تاکتیکهای جدید مقابله با تحریم نفت/ مسابقه جدید کره و چین برای خرید گازمایع ایران
مهر
بروزرسانی
مهر/ همزمان با تحريم صادرات نفت، گازمايع به فرشته نجات تجارت نفت ايران تبديل شده است و پس از مثبت شدن تراز توليد اين فرآورده نفتي، چين و کره جنوبي هم براي خريد گازمايع ايران رقابتهاي جديدي را در دستور کار قرار دادهاند.
به گزارش خبرنگار مهر، حکايت گاز مايع در سبد سوخت ايران هم حکايت جالب و خواندني است به طوريکه اين فرآورده سنتي سبد سوخت و انرژي کشور در طول دو دهه گذشته فراز و فرودهاي متعددي را تجربه کرده است و با گذشت حدود پنج سال از تصويب سهم هر يک از فرآوردههاي نفتي و حاملهاي انرژي در سبد سوخت خودروهاي کشور هنوز مشخص نيست گاز مايع "ال.پي.جي" از چه جايگاهي در اين سبد پرطرفدار برخوردار است.
از يک سو در دولت نهم با جمع آوري جايگاههاي گازمايع و اعمال طرح سهميه بندي محدوديتيهايي را براي توزيع و عرضه اين فرآورده استراتژيک نفتي ايجاد ميکنند و از سوي ديگر در ماههاي پاياني فعاليت دولت دهم شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي طرحي جديد به منظور افزايش سهم گازمايع در سبد سوخت و راهاندازي جايگاههاي جديد عرضه اين محصول نفتي را در دستور کار قرار مي دهد.
افزايش توليد و توقف سوآپ گازمايع ترکمنستان
اسفند ماه سال گذشته و همزمان با بهره برداري از فاز دوم طرح توسعه پالايشگاه نفت امام خميني شازند، ظرفيت توليد گاز مايع ايران از پنج به بيش از 6000 تن افزايش يافت و پس از سالها تراز توليد و مصرف اين فرآورده پرطرفدار نفتي مثبت شد.
امسال طرح توسعه و بهينه سازي پالايشگاه نفت لاوان راه اندازي شد تا عملا ظرفيت توليد اين فرآورده پرطرفدار نفتي از مرز 6200 تن در روز عبور کند.
همزمان با افزايش ظرفيت توليد گازمايع، از زمستان سال گذشته شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ترانزيت و سوآپ گاز مايع از کشورهاي عراق و ترکمنستان را به دليل پائين بودن کيفيت به حالت تعليق درآورد تا با اين اقدام شرايط را براي افزايش صادرات گاز مايع ايران به بازارهاي کشورهاي حاشيه خليج فارس و جنوب شرقي آسيا به ويژه چين و کره جنوبي را فراهم کند.
در شرايط فعلي ايران با احتساب توليد گازمايع در مجتمعهاي پتروشيمي، پالايشگاههاي نفت و گاز در رديف يکي از کشورهاي بزرگ صادرکننده اين محصول نفتي قرار دارد و پيش بيني ميشود در صورت افتتاح و راهاندازي طرحهاي جديد پالايشگاهي همچون ستاره خليج فارس و طرحهاي جديد توسعهاي در پالايشگاههاي فعلي نفت اصفهان و آبادان، ظرفيت صادرات اين محصول نفتي با افزايش بيشتري همراه شود.
گازمايع برگ برنده ايران در تحريم نفت
بسياري از کارشناسان و صاحبنظران معتقدند ايران با افزايش محدوديتهاي بينالمللي در صادرات نفت بايد با تغيير سياست گذاريها در کوتاه مدت به منظور جبران کسري درآمدهاي نفتي، صادرات فرآوردههاي مختلف نفتي و محصولات پتروشيمي را در اولويت کاري خود قرار دهد.
با توجه به شرايط عرضه و تقاضا در بازارهاي جهاني هم اکنون تعداد خريداران فرآوردههاي نفتي در بازارهاي چهار گوشه جهان با افزايش قابل توجه اي روبرو شده است به طوريکه همچون سالهاي گذشته پالايشگرهاي سنتي همچون امارات و هند نميتوانند پاسخگوي نيازهاي نفتي حتي در بازارهاي آسيايي باشند.
همزمان با افزايش ظرفيت توليد گازمايع، سر و کله مشتريان خارجي براي واردات اين محصول گران قيمت نفتي يکي يکي باز شده است و چين و کره جنوبي پس از ماهها تعليق واردات، بار ديگر مشتري گازمايع ايران شدند. گزارش هاي منتشر شده توسط گمرکات کره جنوبي حاکي از آن است که در ماه آوريل سال 2013 ميلادي (12 فروردين تا 10 ارديبهشت ماه 1392) براي دومين ماه متوالي اين متحد استراتژيک آمريکا در آسيا اقدام به واردات گاز مايع از ايران کرده است.
از اين رو، علاوه بر ادامه واردات گاز مايع حتي ميزان واردات اين محصول نفتي را در مقايسه با ماه ماقبل آن افزايش داده به طوريکه ميزان واردات گاز اين کشور آسيايي از ايران رشدي حدود 6.1 درصدي را تجربه کرده است.اين در حالي است که در ماه مارس 2013 ميلادي (اسفند 91- فروردين 92) کره جنوبي حدود 73 هزار تن گاز مايع از ايران وارد کرده بود.
از سوي ديگر، واردات گاز مايع کره جنوبي از ايران در جولاي 2012 ميلادي به علت تحريمهاي اتحاديه اروپا عليه بيمه نفتکشهاي حملکننده گاز مايع ايران متوقف شده بود، اما در اوايل سالجاري شرکت پتروشيمي سامسونگ توتال اين کشور، قرارداد فوري با ايران در ماه ژانويه به امضا رساند.
در اين بين چين هم نميخواهد از قافله خريد گاز مايع از ايران عقب بماند پس از ۴ ماه توقف، حدود 88 هزار تن گازمايع از ايران خريداري کرده است. علاوه بر اين مذاکراتي با برخي از کشورهاي عربي همچون عراق و لبنان هم براي صادرات گاز مايع توسط ايران آغاز شده است تا دست کم در کوتاه مدت گازمايع بتواند خلا کسري درآمدهاي نفت خام ايران را پوشش دهد.
آمارهاي منتشر شده توسط موسسات معتبر بينالمللي نشان ميدهد که تا پيش از افزايش تحريمهاي خارجي، ايران به طور متوسط سالانه حدود چهار ميليون گازمايع به کشورهاي مختلف جهان صادر ميکرد.
در نهايت هنوز مشخص نيست گاز مايع چه نقشي را بايد در سبد سوخت و يا تجارت نفتي ايران بازي کند به طوريکه گروهي از افزايش قيمت در داخل و صادرات اين فرآورده نفتي به بازارهاي جهاني حمايت ميکنند و گروه ديگري خواستار افزايش عرضه اين محصول نفتي در جايگاههاي داخلي به عنوان يک سناريوي مهار مصرف فزاينده بنزين در کشور ميشوند.