قطعهسازان؛ مقصر تازه کیفیت خودرو
اعتماد/روز گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت در صحن علنی مجلس حضور یافت تا به سوالات دو نماینده مجلس پیرامون کیفیت خودروهای داخلی و علت عدم تعیین مدیرعامل ایران خودرو و سایپا توسط سهامداران پاسخ دهد. در روزهای گذشته، بخش خودروسازی ایران با شدیدترین انتقادها از کیفیت خودروها روبهرو بوده و حالا این مشکلات موجب شده تا فاطمیامین وزیر صمت نیز به مجلس کشانده شود. البته پاسخهای وی در این جلسه علنی، بیشتر به توصیف شرایط و احوالات قطعهسازیهای ایران رفت تا آقای وزیر از این فرصت استفاده کند و بخشهایی از مشکلات امروز صنعت خودرو را بیان کند. سید رضا فاطمیامین بیکیفیتی خودروها را به مشکلات مالی قطعهسازان مربوط دانست و عنوان کرد که حدود 70 درصد کیفیت خودرو مربوط به کیفیت قطعه میشود و 30 درصد مربوط به مونتاژ و خودروسازی. اینکه کیفیت قطعه پایین باشد به روابط بین خودروسازان و قطعهسازان برمیگردد، چراکه این روابط به خوبی تنظیم نشده است و پول قطعهساز در زمان مناسب داده نمیشود و با تاخیر داده میشود و گاهی مبالغ و قیمتها به درستی تعیین نمیشود و قطعهساز کیفیت را پایین میآورد. به گفته وی این وضعیتی است که خودروسازی در آن قرار گرفته است که باعث شده نارضایتی در بین مردم ایجاد شود.
وزیر صمت با برشمردن 5 راهکار که خودروسازان و قطعهسازان به عنوان عوامل زنجیره باید آن را انجام دهند، مطرح کرد: اولین مورد اصلاح قراردادهای بین شرکتهاست که این موضوع جای کار و اصلاح دارد و تاثیر قابل توجهی میتواند بر کیفیت داشته باشد. دومین مورد بحث پرداختها و تحویل قطعات است، بعضی از قطعات بهطور مشخص کیفیت نازلی دارد، باید خودروسازان و قطعهسازان آن را بهطور مشخص اصلاح کنند. نکته بسیار مهم یکپارچهسازی سامانههای مدیریت کیفیت در زنجیره خودرو است که از الزامات خودروسازان و قطعهسازان باید باشد. موضوع پنجم خدمات پس از فروش است، بعضا مشاهده میشود که در خدمات پس از فروش کارهایی انجام میشود که هزینههای کیفیت را ممکن است افزایش دهد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: اگر بخواهیم بهطور اساسی این مسائل را حل کنیم دو کار باید صورت بگیرد و ما به عنوان حاکمیت باید این دو کار را انجام بدهیم، یکی از این موارد ایجاد رقابت است. باید رقابت ایجاد شود هم بین خودروسازان و هم قطعهسازان. یکی از موضوعات میتواند موضوع واردات باشد که مجلس شورای اسلامی در این موضوع نظر مثبت دارد و ما هم به عنوان دولت با این موضوع موافق هستیم تا حدی که بتواند وضعیت اقتصادی کشور را به حرکت دربیاورد و بر کیفیت تاثیر بگذارد.فاطمیامین ادامه داد: موضوع دوم اصلاح ساختار صنعت است که به آن «تیرینگ ردهبندی» میگویند. در این قالب وضعیتی که وجود دارد بهطور اساسی متحول خواهد شد، الان یک خودروساز با 800 یا 900 قطعهساز مواجه است اگر هر کدام از اینها نقصی در کارشان داشته باشند این نقص در خودرو مشاهده میشود و تاثیرگذار است. این ساختار تیرینگ سالها در کشورهای مختلف و شرکتهای پیشرو خودروسازی اجرایی شده است و بیش از 10 سال است در کشور مطرح شده اما هنوز اجرایی نشده است. یکی از تاکیدات ما ایجاد ساختار ردهبندی یا تیرینگ است.
سرمایهگذاری درستی در جهت نوسازی ماشینآلات نشده است
ابراهیم احمدی، عضو انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعهسازان خودرو و رییس هیاتمدیره انجمن قطعهسازان استان اصفهان در واکنش به سخنان روز گذشته رضا فاطمیامین، وزیر صمت در مجلس بر این بارو است که تا زمانی که قیمتگذاری خودرو به درستی مشخص نشود و نقدینگی قطعهساز هم در دست خودروساز باقی بماند نتیجه آن این است که قطعهساز هم نمیتواند سرمایهگذاری درستی در جهت نوسازی ماشینآلات و تجهیزات جدید در کارخانه خود داشته باشد و خواهناخواه با وجود تجهیزات فرسوده نمیتوان قطعات خیلی خوب و باکیفیتی تولید کرد.
این عضو انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعهسازان خودرو با بیان اینکه بانکها باید توان پرداخت وامهای طولانی مدت به کارخانجات صنعتی را داشته باشند، گفت: صنعت قطعهسازی هماکنون به هزاران میلیارد تومان سرمایهگذاری نیاز دارد و نیازمند این است تا بانکها این سرمایه را با بهرههای پایینتر در اختیارشان قرار دهند تا این صنایع بتوانند تجهیزات جدیدتری بیاورند تا کیفیت قطعات بهتر شود.
