیربخش‌های کشاورزی با مشارکت مدیران، کارشناسان، محققان، مروجان زیربخش‌های کشاورزی و بهره‌برداران در استان ایلام برنامه‌های آموزشی به جامعه هدف ارایه کرده است.