تجاوز به حریم رودخانهها علت بروز سیلابهای غرب مازندران

ايرنا/ وقوع دو مرحله سيل در فاصله زماني يک هفتهاي در بخش بلده شهرستان نور و ديگر مناطق غرب مازندران به اعتقاد کارشناسان به خاطر تجاوز به حريم رودخانهها و آبراهاي تعبيه شده طبيعي است و اگر چارهانديشي نشود، اينگونه حوادث تلخ همه ساله تکرار خواهد شد.
بارندگي هاي که از اواخر هفته گذشته با وجود هشدارهاي مختلف از سوي هواشناسي در غرب مازندران شروع شد و تا اواخر روز سه شنبه هفته جاري به طور متناوب ادامه داشت، باعث بروز سيلاب در اکثر شهرهاي منطقه شد.
در مدت يک هفته اي با وجود اينکه بارش ها به صورت متناوب در منطقه باريد و ميزان آن براساس اعلام هواشناسي بين ۱۰ تا ۱۹ ميلي متر در طول شبانه روز بود ، ولي با اين حال ميزان خسارت وارده به بخش هاي زيربنايي و کسب و کار زندگي شهروندان در مناطق کوهستاني زياد بوده است.
وقوع سيل و سيلاب تابستاني در غرب مازندران تازگي ندارد و تقريبا همه ساله بويژه ماه مرداد عمدتا در مناطق کوهستاني تکرار مي شود ، حوادثي غيرمترقبه طبيعي که نتيجه آن خسارت هاي زيادي است که به زمين هاي کشاورزي ، باغي و مسکوني مردم و همچنين به تاسيسات زيربنايي منطقه وارد مي شود.
به عنوان نمونه تعداد زيادي حادثه جاري شدن سيل و سيلاب در فاصله زماني تابستان سال هاي ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ در بيشتر شهرستان هاي غرب مازندران به وقوع پيوست و هر يک از اين سيلاب ها خسارات چند صد ميليارد توماني به اين مناطق وارد کرد. مهم ترين سيل تابستاني در اين سال ها مربوط به سال ۹۶ بود که شهرستان تنکابن را درگير کرد. در آن سيل ۶۷۰ ميليارد تومان به بخش هاي مختلف خسارت وارد که در نوع خود بي سابقه بود.دولت هم هر بار با تزريق اعتبارت ويژه در جهت حل مشکلات مردم و بازسازي زير ساخت هاي اين شهرستان ها گام برداشت ، ولي واقعيت اين است که تکرار حوادث مشابه سبب شد تا خدمات ارائه شده به چشم نيايد و مردم همواره ناراضي باشند.
جاري شدن دو سيلاب در بلده نور ظرف يک هفته
سيلاب تابستاني در غرب مازندران با گذشت زمان شديدتر و بيشتر مي شود. مثلا طي يک هفته گذشته دو بار سيلاب در بخش بلده شهرستان نور جاري شد که نتيجه آن خسارت ۵۰۰ ميليارد ريالي به بخش هاي مختلف اين بخش کوهستاني بود.
بارش هاي پراکنده طي هفته گذشته در اين منطقه علاوه بر آسيب به بخشهاي مختلف زيربنايي موجب مسدود شدن سه راه اصلي و برخي از راههاي روستايي اين بخش و همچنين تخريب و آبگرفتگي چندين واحدهاي مسکوني شد.
فرماندار شهرستان نور ميزان خسارت وارد به بخش بلده را ۵۰۰ ميليارد ريال اعلام کرد و گفت: از ميزان خسارت ۳۰۰ ميليارد ريال مربوط به سيل دوم و ۲۰۰ ميليارد ديگر هم مربوط به سيلاب اول بوده است.
علي شادمان افزود : خسارت وارد شده ناشي از سيلاب هفته جاري در حوزه راه روستايي و اصلي بخش بلده ۲۵۰ ميليارد ريال است که شامل آسيب راه اصلي در منطقه دوآب و زنگوله و همچنين راه روستاهاي بل، کلاک سفلي، کلاک عليا، کليک، زرين کمر، مرش و يوش بوده است.
وي با اعلام اين که سيلاب در بخش شهري بلده نيز ۱۰۰ ميليارد ريال به تاسيسات زير بنايي شهر خسارت زد ، گفت : با آبگرفتگي بيش از ۲۵ واحد مسکوني نيز ۲۰ ميليارد ريال خسارت به واحدهاي مسکوني در بخش بلده برآورد شد.
فرماندار نور افزود : بارندگي شديد همراه با سيلاب در بخش بلده موجب خسارت زمينهاي باغي و زراعي به ميزان ۸۰ ميليارد ريال شد و در حوزه امور آب هم ۵۰ ميليارد ريال خسارت وارد کرد.
خسارت ۲۲۰ ميليارد ريالي سيلاب در نوشهر
فرماندار نوشهر هم با اشاره به خسارت ناشي از سيل اخير ، گفت : بر اساس برآورد اوليه، بارندگي شديد و سيلاب هفته جاري بيش از ۲۲۰ ميليارد ريال به بخش هاي زير بنايي و کشاورزي اين شهرستان خسارت وارد کرده است.
