همتی: این خودروسازی فشل را تا کجا باید ادامه دهیم؟
تسنيم/ رئيس کل بانک مرکزي با بيان اين که برخيها به بانک مرکزي فشار ميآورند که نرخ ارز را بالا ببرد طي انتقاداتي تند از خودروسازان هم گفت: اين فرآيند خودروسازي فشل را تا کجا بايد ادامه دهيم؟ در هيئت نمايندگان اتاق بازرگاني ايران با تقدير از کمک فعالان اقتصادي در شرايط امروز کشور اظهار کرد: هدف آمريکا و دشمن در يک سال و نيم گذشته فروپاشي اقتصاد ايران از راه نابودي پول ملي و مختل کردن تجارت خارجي ايران بوده که خوشبختانه شکست خورده و امروز در شرايط ثبات و آرامش نسبي هستيم. رئيس کل بانک مرکزي در واکنش به برخي انتقادات به سيستم بانکي کشور گفت: نکته حائز اهميت آن است که من در طول مدت فعاليتم تمام سعيام را به کار بستهام تا ضعفها و کمبودها را جبران کنيم ولي برخي از تصميمات در اختيار من نيست و بانک مرکزي دولت و يا نظام نيست که بتواند همه مشکلات را حل و فصل کند ولي در طول اين مدت اصرار ما بر اين بوده که ارز صادرات به چرخه اقتصادي بازگردد و محدوديتي براي چگونگي بازگشت ارز اعمال نکرديم. همتي ادامه داد: زماني ما به درآمد ۴۵ تا ۵۰ ميليارد دلاري صادرات نفت مواجه بوديم ولي امروز چنين شرايطي وجود ندارد و لذا بازگشت سريع ارز کمک ويژهاي به تخصيص ارز مورد نياز کشور براي واردات خواهد کرد. وي با تاکيد بر اينکه تحريمها به اوج خود رسيده ولي همچنان توطئه دشمنان تمام نشده است گفت: تحريمها با تمام قوا ادامه دارد و ذرهاي از فشار بر کشور برداشته نشده است و حتي تحريم چندباره بانک مرکزي تحت عناوين مختلف نيز در جريان است و دشمنان تصور ميکنند که با تحريم بانک مرکزي تحت عناوين مختلف از جمله تروريسم ميتوانند براي ما مشکل ايجاد کنند. در حاليکه ما توانستهايم با تدبير بخشي از اين فشارها را از ميان برداريم. رئيس کل بانک مرکزي با اشاره به آخرين آمار ارز تخصيصي براي واردات کالا در سال جاري گفت: از ابتداي امسال تا امروز بانک مرکزي بيش از ۲۰ ميليارد دلار را براي تامين ارز کالاهاي وارداتي که بخش عمده آن مواد اوليه و مواد واسطهاي بوده است تخصيص دادهايم و در شرايطي که صادرات نفت به شدت کاهش داشته است اين يک موفقيت بزرگ است. همتي در پاسخ به برخي انتقادات درباره رشد اقتصادي منفي کشور گفت: واقعيت آن است که رشد اقتصادي غيرنفتي ما مثبت شده است و ما با رسيدن به اين موفقيت نبايد تجربيات تلخ گذشته را تکرار کرده و از پتانسيل بزرگ بخش خصوصي غافل شويم. وي با اشاره به سفر اخير خود به کويت و ديدار با روساي بانک مرکزي هشت کشور همسايه و عربي، اذعان آنها به موفقيت ايران و همکاري آنها با کشورمان را يک موفقيت بزرگ برشمرد. رئيس کل بانک مرکزي در ادامه با انتقاد از برخي اظهارنظرها و فشارهايي که به بانک مرکزي وارد ميشود گفت: متاسفانه برخيها به بانک مرکزي فشار ميآورند که اجازه دهيد نرخ ارز بالا برود و اين در شرايطي است که بانک مرکزي مسئول ۸۳ ميليون ايراني است که اقتصاد و زندگي آنها با نرخ ارز مرتبط است و ما