گیاهان دارویی کمیاب در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان کدامند؟

خبرگزاري صدا و سيما/در اقليم چهار فصل سيستان و بلوچستان گنجي نهفته است که نسخه شفابخش بسياري از بيماريهاست با فرا رسيدن فصل بهار، گونه هاي مختلفي از گياهان در طبيعت سيستان و بلوچستان شروع به روئيدن مي کنند که بخاطر خواص دارويي فراوان، جز گياهان کمياب شناخته مي شوند. سيستان و بلوچستان با حدود هزار و 200 گونه گياهي که حدود 300 گونه آن قابليت مصرف دارويي و صنعتي دارند دومين استان کشور به لحاظ تنوع گياهي محسوب مي‌شود. سيستان و بلوچستان رويشگاه گياهان دارويي کمياب برخي گونه‌هاي گياهي اين استان از انواع نادر، منحصر به فرد و گاه اندميک با خواص بسيار ارزشمند دارويي محسوب مي شوند به گفته رييس جهاد کشاورزي سيستان و بلوچستان: موقعيت آب و هوايي و اقليم مناسب، اين استان را به رويشگاه گياهان دارويي کمياب تبديل کرده است زورقي ادامه داد: گز روغن، پنيرباد، آنغوزه، بنه، سنا، کُنار، وشاء، بادام کوهي، آلوئه‌ ورا، مريم گلي، برازمبل، کلپوره، گون، پونه، ايشوِرک، استبرق، درخت مسواک، خرزهره، علف مار، مارموتک، ريواس، درمنه، موسير، زيره سياه، گُلدِر، هندوانه ابوجهل، خارمريم، خارشتر، گل گندم، خاکشير، خارخَسَک، گزنه، شاه‌تره، بيد، مورد، پنيرک، داتوره، بنگدانه، پونه ‌سا، مشکک، سه ‌پستان، بومادران، پنج‌ انگشت و بارهنگ از جمله گياهان دارويي خودروي اين منطقه هستند. زورقي مي گويد : اين در حالي است که گياهان ارزشمندي همچون حنا، نيل، چاي‌ ترش، ارقام مختلف کُنار، سير، زيره سبز، شنبليله، پاپايا‌(خربزه درختي)، جَم، چريش، گلرنگ، زعفران، گل ‌محمدي، عناب، کارلا، رازيانه، زنيان، پنيرک، فلوس، کرچک، اکاليپتوس، به ‌ليمو، استويا و آلوئه ‌ورا به صورت زراعي در مناطق مختلف استان و در سطحي بيش از پنج هزار هکتار مورد کشت قرار مي‌ گيرند. وي با اشاره به مهمترين فعاليت هاي سازمان جهاد کشاورزي سيستان و بلوچستان در راستاي توسعه گياهان دارويي استان گفت: پرداخت يارانه بابت خريد نهال و مواد ازديادي گياهان دارويي، تهيه و تدوين طرح توسعه گياهان دارويي در سطح 20 هزار هکتار، اجراي دوره‌هاي آموزشي متعدد، اجراي طرح پايلوت کاشت زعفران در شهرستانهاي مستعد استان، اجراي طرح پايلوت کاشت و فرآوري گل محمدي و ايجاد ستاد استاني گياهان دارويي از جمله مهمترين فعاليت ها در اين حوزه بوده است. سيستان و بلوچستان از لحاظ سطح زير کشت و توليد برخي از گياهان دارويي مانند حنا، نيل، چاي‌ ترش، و کُنار داراي رتبه نخست کشوري است. مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري سيستان و بلوچستان هم مي گويد : ارتفاعات قله تفتان در خاش، ارتفاعات کوه بيرک در سراوان و ارتفاعات بزمان در شهرستان ايرانشهر مهمترين کانونهاي رويش گياهان دارويي در اين استان است. به گفته عبدالباسط پاکزاد: وجود گياهان متنوع دارويي و زينتي سيستان و بلوچستان زمينه ساز سرمايه گذاري بخش خصوصي است به طوري که شرکت هاي دانش بنيان با اقدامات تخصصي خود مي توانند در اين زمينه نقش آفرين باشند. سيستان و بلوچستان يکي از رويشگاههاي غني گياهان دارويي سيستان و بلوچستان يکي از رويشگاههاي غني گياهان دارويي منحصر به فرد است به گونه اي که شرايط آب و هوايي و ژئومورفولوژيکي اين استان سبب سازگاري و وجود گونه