سعيد يزداني افزود: با توجه به بازديدها انجام شده توسط کارشناسان از مناطق سيل زده در بخش کجور نوشهر بيش از ۲۲۰ ميليارد ريال به دامداران، اراضي باغي و کشاورزي و زير ساخت هاي راه، آب و سامانه مخابراتي آسيب وارد شده است.
وي ادامه داد: از اين ميزان ۹۰ ميليارد ريال مربوط به بخش کشاورزي شامل تلف شدن ۴۰۰ دام سبک و ۱۱۷ دام سنگين به همراه تخريب کامل يک واحد دامداري به مساحت ۲ هزار و ۵۰۰ متر در روستاي "انگاس" و بخش کجور بوده است.
يزداني با اشاره به آسيب ديدن پنج هکتار از عرصه هاي باغي و ۲۰۰ هکتار زراعي در بخش کجور و مرکزي نوشهر ،اظهار داشت: بيشترين خسارت در بخش باغي و زراعي در روستاهاي "انگاس"، "چناربن"، "کينج" و "کينس" در بخش کجور و روستاهاي "کشکسرا"، "ملکار"، "عالم کلا" بخش مرکزي نوشهر بوده است.
فرماندار نوشهر به خسارت هاي ۱۰۰ ميليارد ريالي حوزه راه بخش کجور اشاره کرد و اظهار داشت : چهار دهنه پل مسير در روستاهاي "انگاس"، "خاچک" و در منطقه "ميخ ساز" و "ترخان لش" و بخشي از جاده هاي روستاهاي "بين" ، "برکن"، "نيتل"، "سما" و " منجير" به همراه سه کيلومتر ديوار حفاظتي راه هاي اصلي و فرعي در اين بخش آسيب ديد.
وي خسارت به ديوار حفاظتي رودخانه و سردهنه زراعي در روستاهاي "کينس" و حسن آباد" و کانال انتقال آب را ۳۰ ميليارد ريال اعلام کرد.
سيل تصفيه خانه کلاردشت را از مدار خارج کرد
فرماندار کلاردشت نيز با اشاره به جاري شدن سيلاب جمعه شب گذشته در اين شهرستان ، گفت: با ورود گل و لاي به تاسيسات آبرساني ، شرکت آب و فاضلاب ناگزير به خارج کردن تصفيهخانه آب کلاردشت از مدار شد.
کامران پولادي افزود: بارش شديد باران باعث جاري شدن سيلاب در مسير جاده ونداربن به رودبارک در کلاردشت و خارج شدن تصفيهخانه آب کلاردشت از مدار شد.
وي با اشاره به جوابگو بودن مخازن ذخيره آب براي تامين نيازهاي آب شرب اهالي شهر کلاردشت، گفت: از فرداي وقوع سيلاب چند گروه شرکت آب و فاضلاب در تلاش هستند تا هرچه زودتر با راه اندازي پمپ آب، تصفيه خانه کلاردشت را فعال کنند.
پولادي همچنين از تخريب چندين سردهنه کشاورزي در منطقه رودبارک شهرستان به دليل جاري شدن سيلاب شب گذشته در کلاردشت خبر داد و افزود که اين سيلاب موجب تخريب و بسته شدن راه ۳۰ دام دار در ارتفاعات منطقه ونداربن با پايين دست شد.
سيلاب به ۳۰ واحد مسکوني دوهزار تنکابن خسارت زد
معاون هماهنگي امور عمراني فرماندار تنکابن هم با اشاره به جاري شدن سيلاب در منطقه دو هزار گفت: در جريان سيل اخير علاوه بر تخريب بخشي از تاسيسات زيربنايي روستاها به ۳۰ واحد مسکوني در پنج روستاي اين منطقه خسارت وارد شد.
حسن باقري افزود : بيشترين خسارت اين سيلاب مربوط به روستاهاي مران، درجان، ياندشت، قاضيمحله و پردسر بوده است.
وي گفت: در جريان اين سيلاب ۳۰ واحد مسکوني دچار آبگرفتگي شده که از اين تعداد سه واحد مسکوني کاملا تخريب شد و ۲۷ واحد ديگر بين ۳۰ تا ۶۰ درصد خسارت ديد.
به گفته معاون فرماندار تنکابن، عمده خسارتها مربوط به حوزه زيرساخت، کشاورزي و منازل مسکوني است که بايد اقدامات لازم براي جبران آنها صورت گيرد.
چند نمونه از وقوع سيلاب در شهرهاي غرب استان مازندران که ظرف يک هفته جاري به وقوع پيوست که علاوه بر تخريب بخش هاي زيادي تاسيسات زير بنايي منطقه و خسارت مادي به ساکنان اين مناطق ، از نظر روحي و رواني مشکلاتي را براي خانواده هاي ساکن در اين مناطق به وجود آورده است.
خشم رودخانهها
يک کارشناس مسئول آبخيزداري اداره منابع طبيعي و آبخيزداري نور در باره وقوع سيلاب هاي تابستاني گفت: سيلاب هاي اخير در داخل شهر بلده بيانگر تجاوز به حريم آبراه ها در اين شهر بوده است.
