گل طلایی دولت در عرصه موسیقی

ايرنا/ حوزه موسيقي سال‌ها با مشکلات متعددي مواجه بود که مديرکل دفتر موسيقي مهم‌ترين دليل بسياري از آنها را فقدان اسناد بالادستي و اقدام براي تدوين سند جامع ملي موسيقي را به صورت تلويحي گل طلايي مديران ارشد حوزه موسيقي در غلبه بر اين معضلات مي‌داند.

يکي از مشکلاتي که از ديرباز در حوزه موسيقي شاهد بوده‌ايم روند طولاني صدور مجوز براي انتشار آلبوم يا برگزاري کنسرت بود. در زماني‌که هنوز انتشار تک‌آهنگ باب نبود شايد اگر انتشار تک‌آهنگ نيز يکي از انتخاب‌هاي هنرمندان بود باز هم هنرمند در هزارتوي دشوارتر و پيچيده تر اخذ مجوز انتشار، زمان زيادي را در راهروها و اتاق‌هاي نهادهاي صدور مجوز از دست مي‌داد.

در سال‌هاي قبل بسيار شاهد بوديم که کنسرت‌هاي داراي مجوز رسمي از سوي دفتر موسيقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در شهرها و شهرستان‌هاي مختلف در دقيقه نود لغو مي‌شد و دفتر موسيقي عملا قدرت حمايت و صيانت از مجوزهاي صادرشده خود را نداشت. مساله مهم ديگر در حوزه موسيقي برگزاري بيش از سي و دو دوره از جشنواره موسيقي فجر با وجود آيين‌نامه اجرايي بود.

---

بازار

---

امروز اما بسياري از اين مشکلات و معضلات تا حد قابل  ملاحظه اي مرتفع يا حداقل کمرنگ تر از گذشته شده است. راه اندازي سامانه صدور مجوز، تدوين سند ملي موسيقي، تسهيل در تعامل و گفت‌وگوي رودرروي مديرکل دفتر موسيقي با هنرمندان و شنيدن مشکلات و دغدغه هاي آنها از دستاوردهاي مهم بدنه مديريت کلان موسيقي در اين دوره است.

خبرنگار فرهنگي ايرنا پيرامون دستاوردهاي مهم دولت در عرصه موسيقي طي هشت سال گذشته با محمد الهياري مديرکل دفتر موسيقي وزارت فرهنگي و ارشاد اسلامي گفت‌وگو کرده است.

الهياري ضمن تاکيد بر اينکه بسياري از اين مشکلات پيش از انتصاب وي به اين سمت وجود داشته گفت: با اينکه بسياري از اين مشکلات ارتباطي به دوران مديريت من در دفتر موسيقي ندارد؛ به هر شکل مشکلاتي است که دفتر موسيقي بايد در راه حل آنها اقداماتي عاجل انجام مي‌داد و در اين راه گام‌هاي موثري برداشت.

سندملي موسيقي، يک راه حل کامل
فقدان اسناد بالادستي مهم ترين و ريشه اي ترين مشکلات حوزه موسيقي است.
الهياري با بيان اين‌که پيش از اين «هيچ سند بالادستي در حوزه موسيقي در کشور وجود نداشته است»، گفت: اگر مصوبات مجلس شوراي اسلامي را بازبيني کنيد يا سراغ اسناد و مصوبات شورايعالي انقلاب فرهنگي برويد متوجه خواهيد شد هيچ سند بالادستي در حوزه موسيقي که ملاک عمل براي ما باشد وجود ندارد. در حالي که ما در اين دوره چند رويداد بسيار مهم را کليد زده و ريل گذاري کرديم.

تشکيل شوراي هماهنگي موسيقي
وي در تشريح اقدامات صورت گرفته افزود: نخست آن که آيين نامه صدور مجوز و نظارت بر انتشار آثار موسيقي در سال ۹۹ توسط وزير محترم فرهنگ و ارشاد اسلامي امضا و ابلاغ شد. اين دستاورد، کليه فرايندهاي دفتر موسيقي را در چارچوب مشخص قرار مي دهد و حقوق مصرف‌کننده و توليدکننده در اين آيين‌نامه در نظر گرفته شده است. ديگر آن که در سه سال گذشته تلاشي در شوراي عالي انقلاب فرهنگي و در کمسيون تخصصي هنر و معماري به قصد تشکيل شوراي هماهنگي موسيقي کشور آغاز شده است.

وي مهم ترين وظيفه شوراي هماهنگي موسيقي کشور را ايجاد هماهنگي در حرکت و برنامه ريزي دستگاه ها و نهادهاي مختلف در زمينه موسيقي همچون صداوسيما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، آموزش و پرورش، وزارت علوم، حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي و شهرداري تهران، خواند و افزود: اين نهادها بعضا با هم هماهنگ نيستند يا اقداماتشان بعضي مواقع همراستا نبوده است.