هاي مربوط به رويشگاههاي خاص اين ناحيه شده است . مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري سيستان وبلوچستان هم مي گويد: گياهان از ابتداي تمدن بشر تاکنون کاربردهاي متنوعي داشته اند، گروهي به عنوان ماده غذايي تأمين کننده نيازهاي تغذيه اي هستند، گروهي هم خاصيت دارويي داشته و تسکين دهنده بيماري هاي جسمي هستند. عبدالباسط پاکزاد، مي افزايد: گياهان دارويي اگرچه از ديرباز براي آدميان آشنا و در بسياري از مواقع مرهم دردهاي بشر بوده، اما پيشرفت هاي علمي و فناوري در دو دهه اخير، اهميت و نقش سازنده گياهان دارويي در تأمين نيازهاي بشر به ويژه در حيطه دارو و درمان را دوچندان کرده است. وي ادامه مي دهد: با توجه به عوارض جانبي ناشي از استفاده داروهاي شيميايي، بيشتر کشورهاي دنيا به داروهاي گياهي و گياه درماني رو آورده اند، تا جايي که 80 درصد داروهاي عرضه شده در برخي کشورها منشاء گياهي و طبيعي دارد وي مي گويد: بهره برداري از اين گياهان هنوز آن گونه که در کشورهاي توسعه يافته معمول است در کشور ما مورد توجه قرار نگرفته که علت آن مي تواند ناآگاهي مردم از خواص اين گياهان باشد. شهرکي کارشناس گياهان دارويي هم با بيان اينکه گياهان دارويي سرشار از ترکيبات طبيعي و با خاصيت آنتي اکسيداني بسيار بالا هستند مي گويد: وسعت و تنوع آب و هوايي سيستان و بلوچستان موجب بروز تنوع در پوشش گياهي و غناي منابع طبيعي تجديد شونده شده است. گياهان دارويي سيستان و بلوچستان توانا براي بين المللي شدن به گفته رييس بنياد نخبگان سيستان و بلوچستان : داروهاي گياهي استان نه تنها در سطح ملي بلکه در سطح بين المللي نيز جايگاه عمده اي را مي تواند به خود اختصاص دهد . پهلواني، به پتانسيل سيستان و بلوچستان در حوزه کشت گياهان دارويي گرمسيري و گياهان ادويه اي اشاره کرد و گفت: در سيستان و بلوچستان حدود هزار و 200 گونه گياهي متعلق به 83 جنس و 35 خانواده وجود دارد که برخي از آنها آندميک (بومي) ايران و يا به طور خاص آندميک استان محسوب مي شوند پهلواني گفت: ناحيه رويشي ايراني و توراني سيستان و بلوچستان از شهرستانهاي زابل، زهک، هيرمند، هامون، نيمروز، زاهدان، خاش و بخشي از سراوان، سوران و مهرستان تشکيل شده که گونه هاي جنگلي شاخص آن شامل بنه، بادام کوهي، تاغ، گز، اسکنبيل و گونه هاي ديگري همچون زيتون وحشي، ارژن، انجير، پده، سنجد و بادامک است . وي افزود: ناحيه رويشي خليجي و عماني استان شامل شهرستانهاي چابهار، کنارک، سرباز، نيکشهر، ايرانشهر و دلگان از نظر پوشش گياهي داراي تنوع و غناي بيشتري است . رييس بنياد نخبگان سيستان و بلوچستان مي گويد: کهور ايراني، کلير، چگرد، پير، توج، کنار، استبرق، کهور پاکستاني، داز، گز روغن، حرا، چش کنار و انار شيطان از مهمترين گونه هاي جنگلي ناحيه خليجي و عماني استان است . پهلواني نبودن بازار مناسب براي گياهان دارويي و عدم فرآوري گياهان دارويي را از مشکلات توسعه صنعت گياهان دارويي عنوان کرد و گفت : بايد به دنبال راهکار براي حل مسائل و مشکلات در حوزه گياهان دارويي باشيم و براي تشکيل و توسعه شرکت هاي دانش بنيان در حوزه هاي توليد و فرآوري و بازاريابي گياهان دارويي استان تلاش کنيم. وجود بيش از 300 گونه با ارزش دارويي در اين خطه از سرزمين در صورت سرمايه گذاري بخش خصوصي در زمينه توسعه کشت و ايجاد صنايع تبديلي