مصطفي نوري پور افزود : متاسفانه در طرح هاي نوسازي شهر بلده، شهرداري به حق آبراه در کوچه و خيابان هاي اين شهر توجه نکرده و آنها را به وسعت کوچه و خيابان افزوده است.
وي ادامه داد : نتيجه اين عمل غير کارشناسي موجب بروز سيلاب با کمترين بارش باران در داخل شهر مي شود.
اين کارشناس مسئول ، اجراي طرح هاي ابخيزداري را در جلوگيري از بروز سيلاب ها موثر دانست و گفت: اگر ۱۶ طرح هاي آبخيزداري در اين بالا دست اين شهر اجرا نشده بود قطعا به همراه آب شاهد حجم بالاي ورود مخلوط کوهي و سنگ به داخل شهر و به تبع آن تخريب خيلي از اماکن بوديم ضمن اينکه خسارت جاني در وقوع سيلاب ها دو از انتظار نيست اين در حالي است که در سيلاب هاي اخير تنها شاهد آب گل آلود بوديم.
کارشناس مسئول آبخيزداري لزوم کاهش سيلاب در شهر بلده را اصلاح آبراه هاي شهري و ايجاد کانال براي خورجي آب کوچه ها و خيابان ها برشمرد و اظهار داشت: از سوي ديگر با توجه به واگذاري ۱۶ بند سنگي ملاتي بالادست بلده به شهرداري ، اهميت پاکسازي مخزن آنها از رسوب هاي گذشته نيز بايد از سوي شهرداري اجرا شود.
وي همچنين تقويت پوشش گياهي با ايجاد کمربند سبز در بالا دست شهر و روستاها بلده را يکي از اقدامات لازم براي کاهش سيلاب دانست و تاکيد کرد: از سوي ديگر بايد با جديت در مديريت چراي دام در مرتع هاي بالا دست جهت حفظ پوشش گياهي منطقه گام برداشت.
نوري پور با اشاره به عدم رعايت تعادل دام و مرتع در چراي دام در بخش بلده ، گفت : در حال حاضر وضعيت خاک و پوشش گياهي بالا دست روستاهاي بلده شرايط مناسبي ندارد و بايد هرچه زودتر طرح هاي آبخيزداري در ۱۰ روستاي اين بخش ايجاد شود.
وي افزود : ارتفاعلات روستاهاي زردکمر، ، چل، يالرود، مزيد، کلا، تيرساق، تيل، يوش، مرش، ميناک نيازمند احداث بند هاي سنگي ملاتي هستند که به بيش از ۲۰۰ ميليارد تومان اعتبار براي ايجاد بندها برآورد مي شود.
به اعتقاد اين کارشناس منابع طبيعي ، اين مورد با توجه به سيلاب هاي اخير در شهرهاي غرب مازندران مي تواند مشابه هم باشد چرا که در اکثر شهرهاي غرب مازندران تجاوز به حريم آبراه ها و تجاوز و ساخت و سازها در حريم رودخانه وجود دارد به همين خاطر همه ساله شاهد جاري شدن سيلاب در اين مناطق هستيم.
ضرورت اجراي طرحهاي آبخيزداري
رييس اداره منابع طبيعي و آبخيزداري شهرستان نور هم در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت : با اجراي طرحهاي آبخيزداري مي توان علاوه بر پيشگيري از بروز بحران هاي سيل و حفظ منابع طبيعي منطقه موجب کاهش خسارت مالي و جاني نيز شد.
سيد عباس حسيني افزود : در اين راستا طي سه سال گذشته ۳۰ طرح آبخيزداري با اعتبار ۵۴ ميليارد ريال از محل صندوق توسعه ملي بر اساس بررسي هاي کارشناسي براي مهار سيلاب ها در بخش بلده اجرا و به بهره برداري رسيد.
وي اجراي اين پروژه ها را در حوزه آبراه هاي دره هاي ميف، صفرکلا ، سفيدکوه و و ميف۲ بخش بلده با حجم عمليات هفت هزار و ۷۰۰متر مکعب اعلام کرد.
رئيس اداره منابع طبيعي و آبخيزداري نور گفت : ۱۶ پروژه از ۳۰ پروژه اجرا شده در بخش بلده در بالا دست شهر بلده بود که شامل سازه بندهاي سنگي ملاتي و سنگي به ارتفاع ۲ تا پنج متر و به طول حدود ۳۰ متر و با حجم عمليات ۳ هزار و ۵۰۰ متر مکعب است.
وي به اجراي هشت طرح بند سنگي ملاتي در ارتفاعات روستاي بل اشاره کرد و گفت : در اين روستا نيز هشت طرح با حجم عمليات يک هزار و ۴۰۰ متر مکعب احداث شد.
رييس اداره منابع طبيعي و آبخيزداري شهرستان نور همچنين اظهار داشت : با توجه به ضرورت منطقه پنج طرح آبخيزداري در روستاي فراسب در بخش بلده اجرا شد.