چرا صدای نقاره تک گیلان فقط از آستانه اشرفیه و لَفمِجان شنیده میشود؟
خبرآنلاين/ خواننده موسيقي فولکلور گيلان گفت: نقاره تک گيلان پيش از فراگيرشدن استفاده از ساعت، براي اعلام وقت سحر و افطار در کوچه و خيابان نواخته ميشد اما بعدها که وسايل بيدارشدن تغيير کرد، نواختن آن به دو بقعه آسيدجلالالدين اشرف در آستانه اشرفيه و آسيدحسن در لَفمِجانِ لاهيجان محدود شد.
ناصر وحدتي، خواننده موسيقي فولکلور گيلان، نوازنده، محقق، مولف و پژوهشگر از سرنوشت نقاره تک گيلان گفت که روزگاري نواختهشدنش در کوچه و خيابان براي بيدار کردن مردم به وقت سحر در ماه رمضان جزو آيينهاي موسيقايي گيلان در اين ماه بوده است.
اين پيشکسوت موسيقي نواحي توضيح داد: «در استان گيلان يک نقاره تک وجود دارد و يک نقاره جفت. نقاره جفت، کوزهمانندي کوچک از جنس سفال يا مس است که با کوزهمانندي بزرگتر به يکديگر بسته شدهاند و بهعنوان مثال در عروسيها نواخته ميشدند يا براي پيداکردن آن که در آب غرق شده است بهگونهاي که هرگاه نقاره زدن متوقف ميشد به اين معنا بود که جسد آن که غرق شده، پيدا شده است.»
او با بيان اين که «نقاره تک، در زمان اقتدار ديلميان، از جمله سازهاي جنگي بوده است» ادامه داد: «طول اين ساز بيش از نيممتر و حدود ۶۰ سانت بود با قطري برابر ۵۰ سانت که پيش از فراگيرشدن استفاده از ساعت، براي اعلام وقت سحر و افطار در شهرها و روستاها نواخته ميشد و خاستگاه آن در استان ما، لاهيجان است.»
اين نوازنده سازهاي کوبهاي با اشاره به اين که «نقاره تک جزء سازهاي اخباري بوده و از «زمان» خبر ميداده است»، افزود: «بعدها که وسايل بيدارشدن تغيير کرد، نواختن نقاره تک به بقعه سيد جلالالدين اشرف در آستانه اشرفيه و بقعه آسيدحسن در لَفمِجانِ لاهيجان محدود شد و تماشاگرانش کساني شدند که براي برآوردهشدن نيازي، نذري به اين نوازندگان ميدادند و خاطرم هست اين مبلغ در زمان کودکي من، مثلا يک قران بود.»
او که صحبتش را با نواي «دَبَدَ، دَبَدَ، دَبَدَ، دام/ دَبَدَ، دَبَدَ، دَبَدَ، دام» تمام کرد، گفت: «نواي نقاره تک چنين است و اين کنار هم نشستن موسيقي و مذهب همچنان در ماه رمضان در دو بقعهاي که اشاره کردم قابل مشاهده است.»