معتقديم اگر چنين اتفاقي بيفتد طبقات پايين جامعه که روز به روز فشار بيشتري را متحمل ميشوند وضعيت وخيمتري خواهند داشت و بانک مرکزي در قبال آنها وظيفه دارد. همتي در ادامه سخنانش سياست ارز ۴۲۰۰ توماني را سياست دولت دانست و افزود: من موافق ارز ۴۲۰۰ توماني نيستم ولي اين سياست دولت است و آنها نيز دلايل قانعکنندهاي براي اين تصميم ارائه ميدهند. وي گفت: من معتقدم استقلال بانک مرکزي به معني استقلال راي و کارشناسي است و حتما در بحث کارشناسي با آنچه که موافقش نباشم مخالفت خواهم کرد ولي مخالفت تا جايي است که به مخالفت با قانون منجر نشود. رئيس کل بانک مرکزي ادامه داد: به عنوان مثال من در موضوع تامين نقدينگي براي خودروسازان مخالف بودم ولي سال گذشته براي نشان دادن حسن نيت خود مقرر کرديم ۴ هزار ميليارد تومان به صورت ريالي و بيش از ۸۴۰ ميليون يورو به صورت ال سي خارجي به خودروسازان داده شود تا پس از يک سال اين مبلغ يا به صورت ارزي يا به صورت ريالي پس داده شود. همتي با انتقاد از خودروسازان گفت: اما در قبال اين تصميم بانک مرکزي، خودروسازان اعلام کردند ما حاضر به پذيرش ريسک تغيير نرخ ارز در سال آينده نيستيم. اين مبلغ که يک سال در بانک کونلون چين براي آنها تخصيص داده شده بود دست نخورده باقي ماند تا اينکه صرف موارد ديگري شد. وي اضافه کرد: جالب اينجاست که خودروسازاني که قيمتهايشان را هر روز بالا ميبرند حاضر نبودند ريسک تغيير نرخ ارز را قبول کنند ولي سوال اصلي اين است که اين فرآيند خودروسازي فشل را تا کجا بايد ادامه دهيم؟ خودروسازان ۴۰ سال است به ما ميگويند در شرايط حساسي هستند ولي اين شرايط چه زماني قرار است اصلاح شود؟ رئيس کل بانک مرکزي در واکنش به برخي اظهارنظرها مبني بر مخالفت بانک مرکزي با فرآيند انتقال ارز گفت: برخيها ميگويند که ما در خارج از کشور منابع ارزي داشتيم و ميخواهيم از اين منابع استفاده کنيم؛ ما در ابتدا اعلام کرديم حاضريم اين منابع ارزي را با نرخ ۵ درصد بالاتر از نرخ نيما خريداري کنيم ولي آنها حاضر به انجام اين کار نشدند و بعدتر عنوان کردند که ميخواهيم از اين منابع براي واردات استفاده کنيم؛ ما اعلام کرديم هيچ مخالفتي با اين موضوع نداريم به شرط آنکه ثبت سفارش انجام و منشاء اين پول مشخص شود ولي آنها اعلام کردند که حاضر نيستند که منشاء اين پول را بگويند چرا که واقعيت آن است که منشاء اين پول صرافيهاي دوبي و تهران هستند و موافقت با اين امر يعني افزايش فشار به تقاضا و جهش نرخ ارز. همتي با بيان اينکه بايد با مردم و خودمان روراست باشيم در پاسخ به برخي انتقادات نسبت به عملکرد بانک مرکزي در سرکوب تقاضا گفت: ما به هيچ وجه تقاضاي واقعي را سرکوب نکردهايم چرا که از اول امسال ۳۲ ميليارد دلار ثبت سفارش شده و تا به امروز ۲۰ ميليارد دلار براي کالاي اوليه و واسطهاي تامين ارز انجام شده است. وي خاطر نشان کرد: ما سعي کردهايم تقاضاي سفته بازي را سرکوب کنيم و زماني که ۴۰ ميليارد دلار درآمدهاي ارزي کشور کاهش يافته چنين تصميمي