بررسی خروج منابع از صندوق مسکن یکم
مهر/ در حالي که از مهر ۹۷ تا بهمن امسال ۴ هزار و ۸۳۰ ميليارد تومان از منابع صندوق پسانداز مسکن يکم خارج شده است اما مديرعامل بانک عامل بخش مسکن، محل جبران آن را اقساط بازگشتي مسکن مهر عنوان کرد. صندوق پسانداز مسکن يکم که از خرداد سال ۱۳۹۳ فعاليت رسمي خود را آغاز کرد، با روزهاي نه چندان خوشي روبه رو است؛ اين صندوق که ابتدا به دليل قابل ملاحظه بودن نسبت قدرت خريد مسکن آن نسبت به قيمت مسکن که در تهران تا ۶۰ درصد و در برخي شهرهاي ديگر تا بالاي ۹۰ درصد ميرسيد، با استقبال خوبي مواجه شد؛ اما با آغاز روند افزايش قيمت مسکن در نيمه دوم سال ۹۶ و در ادامه آن، در سالهاي ۹۷ و ۹۸، اين نسبت به زير ۲۰ درصد کاهش يافت که سبب خروج بخش قابل توجهي از آوردههاي مردمي که يکي از دو منبع مهم تأمين مالي صندوق يکم (شامل: «آورده هاي مردمي» و «اقساط بازگشتي مسکن مهر») است، شد. به گونهاي که بر اساس اعلام مديرعامل بانک مسکن، بيش از ۲ هزار ميليارد تومان از منابع اين صندوق از سوي مالکان حسابهاي وابسته به آن، خارج شده است. در پايان مهر ۹۷، مانده حساب صندوق يکم در بالاترين نقطه در ۵ سال اخير و در رقم ۹ هزار و ۳۰ ميليارد تومان ايستاد؛ اين در حالي است که در انتهاي بهمن امسال، اين نرخ به ۴ هزار و ۲۰۰ ميليارد تومان رسيد که نشان دهنده خروج ۴ هزار و ۸۳۰ ميليارد تومان از منابع اين صندوق است؛ البته بخشي از اين خروج منابع، به دليل بسته شدن حساب در پي استفاده «صاحب حساب» از تسهيلات مورد نظر بوده است. آيا تسهيلات مسکن يکم افزايش مييابد؟ ابوالقاسم رحيمي انارکي، مديرعامل بانک مسکن در پاسخ به اين پرسش که آيا قرار است تسهيلات آن افزايش يابد، به خبرنگار مهر گفت: ماهيت صندوق پسانداز مسکن يکم به گونهاي است که با کسري منابع مواجه ميشود هر گونه افزايش سقفي هم در آن منوط به اين است که راههاي افزايش سقف آن پيش بيني شود در حال حاضر ما با استفاده از اقساط بازگشتي تسهيلات مسکن مهر، تا ۱۶۰ ميليون تومان را ميتوانيم پيشبيني کنيم که تأمين ميشود. وي ادامه داد: در حال حاضر مانده حساب پسانداز صندوق مسکن يکم حدود ۴ هزار و ۲۰۰ ميليارد تومان است؛ اما رقمي که تا کنون به عنوان تسهيلات پرداخت کردهايم حدود ۱۲ هزار ميليارد تومان است که ۳ برابر مانده سپرده، تسهيلات پرداخت کردهايم؛ مابهالتفاوت آن نيز از دو محل اقساط وصولي تسهيلات مسکن يکم و اقساط بازگشتي مسکن مهر است. صندوق ورشکست نميشود / تا ۱۴۰۲ اقساط مسکن مهر به مسکن يکم ميرود مديرعامل بانک مسکن در پاسخ به اين پرسش که آيا صندوق پسانداز مسکن يکم در آستانه ورشکستگي است؟ بيان داشت: خير اين صندوق ورشکست نميشود بلکه ما کماکان تا ۱۴۰۲ اقساط بازگشتي مسکن مهر را به اين تسهيلات اختصاص ميدهيم؛ در مدل مالي ما، از آن زمان (۱۴۰۲) به بعد ميتوانيم از محل اقساط بازگشتي تسهيلات مسکن يکم، سقفهاي تسهيلاتي فعلي را به متقاضيان پرداخت کنيم. چون حجم پرتفوي آن به حدي افزايش مييابد که کسري منابع را از محل اقساط وصولي خودش تأمين ميکنيم که زمان آن تا ۴ سال آينده است. کاهش ۲۰ درصدي ورود منابع به صندوق يکم رحيمي انارکي تصريح کرد: برخي وروديهاي جديد به دليل افزايش قيمت مسکن نسبت به قبل با شيب کمتري افتتاح حساب ميکنند افتتاح حساب مسکن يکم در تهران بيشترين کاهش را داشته و نسبت به سالهاي اوليه راه اندازي صندوق، ۲۰ درصد کاهش ورودي و افتتاح حساب داشتهايم چون بيشترين افزايش قيمت مسکن در تهران اتفاق افتاده و از آنجايي که عمده مصرف کنندگان مسکن يکم، کارکنان دولت و اقشار حقوقبگير هستند، تورم عمومي از يک سو و عدم افزايش حقوقها مطابق با تورم از سوي ديگر، در اين موضوع دخيل بوده است. چرا مردم منابع خود را از صندوق يکم خارج ميکنند؟ وي درباره خروج منابع از صندوق يکم اظهار داشت: برخي از افرادي که امتياز آنها به سقف تعيين شده در طول يک سال ميرسد، اقدام به خارج کردن منابع ميکنند مثلاً در تهران اگر فرد متقاضي به مدت يک سال ۴۰ ميليون تومان سپرده گذاري کند، ميتواند با باقي نگه داشتن ۱۳.۵ ميليون تومان در حساب مورد نظر و حفظ امتياز خود، مابقي را از حساب خارج کند؛ يک مدل ديگر هم اين است که برخي از متقاضيان به طور کلي حساب خود را ميبندند مثلاً از ۶۵۰ هزار حسابي که تا کنون افتتاح شده، ۱۱۰ هزار حساب را بدون آنکه تسهيلاتي بگيرند، صفر کردهاند؛ در حال حاضر ۳۴۰ هزار حساب زنده داريم و ۱۴۰ هزار واحد مسکوني از محل تسهيلات آن خريداري شده و ۱۸۰ هزار حساب به دليل استفاده از تسهيلات، مسدود شدهاند.