و بدست آوردن بازار منسجم فروش و صادرات، مي تواند نسخه شفا بخشي براي درمان بيماريها، اقتصاد و اشتغال در اين استان شود. گياهان دارويي سيستان و بلوچستان دانشگاهي شدند عضو هيأت علمي دانشگاه سيستان و بلوچستان نيز در خصوص اقدامات پژوهشي انجام شده در دانشگاه سيستان و بلوچستان پيرامون گياهان دارويي مي گويد: پژوهشکده گياهان دارويي اين دانشگاه از سال 89 از شوراي عالي وزارتخانه علوم مجوز گرفت و از همان سال اقدامات پژوهشي آغاز شد. دکتر محرم وليزاده، مي افزايد: در حال حاضر دانشگاه زابل کارشناسي ارشد گياهان دارويي و دانشگاه سيستان و بلوچستان رشته فيتوشيمي را به منظور بررسي ترکيبات شيميايي و مواد گياهي ارائه مي دهد که گسترش تحصيلات بر روي گياهان دارويي استان در حال افزايش است. عضو هيأت علمي دانشگاه سيستان و بلوچستان مي گويد: سيستان و بلوچستان جزو چند استان برتر از نظر اهميت گياهان دارويي است، براين اساس در پژوهشکده گياهان دارويي دانشگاه سيستان و بلوچستان متخصص هاي مربوطه جذب شده اند و در حال حاضر بيش از 40 مقاله علمي و پژوهشي و ISI در مجلات معتبر ايراني – خارجي چاپ و 30 دانشجوي تحصيلات تکميلي نيز فارغ التحصيل شدند. گياهان دارويي، گنجي نهفته در طبيعت فنوج شهرستان فنوج هم در جنوب استان گنجينه اي از گياهان دارويي است و مي توان طبيعت اين شهرستان را بعنوان داروخانه طبيعي و خدادادي نام برد. يوسف رئيسي يکي از طبيعت گردان فنوج گفت: در طبيعت اين شهرستان بعلت شرايط خاص آب وهوايي، بيش از 200 گونه گياهي از جمله هِزگِند(آويشن)، گُلدِر، پَتِرک، کَلپورَگ، پِتروک، دِرَنَگ، گيشرات ...شناسايي شده است که با فرآوري و‌سرمايه گذاري مناسب، مي تواند نقش مهمي در اقتصاد مردم منطقه داشته باشد. پيربخش نصرتي مدير منابع طبيعي و آبخيزداري فنوج هم گفت: علاوه برگياهان دارويي در اين شهرستان، درختان کمياب و منحصر بفردي مثل پَرپوک، گزروغن، چِگِرد...وجود دارد که هم تزييني هستند و هم مصرف خوراکي و صنعتي دارند. مردم سيستان و بلوچستان از دوران کهن براي درمان بسياري از امراض به سراغ طب سنتي و گياهي رفته و به علت فراواني پوشش گياهي در منطقه از اين گياهان براي درمان خود استفاده مي کرده اند. اگر به اين ظرفيت خدادادي توجه بيشتر شود هم مي شود جامعه ايي سالمتر داشت و هم اقتصادي پوياتر با توجه به اهميت بالاي گياهان دارويي در عصر کنوني و توجه همگان به بهره برداري از اين ذخاير ارزشمند به نظر مي رسد سرمايه گذاري بيشتر و ايجاد صنايع تبديلي گياهان دارويي در سيستان و بلوچستان علاوه بر توجيه فراوان اقتصادي مي تواند به رونق اشتغال در منطقه کمک کند. همچنين به نظر مي رسد کشت گونه هاي مستعد گياهان دارويي در سيستان و بلوچستان علاوه بر افزايش درآمد کشاورزان نقش موثر در حفظ و نگهداري ذخاير ژنتيکي گياهي منطقه ايفا کند. همراهان عزيز ، آخرين اخبار استان سيستان و بلوچستان را به صورت لحظه اي و فراجناحي در بسترهاي زير دنبال کنيد : آخرين خبر سيستان و بلوچستان در تلگرام : https://t.me/joinchat/AAAAAEKZUcFIniUcdLn0Lw آخرين خبر سيستان و بلوچستان در اينستاگرام : https://instagram.com/zahedan_today آخرين خبر سيستان و بلوچستان در سروش : http://sapp.ir/zahedan.online آخرين خبر سيستان و بلوچستان در ايتا : http://eitaa.com/joinchat/163446784C56991a062c