بیبرقی خبرساز در ایستگاه «علاءالدین»
شرق/ روزهاي ملتهب به خيابان جمهوري در تهران رسيد؛ ظهر ديروز و پس از قطع برق پاساژ علاءالدين در تهران تعدادي از کسبه اين بازار دست به اعتراض زدند که تصاوير و فيلمهايي از اين تجمع در خبرگزاريهاي رسمي کشور هم منتشر شده است. خبرگزاري فارس دراينباره نوشت «به دنبال قطع برق دو پاساژ پرمصرف در خيابان جمهوري حدود ۵۰ نفر از کسبه با تجمع و شعاردادن نسبت به اين موضوع اعتراض کردند. همچنين چندين نفر با شعارهاي سياسي تلاش کردند با اين روش به اعتراض خود در شبکههاي ماهوارهاي ضريب دهند». فارغ از اين روايتها که به زعم منتقدان و برخي کاربران شبکههاي اجتماعي جهتدار و يکسويه منتشر شده، به نظر ميآيد واکنش ايرانيان به مشکلات متفاوتتر از گذشته است و شايد شدت مصائب ناشي از تحريمهاي بيسابقه، سوءمديريت و همچنين آثار اقتصادي همهگيري کرونا، تابآوري جامعه ايران را هم کاهش داده است. قطع برق البته موضوع تازهاي نيست و ايرانيان در تابستان امسال بارها با اين مسئله روبهرو شدند اما چند روزي اين مسئله مديريت شده بود. چه شد که بار ديگر قطعي برق خبرساز شد و به طور کلي آينده برق ايران به کجا خواهد رسيد؟
روايتي از خيابان جمهوري در پيش از ظهر دوشنبه
اگرچه قطع برق در تابستان امسال بارها رخ داده اما ديروز تجمعي هم در اعتراض شکل گرفت و در موردي متفاوت، اين اعتراض و تجمع در خبرگزاريهاي داخلي هم پوشش يافت. فارغ از اين روايتها، ماجرا اين بار به قطع برق يک مجتمع تجاري برميگردد اما چه شد که برق پاساژي که معمولا قطع نميشود اين بار در اواسط روز قطع شد؟ «علي» يکي از کسبه اين بازار در طبقه سوم است و دراينباره توضيحاتي دارد: «واقعيت اين است که فشار اقتصادي به همه رسيده و ما هم اين فشار را به شدت ميبينيم و نميتوانيم هم کاري کنيم؛ يا تعطيلي اجباري کروناست يا اينکه مشکلات بازاري مثل افزايش ناگهاني قيمت و تصميمات ديگر است و حالا هم قطعي برق». اما چه شد که اينبار واکنش به قطعي برق، متفاوت از روزهاي گذشته شد؟ اين تعميرکار تلفن همراه در پاسخ به اين پرسش هم ميگويد: «واقعيت اين است که در اين مدت هرچه مشکل داشتيم اما برق ما قطع نميشد. گويا اينجا با شرکت برق تفاهمنامه دارد اما امروز يکمرتبه قطع شد و خب همين باعث اعتراض و عصبانيت شد». روايت مسئولان توزيع برق تهران اما متفاوت از گفتههاي کسبه است.
برق ۲۲۰ اداره و پاساژ را قطع کرديم
روايت مسئولان درباره دليل قطع برق و سابقه اين ماجرا البته متفاوت است. يک مسئول در شرکت توزيع برق تهران بزرگ دراينباره به «شرق» ميگويد: «ماجرا ساده است، طبق تفاهمنامه مصرف برق را رعايت نکردند و بههميندليل قطع شد. اتفاق خاصي نبوده است». اين مسئول که نخواست نامي از او ذکر شود، ادامه داد: «فقط برق يک پاساژ هم قطع نشد. امروز (دوشنبه) برق ۲۲۰ اداره در تهران قطع شد که تعدادي پاساژ هم به دليل عدم رعايت الگوي مصرف برق قطع شد و علاءالدين يکي از اين موارد بود. اگر اين اتفاق هم رخ نميداد مجبور ميشديم به ديگر مناطق و برق خانگي خاموشي بدهيم. حدود يک ساعت قطع شد». او ميگويد که اين خاموشي از قبل هم اطلاعرساني شده بود: «روند مصرف برق به صورت آنلاين رصد ميشود و يکسري پاساژ و اداره با اداره توزيع برق تفاهمنامه دارند و ما روز يکشنبه از همين موارد خواستيم که مصرف را کاهش دهند که مجبور نشويم برق بيمارستانها و موارد مهم و ضروري قطع شود. مصرف برق کاهش نيافت و مجبور شديم حدود يک ساعت برق برخي مجتمعهاي تجاري و ادارات را قطع کنيم».