عمر مفید ماشینآلات در کشورهای دیگر 5 تا 10 سال است
احمدی تصریح کرد: ماشینآلات صنعتی کارخانجات در کشورهای پیشرفته مانند کره جنوبی و چین و ... پس از 5 تا 6 یا نهایتا 10 سال کار از کارخانهها خارج میشوند و یکسری از ماشینآلات جدید با تکنولوژیهای نو وارد این کارخانجات میشوند که در ایران این شرایط نیست و حتی چند دهه از این ماشینآلات استفاده میشود.
این عضو انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعهسازان خودرو با بیان اینکه با دست بسته نمیتوان معجزه کرد، خاطرنشان کرد: راهحل این مساله این است که قیمت خودرو واقعی شود و خودروساز هم بتواند پول قطعهساز را به موقع پرداخت کند و بانکها هم وام به قطعهسازان بدهند و آنها بتوانند ماشینآلات تست و تجهیزات جدید را وارد و با دنیا ارتباط برقرار کنند با این شرایط میتوان قطعات خوب تولید کرد در غیر این صورت بعید به نظر میرسد بتوان کاری کرد.
او در واکنش به سخنان وزیر صمت در مورد اینکه خودروساز قطعه دارای اشکال را میپذیرد و از آن استفاده میکند و با همین کیفیت پایین خودروهای ساخت داخل پایین آمده است، گفت: این موضوع که قطعات مشکلدار وارد خودروسازیها میشود را نمیپذیرم و میتوان گفت حتی غیرممکن است زیرا این کار جرایم بسیار سنگینی دارد و اغلب این قطعات برگشت میخورند و اینگونه که وزیر صمت در مجلس گفتهاند نیست و ممکن است تحت فشار این صحبتها را کرده است.احمدی تصریح کرد: یک گروه همیشه این قطعات را بررسی میکنند و اگر قطعهای مشکلدار باشد جلوی خودرو را میبندند و آن خودرو بلوکه میشود و تولید آن قطعه هم متوقف میشود، ضمن اینکه خط تولید قطعهای که خراب باشد اصلا بسته نمیشود .
رییس هیاتمدیره انجمن قطعهسازان استان اصفهان ادامه داد: زمانی که چرخه نقدینگی درست نیست به این معنی نیست که مهندس ما نداند چه کاری انجام میدهد به این معنی است که این بخش نیازمند سرمایهگذاری بیشتر برای بهروز کردن قطعات با کیفیتتر است. احمدی با بیان اینکه سرچشمه رها شده و به فرعیات چسبیدهایم، گفت: باید بر اساس تجربیات دنیا پیش رفت و از آنها الگو گرفت و ما هم باید به برندهای بزرگ و مطرح دنیا وصل شویم و از آنها یاد بگیریم، البته در گذشته هم تا حدودی به این شرکتها وصل بودیم که باید ادامه پیدا کند تا رشد کنیم.
سازنده قطعه نباید به دنبال مواد اولیه سرگردان شود
عضو انجمن صنایع همگن نیرو محرکه خاطرنشان کرد: رسیدن به کیفیت قطعات خودرو در سطح جهانی نیازمند مواد اولیه خوب و فراوان است تا بتوان کارها را پیش برد نه اینکه سازنده قطعه به دنبال مواد اولیه سرگردان شود و اصل آن را نتواند پیدا کند و مشابه آن را بخرد. با این ضعفهایی که وجود دارد باید دید آیا شرایط قطعهسازان ایران شبیه شرایط خودروسازان کرهای یا اروپایی است؟
احمدی در پاسخ به این پرسش که در تصادف بهبهان کدام بخش را بیشتر مقصر میدانید؟ پلیس، وزارت راه، قطعهسازان یا خودروسازان؟ افزود: به اعتقاد من مقصر اصلی پلیس بود که با وجود مهآلود بودن جاده اجازه تردد داد، اما اینکه پس از آن گفته شد ایربگها باز نشدند علت داشت و آن هم اینکه تعداد زیادی از این خودروها اصلا ایربگ نداشتند و تولیدشان به قبل از سال 1389 برمیگردد ضمن آنکه اصلا مشخص نشد ایربگها قفل بوده یا باز بودند و در این تصادف جهت تصادف خودروها هم مطرح بود تا ایربگها باز شود، زیرا اگر جهت تصادف درست نباشد ایربگها اصلا باز نمیشوند.او تصریح کرد: در مورد این تصادف متخصص و غیرمتخصص نظر دادهاند که این موضوع درست نیست و این سوال مطرح میشود که چرا برای تولید ملی این میزان مخالفت وجود دارد؟ اگر واقعا تولیدات خودرو مفید نیستند و کالای ایدهآلی تولید نمیشود بهتر است خودروسازیها را جمع کنند اما اگر دنبال علت ضعف میگردند باید گفت چرخه نقدینگی درست نمیچرخد و این عدم سرمایهگذاری در این بخش و عدم ارتباط با جهان باعث اینگونه اتفاقات شده است.