برگزیده

خریداران مسکن غیب شدند

ايسنا

بروزرسانی 1399/11/02 - 12:47

ايسنا/يک‌ نفر هم خريدار نيست. اين گزاره، حرف غالب مشاوران املاک تهران است که اين روزها از کسادي بازار و خاموشي چراغ کسب‌وکارشان گله‌مند و ناراضي هستند. مي‎گويند حال بازار مسکن از بازارهاي ارز، طلا، خودرو حتي بورس خراب‌تر است و گويي خريداران يکباره از اين بازار غيب شده‌اند.

روزنامه همشهري نوشت: «فروکش‌کردن تب تورم انتظاري در يکي - دو ماه اخير، همان گونه که تنور بازار ارز را سرد کرد، رکود سنگيني نيز به ساير بازارهاي سرمايه‌پذير تحميل کرده و با وجود کاهش قيمت‌ها، خريداران را عقب رانده است. مشاوران املاک شهر تهران از کسادي کم‌سابقه اين بازار مي‌گويند و اين که حداقل يک‌ ماه است يک خريدار واقعي مسکن را به چشم نديده‌اند.

بازار مسکن تعطيل است
ذات کالاهاي سرمايه‌اي، حفاظت از افت ارز پول ملي است و مسکن نيز به‌ عنوان يکي از کالاهاي سرمايه‌اي سنتي و پرطرفدار در اقتصاد ايران از اين امر مستثنا نيست. از سوي ديگر با اتمام دوره‌هاي تورمي، بازارگرمي کالاي سرمايه‌اي نيز به پايان مي‌رسد و کساني که با هدف حفظ ارزش دارايي‌هاي نقدي خود به‌ دنبال خريد اين کالاها بودند، پا پس مي‌کشند اما همچنان معاملات مصرفي اين کالاها در اندازه‌هاي بسيار کمتر از قبل ادامه پيدا مي‌کند اما شرايط بازار مسکن به‌ گونه‌اي است که حد وسطي ميان رونق و رکود ندارد و يکباره از دوره رونق به رکود و از رکود به رونق مي‌رسد، زيرا سهم تقاضاي مصرفي در اين بازار به رقم بسيار ناچيزي رسيده و سرمايه‌گذاران نيز عمدتا بدون چشم‌انداز مثبت از صعود قيمت‌ها، وارد معامله نمي‌شوند. نتيجه اين وضعيت، تعطيلي کامل بازار مسکن است که مشاوران املاک به تحقق آن در يک‌ماه اخير گواهي مي‌دهند. قمصري، مشاور املاک منطقه ۱۷ تهران مي‌گويد اين روزها حتي کسي براي احوالپرسي هم وارد بنگاه املاک نمي‌شود.

اين فعال بازار مسکن از کاهش ۱۰درصدي قيمت پيشنهادي فروشندگان در شرايط فعلي بازار خبر مي‌دهد و مي‌افزايد: حتي کاهش قيمت‌ پيشنهادي هم نتوانسته خريداران را ترغيب به معامله کند؛ هرچند برخي از فروشندگان نيز همچنان روي قيمت‌هاي قبلي پافشاري مي‌کنند و در تلاش مذبوحانه براي جذب مشتري هستند.

کاهش حاشيه سود توليد مسکن
در شرايط فعلي اگرچه قيمت مسکن نسبت به سقف يکي - دو ماه قبل کاهش ملموسي را تجربه کرده اما همچنان تغييري در قيمت نهاده‌هاي ساختماني ايجاد نشده و هزينه ساخت‌وساز مسکن تقريبا بدون تغيير مانده است.

قمصري، مشاور املاک منطقه ۱۷ مي‌گويد: برخي از سازندگاني که نياز به نقدينگي دارند، بخشي از واحدهاي آماده خود را حدود ۱۰ تا ۱۵درصد ارزان‌تر از ۲‌ماه قبل به بازار عرضه‌ کرده‌ و با اين کار حاشيه سود خود را پايين ‌آورده‌اند؛ هرچند حتي براي اين واحدها نيز مشتري پاي‌ کار نمي‌آيد.
به عقيده او اگر شرايط فعلي بازار مسکن تا چند ماه ديگر ادامه پيدا کند، کاهش ۱۰ تا ۱۵درصدي قيمت مسکن نسبت به شرايط فعلي دور از انتظار نيست.