بهترين اتفاق است و هر کس تصور ميکند که ما در خصوص اين موضوع اشتباه ميکنيم حاضرم در دفتر کارم صحبتهاي آنها را بشنوم ولي اين را بدانيد که منافع ۸۳ ميليون ايراني را براي درخواست يک نفر يا يک گروه به خطر نخواهيم انداخت چرا که تغيير نرخ ارز ميتواند زندگي ۸۳ ميليون ايراني را تحتالشعاع قرار دهد. وي با اشاره به وضعيت بانکهاي کشور گفت: متاسفانه بانکهاي کشور ناترازي فراواني دارند ولي ما در حال مديريت آرام اوضاع هستيم چرا که معتقديم هر جهش در متغيرهاي پولي ميتواند سرآغازي براي شروع سفتهبازيها شود. همتي با اشاره به ميزان بازگشت ارز حاصل از صادرات طي بازه زماني ۲۱ فروردين ۹۷ تا ۳۱ ارديبهشت ۹۸ گفت: در اين فاصله زماني صادرکنندگان ۲۵ ميليارد يورو ارز را به کشور بازگرداندهاند و اين يعني ۷۱ درصد ارز صادراتي به کشور بازگشته و اين يک موفقيت بزرگ براي صادرکنندگان و بانک مرکزي است. رئيس کل بانک مرکزي در ادامه در واکنش به انتقادات مطرح شده نسبت به ميزان عرضه و تقاضاي ارز در کشور تصريح کرد: ميزان تقاضاي روزانه يک ميليارد دلار کمتر از عرضه ارز در سامانه نيما است و اين خبر مثبتي است و ما هيچ دخالتي در تعيين نرخ ارز نداريم و تنها به دنبال ساماندهي و تعديل عرضه و تقاضا هستيم و امروز شاهد هستيم که صف تخصيص ارز به کالاهاي اساسي با ارز ۴۲۰۰ توماني ده برابر کالاهاي نيمايي است. وي با اشاره مجدد به وضعيت بانکهاي کشور و نقدينگي و تورم گفت: در حال حاضر نقدينگي ۲ هزار هزار ميليارد تومان است که رقم بسيار بالايي است ولي اين در شرايطي است که طي ۵۹ سال گذشته ميانگين رشد نقدينگي سالانه بيش از ۲۴ درصد بوده است و اين يعني سيستم اقتصادي کشور به اين رتبه نقدينگي عادت کرده است. همتي گفت: در چنين شرايطي ما با يک دوگانگي مواجه هستيم چرا که از يک سو بسياري از واحدهاي توليدي با کمبود نقدينگي مواجه هستند و از يک سو با مشکل افزايش نقدينگي در کشور مواجه هستيم و بر همين اساس طرح گام را پيشنهاد کردهايم که بر اين اساس بانکها به مشتريهاي شناخته شده خود اعتبار ۶ ماهه ميدهند و اين اعتبار قابليت عرضه و فروش در بازار بورس را دارد و ما تصور ميکنيم با اين طرح ميتوانيم بدون ايجاد نقدينگي غيرمولد، مشکلات نقدينگي در واحدهاي توليدي را حل و فصل کنيم. وي در ادامه با بيان اينکه کاهش نرخ سود بانکي به ميزان دو درصد آرزوي بانک مرکزي است گفت: در شرايطي که نرخ تورم ۳۰ درصد است چنين چيزي متصور نيست به دليل تورمي که بخشي از آن ناشي از ساختار بودجهاي و ساختار اقتصادي است نميتوان چنين انتظاري را داشت ولي ما به دنبال کاهش نرخ سود بانکي در بازه بلند مدت هستيم و تصور ميکنيم ميتوانيم اين مشکلات را حل کنيم ولي قطعا اصلاح سيستم بانکي نيازمند زمان زيادي است و نبايد شتابزده عمل کرد. رئيس کل بانک مرکزي در پايان با اشاره به اميدواري نسبت به آينده کشور و پتانسيل بالاي ايران، ميزان بدهي خارجي کشور را ۹ ميليارد دلار اعلام کرد که در مقايسه با بدهي خارجي ۴۶۰ ميليارد دلاري ترکيه ناچيز است.