معاون سازمان محیط‌زیست: میاندشت جاجرم زیستگاهی بی‌نظیر برای یوزپلنگ است

ایرنا/ بجنورد-ایرنا- معاون محیط‌ زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر اهمیت پناهگاه حیات وحش میاندشت، آن را یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی در کشور معرفی کرد.

حمید ظهرابی روز جمعه در حاشیه بازدید از پناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا درباره برنامه‌های سازمان برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در منطقه میاندشت اظهار کرد: با توجه به تغییرات اقلیمی و جابه‌جایی تدریجی پهنه‌های زیستی، زیستگاه‌های شمالی به‌تدریج از شرایط مناسب‌تری برای بقای حیات‌وحش برخوردار می‌شوند و توجه ما نیز به این مناطق افزایش می‌یابد.

---

بازار

---

وی با اشاره به ویژگی‌های خاص میاندشت افزود: این منطقه به دلیل برخورداری از جمعیت قابل توجه طعمه‌ها، به ویژه آهو، زیستگاهی بی‌نظیر برای یوزپلنگ به شمار می‌آید. سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه برنامه‌های ویژه‌ای برای ارتقای حفاظت و مدیریت اکولوژیک این زیستگاه تدوین کرده است و در سال آینده اقدامات مکملی برای تقویت مدیریت حفاظتی و اکولوژیک این منطقه اجرا خواهد شد.

چالش تامین آب در شرایط خشکسالی

ظهرابی به مشکل تامین آب در سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: خشکسالی‌های اخیر، به‌خصوص در منطقه میاندشت، دسترسی به منابع آب را برای حیات‌وحش با مشکلات جدی مواجه کرده است.

وی افزود: برای مقابله با این چالش، چند اقدام عملی در دستور کار قرار دارد. نخست، تامین یک دستگاه تانکر آبرسان از محل اعتبارات ملی برای منطقه میاندشت که امکان انتقال آب به نقاط مختلف زیستگاه را فراهم می‌کند. همچنین، یک خودروی گشت نیز برای تقویت حفاظت فیزیکی و نظارت مستمر در منطقه اختصاص داده شده است.

ظهرابی تصریح کرد: در بخش زیرساخت‌های آب نیز اعتبارات مشخصی برای تعمیر و بهسازی آبشخورها و افزایش ظرفیت آن‌ها پیش‌بینی شده است تا شرایط تأمین آب برای حیات‌وحش به شکل قابل توجهی بهبود یابد. این اقدامات به‌ویژه برای گونه‌های حساس مانند آهو و یوزپلنگ، اهمیت حیاتی دارد.

هوشمندسازی و حفاظت نوین مناطق

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وسعت زیاد مناطق تحت مدیریت و کمبود نیروی انسانی گفت: حرکت به سمت حفاظت هوشمند، یکی از اولویت‌های اصلی سازمان است. این اقدام نه تنها امکان نظارت و کنترل بهتر را فراهم می‌کند، بلکه می‌تواند تخلفات محیط زیستی را کاهش دهد.

وی ادامه داد: از استان خراسان شمالی خواسته ایم تا برنامه‌های خود را برای هوشمندسازی ارائه کنند تا بتوان از محل اعتبارات ملی یا مشارکت‌های مسئولیت اجتماعی تأمین مالی لازم انجام شود.

ظهرابی خاطرنشان کرد: در منطقه میاندشت، این روند از سال گذشته آغاز شده و بخشی از تجهیزات هوشمندسازی خریداری و نصب شده است. در سال جاری نیز برنامه‌های توسعه‌ای ادامه خواهد یافت تا پوشش نظارتی افزایش یابد، تخلفات کاهش یابد و مدیریت اکولوژیک منطقه تقویت شود.

سیاست‌های سازمان برای ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره

وی در ادامه به اهمیت ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره پرداخت و گفت: این ذخیره‌گاه‌ها بر پایه مدل حکمرانی مشارکتی تعریف می‌شوند؛ الگوهایی که ضمن حفاظت از تنوع زیستی، فرهنگ بومی را حفظ کرده و خدمات اکوسیستمی را با معیشت مردم پیوند می‌دهد.

ظهرابی افزود: سیاست اصلی سازمان حفاظت محیط زیست، استفاده همزمان از ظرفیت جوامع محلی و دولت برای حفاظت مؤثر است. در این راستا، آیین‌نامه تخصصی مربوط به ذخیره‌گاه‌ها تدوین و به دولت ارسال شده تا پس از تصویب، پشتوانه قانونی لازم فراهم شود.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: پس از تصویب آیین نامه در دولت، برای همه ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره کشور شورای راهبری تشکیل خواهد شد و برنامه ریزی ها به شکلی خواهد بود تا هم مردم بتوانند معیشت مناسبی داشته باشند و هم طبیعت حفظ شود.

وی با ذکر نمونه‌های موفق گفت: تجربه شورای راهبری ذخیره‌گاه زیست‌کره گلستان نمونه‌ای درخشان از حکمرانی مشارکتی است که مورد توجه جهانی قرار گرفته و همچنین ذخیره‌گاه زیست کره توران نیز به تازگی به‌عنوان نمونه‌ای موفق در سطح جهانی معرفی شد. این تجربه نشان می‌دهد که اعتماد به مردم و مشارکت دادن آن‌ها در حفاظت، می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت پروژه‌های حفاظتی ایفا کند.

ظهرابی تاکید کرد: توسعه رویکرد مشارکتی و جریان‌سازی تنوع زیستی در تمام سطوح جامعه و حکمرانی، از اولویت‌های اصلی سازمان خواهد بود و نتایج ملموس این اقدامات در آینده ملموس خواهد بود.

پناهگاه حیات‌وحش میاندشت جاجرم با وسعت ۸۵ هزار هکتار، قدیمی‌ترین منطقه حفاظت‌شده کشور و زیستگاه امن یوزپلنگ ایرانی به شمار می‌رود.