پول‌ها بانک را ترجيح مي‌دهند
تورم بازار مسکن رسما از آذرماه منفي شده و حالا حتي سپرده‌هاي روزشمار بانکي با نرخ سود ۱۰ درصد نيز جذابيت بيشتري نسبت به بازار مسکن دارند. کوچکي، مشاور املاک منطقه هفت‌ تير، مي‌گويد: برخي از مشتريان که تا پيش از سقوط قيمت ارز به‌ دنبال يافتن مسکن مناسب براي سرمايه‌گذاري بودند، حالا پول خود را در بانک سپرده‌ کرده‌اند و مي‌گويند تا به کف رسيدن قيمت‌ها صبر مي‌کنند.
به عقيده او، با انتخاب بايدن به‌ عنوان رئيس‌جمهور آمريکا، فعلا نگاه سرمايه‌گذاران بازار مسکن به احياي برجام و کاهش نرخ ارز دوخته شده و اگر اين دو محقق شود، بازار مسکن حداقل تا ميانه عمر دولت سيزدهم، يعني تا حدود ۲ سال ديگر راکد و کساد خواهد بود.

فروشنده‌هاي دندان‌گرد
گرچه بازار مسکن مانند بازارهاي ارز، طلا و خودرو وارد روند نزولي قيمت شده و خريداران به اميد خريد با قيمت‌هاي مناسب‌تر از معامله منصرف شده‌اند اما آن گونه که مقدم، مشاور املاک منطقه ۷ تهران مي‌گويد: در همين شرايط بازار نيز برخي از مالکان مصمم هستند که نرخ خود را نشکنند و جوري دندان‌گردي مي‌کنند که گويي خريدار صف کشيده است.

مقدم با اشاره به اين که فعلا هيچ معامله‌اي در بازار انجام نمي‌شود، مي‌افزايد: بنگاه‌هاي ملکي تقريبا تعطيل هستند و شايد ماهي يک يا دو قرار اجاره يا تمديد اجاره‌نامه را ثبت کنند اما بدتر از شرايط فعلي اين کسب‌وکار، ابهام در چشم‌انداز اقتصاد و بازار مسکن است که عملا قدرت برنامه‌ريزي را از فعالان اين حوزه گرفته است.
به‌ گفته مقدم، آينده ميان‌مدت بازار مسکن قابل پيش‌بيني نيست و حداقل به‌ نظر مي‌رسد تا قبل از انتخابات رياست‌جمهوري تغيير قابل‌ توجهي در اين بازار رخ ندهد.

تبديل بنگاه ملکي به ميوه‌فروشي
در طول دوره رونق مسکن، هميشه حدود هزار بنگاه ملي فاقد مجوز در تهران فعال بودند که يا روند دريافت مجوز براي آنها آغاز شده بود يا از سوي بازرسي اتحاديه پلمب مي‌شدند اما حالا با کسادشدن کسب‌وکار مشاوران املاک، برخي از کساني که بدون مجوز مشغول دادوستد ملک شده بودند در حال تغيير کسب‌وکار خود هستند و پا در کفش باقي اصناف مي‌کنند.

حسني، مشاور املاک منطقه۱۳، مي‌گويد: اين دفاتر غير مجاز با همان سرعتي که ايجاد شده بودند در حال تغيير کاربري و تبديل شدن به اصناف ديگر هستند و احتمالا چند صباح ديگر باز اين چرخه را تکرار مي‌کنند.
به‌ گفته اين فعال بازار مسکن، فعلا صنف ميوه‌فروشي، صنف مورد علاقه مشاوران املاک غير مجاز است و حداقل در منطقه ۱۳ دو مشاور املاک فاقد مجوز يکباره ميوه‌فروش شده‌اند.

رکوردشکني رکود در منطقه ۵
منطقه ۵ تهران همواره بيشترين سهم از معاملات مسکن تهران را به‌ خود اختصاص مي‌دهد و مجموعه‌اي کامل از مسکن مصرفي و سرمايه‌اي در اين منطقه معامله مي‌شود اما به‌ دنبال کسادشدن بازار، حالا بازار مسکن اين منطقه نيز با يکي از بي‌سابقه‌ترين رکودهاي تاريخ خود مواجه شده است.

حيدري، مشاور املاک منطقه ۵ تهران، مي‌گويد: در يک‌ ماه گذشته اغلب بنگاه‌هاي اين منطقه به‌ جز پيگيري امور مربوط به معاملات قبلي و نهايي‌کردن قراردادهاي آنها کاري نداشته‌اند و تقريبا متقاضيان سرمايه‌گذاري در بازار مسکن اين منطقه که همواره سهم عمده بازار را به‌خود اختصاص مي‌دهند، از بازار غيب شده‌اند.
او با اشاره به اين که با جهش ۵ برابري قيمت مسکن در ۳ سال اخير، مصرف‌کنندگان از بازار حذف شده‌اند، مي‌افزايد: اگر قرار باشد سياست‌هاي اقتصادي، وام مسکن و وضعيت درآمد مردم تغييري نکند، فعلا تا چند سالي بازار مسکن بايد با رکود و کسادي بسازد تا دوباره يک موج تورمي از راه برسد و بازارها را به يک رونق کاذب و تورمي برساند.»