احتمال شکستن دوباره رکورد نياز مصرف برق
ديروز البته سخنگوي صنعت برق هم هشدار داد که وضعيت کشور دوباره به شرايط هشدار نزديک شده است. «مصطفي رجبيمشهدي» دراينباره به «شرق» گفت که «صنعت برق هفته و روز بسيار سختي را سپري ميکند. ادامه روند کنوني مصرف برق خارج از توان تجهيزات شبکه و نيروگاههاست». رجبيمشهدي با بيان اينکه روزهاي بسيار گرمي را تا پايان هفته پيشرو داريم، ادامه داد: «با توجه به گرماي پيشرو، احتمال اينکه اين ميزان مصرف دوباره رکورد بشکند هست که اين موضوع صنعت برق را در تنگناي بسيار سختي قرار داده است». رجبيمشهدي ادامه داد: «هماکنون شاهد فاصله 11 هزار مگاواتي توليد و مصرف برق هستيم که اين ميزان فاصله توليد و مصرف را بايد با فعاليتها و برنامههاي جابهجايي بار صنايع و مشترکان عمده پر کنيم». اما چه شد که امسال ماجراي برق تا اين اندازه در ايران مسئلهساز شد و ريشه اين موضوع به کجا برميگردد؟ رجبيمشهدي از مهمترين دلايل اين ميزان افزايش مصرف را ناهنجاري دمايي توصيف کرد و در توضيح گفت: «در اين شرايط شاهد افزايش يکباره و شديد دما در همه نقاط کشور هستيم که باعث افزايش استفاده از وسايل سرمايشي در کنار استفاده از ساير وسايل برقي ميشود. در صورتي که مشترکان از سايهبان براي کولرهاي آبي استفاده و از دور کند اين نوع کولرها بهره بگيرند، شاهد کاهش دو هزار مگاواتي مصرف برق خواهيم بود».
احتمال وقوع خاموشيها در زمستان
ايرانيان اين روزها با مشکلات اقتصادي، کمآبي و قطعي برق روبهرو هستند و حتي به نظر ميآيد برخي از اين مشکلات اساسي، قرار نيست با پايانيافتن فصل گرما، از بين بروند. درباره بيآبي حالا پيشبينيها ميگويند اوايل پاييز شرايط بهمراتب سختتر خواهد شد و درباره برق هم ديروز معاون هماهنگي توزيع توانير اعلام کرد که شايد اين خاموشيها به زمستان هم برسد. «غلامعلي رخشانيمهر» ديروز دراينباره به ايسنا گفت: «برنامهريزي براي تأمين برقي يک مسئله پيوسته بوده و از هماکنون بحث تأمين برق سال آينده و پيشبيني مصرف براي سال آينده و سالهاي آتي در حال انجام است، همينطور براي زمستان امسال نيز برنامهريزي تأمين برق را از هماکنون آغاز کرديم چراکه ممکن است مصرف گاز در بخش خانگي محدوديتهاي سال گذشته در صنعت برق را منجر شود که در حال برنامهريزي براي اين مسئله هستيم». او با بيان اينکه با وزارت نفت در حال مذاکره هستيم، اظهار کرد: «سوختهاي مايع در حال بارگيري هستند و اين ظرفيتها تکميل ميشود، اين مسئله جزء برنامههاي وزارت نيرو بوده که از سمت شرکت مادرتخصصي برق حرارتي در حال پيگيري است تا انشاءالله مشکل خاصي براي زمستان ايجاد نشود». معاون هماهنگي توزيع توانير افزود: «بحران انرژي در زمستان اختصاص به يک کشور و منطقه ندارد و اگر بخشهاي تأمينکننده انرژي مثل سوخت مايع و گاز وزارت نيرو سنکرون عمل نکنند و مشکلي در اين زمينه به وجود آيد ممکن است محدوديتهايي اعمال شود اما در تلاش هستيم که اين اتفاق نيفتد». رخشانيمهر با بيان اينکه درحالحاضر خاموشي نداريم اما مصارف چهارهزارو 800 مگاوات بيشتر از آمار و ارقامي بوده که شرکت مديريت مصرف ايران اعلام ميکند، اظهار کرد: «اين ميزان عمدتا در استان تهران، تهران بزرگ و البرز است، در استان تهران ۸۰۰ مگاوات، در تهران بزرگ ۲۰۰ مگاوات و در البرز ۲۰۰ مگاوات بيشتر از مرزهاي تعيينشده مصرف برق صورت ميگيرد». او با تأکيد بر اينکه اين آمار نشان ميدهد که در ايام تعطيلات برخي صنوف فعال بودند و در اين ايام چندان مديريت مصرف رعايت نشد، گفت: «در ساير استانهاي کشور نيز به جز اصفهان، خراسان جنوبي، آذربايجان غربي و شرقي، کهگيلويهوبويراحمد، چهارمحالوبختياري ساير استانها مصارف بالا بوده و خواهش ما اين است که مشترکان بيشتر رعايت کنند تا اين افزايش مصرف منجر به خاموشي خانگي نشود». به گفته معاون هماهنگي توزيع توانير خاموشي بيش از ۱۲ روز است که در هيچ کجا اعمال نشده اما اگر اين شرايط ادامه پيدا کند و مصارف افزايش يابد مجبور به اعمال خاموشي هستيم. اگر در اين مدت نيز در منطقهاي خاموشي صورت گرفته به دليل وقوع حادثه بوده و ارتباطي با کمبود برق نداشته است. رخشانيمهر با اشاره به اقدامات صورتگرفته براي جمعآوري ماينرها در کشور نيز گفت: حدود دو هزار مگاوات ماينر در اين حوزه فعال هستند که بيش از ۴۰۰ مگاوات آن جمعآوري شدند البته بخشي از آنها برگشت داده شدند اما اکنون براساس دستورات قضائي هيچکدام از آنها برگشت داده نميشود و اين فرايند سرعت گرفته و هر هفته مراکز غيرمجاز بيشتري جمعآوري ميشوند.