تدوين آيين‌نامه‌هايي که تا کنون وجود نداشت، عبور از خاکستري‌ها
مديرکل دفتر موسيقي افزود: ما درباره برگزاري جشنواره موسيقي نواحي دقيقا بعد از پايان دوره پيشين آن کارهاي اجراي و برگزاري جلسات مربوط به هماهنگي و سياستگذاري و بسياري اقدامات ديگر را آغاز کرده ايم، به بيان بهتر براي دفتر موسيقي جشنواره موسيقي نواحي پيش رو درست بعد از پايان جشنواره قبل آغاز شده است.

وي گفت: بايد بگويم پيش از اين جشنواره نواحي آيين نامه مشخصي نداشته اما امروز آيين‌نامه اين جشنواره در مراحل پاياني تدوين قرار دارد که بعد از تدوين و تصويب ابلاغ خواهد شد. 

جشنواره موسيقي فجر تا سي و سه دوره بدون آيين‌نامه برگزار شده بود و از دوره سي و چهارم صاحب آيين نامه شده است. جشنواره ملي موسيقي جوان تا کنون چهارده دوره خود را بدون آيين نامه پشت سر گذشته اما از اين دوره صاحب آيين نامه خواهد شد. 
الهياري گفت: اهميت تدوين آيين‌نامه‌ها مشخص شدن مرزهاست و به اين ترتيب ديگر شاهد تاثرات سليقه‌ها و اصطلاحا رفتارهاي خاکستري نخواهيم بود.

سهولت در صدور مجوزها
محمد الهياري موسيقي را عامل ارزشمندي براي گفتمان بين المللي هنرمندان و مخاطبان دانست و خاطر نشان کرد: مدت ها بود هنرمندان عموما مايل به انتشار آلبوم بودند و اصل براي هنرمندان توليد آلبوم مستقل بود. به اين ترتيب در دفتر موسيقي، با خيل عظيمي از ترانه هاي ارسالي براي صدور مجوز روبرو بوديم. اما با رشد فناوري، گسترش فضاي مجازي و در کنار آن افزايش سواد رسانه اي مردم به تدريج تمايل به انتشار تک آهنگ جايگزين اصرار براي انتشار آلبوم شد.

شايد اگر بگوييم مهم ترين اتفاق در حوزه موسيقي در سال‌هاي اخير تمايل حداکثري هنرمندان براي انتشار تک آهنگ بوده سخن به گزافه نگفته ايم.
وي افزود: وقتي با چنين تمايل شديدي براي انتشار تک آهنگ مواجه شديم، طبيعي است دفتر موسيقي خود را موظف و مکلف به تغيير رويکرد و همراستا شدن با فضاي متفاوت و جديد کرد. پس حرکت به سمت کاهش مراحل کاغذ بازي و رسيدن به روند الکترونيکي را مد نظر قرار داديم و در همين راستا سامانه شعر و سامانه موسيقي راه اندازي شد. به اين ترتيب ديگر هنرمندان مجبور نيستند اشعار خود را به‌صورت مکتوب و دستي تحويل دهند.

سامانه هاي مجوز يکپارچه خواهند شد
وي افزود: به زودي شاهد رسيدن به يک سامانه واحد ثبت شعر، موسيقي و اخذ مجوز بصورت الکترونيک خواهيم بود و کاغذ بازي‌ها و رفت‌وآمد هنرمندان از بين خواهد رفت و همه امور الکترونيکي انجام خواهد شد.

 با رشد فضاي مجازي نظارت ها دشوار شده است. بايد پذيرفت فضاي مجازي بستري براي هنرمندان ايجاد کرده که آثارشان را به‌راحتي منتشر کنند.
وي افزود: در اين ميان چالش عمده ما در چنين فضايي رسيدن به تعادلي در نظارت‌هاست که چهارچوب قوانين جمهوري اسلامي و هوشمند باشند. بايد از فضاهاي سنتي نظارتي فاصله بگيريم به سمت نظارت‌هايي متناسب با زمان و مکان پيش برويم. پس لازم بود در آيين نامه ها بازنگري کنيم اما باز بزرگترين مانع ما فقدان سند بالادستي در حوزه موسيقي بود.

وي عنوان کرد: در سال ۹۹ آيين نامه صدور مجوزها و نظارت بر انتشار آثار موسيقي توسط وزير فرهنگ ابلاغ و امضا شد و اين مهم کليه فعاليت‌هاي دفتر موسيقي را در چهارچوبي قرار مي‌دهد که حقوق توليد کننده و مصرف کننده نيز در آن ديده شده است.

وي افزود: نگاه ما به هنرمند و آثارش نگاهي ايذايي و تنگ نظرانه نيست و معتقديم بسياري از قوانين مميزي عملا مانع بروز خلاقيت هنرمندان در آفرينش آثار موسيقي بوده اند که به اين مورد هم با برگزاري جلسات متعدد با هنرمندان و اعضاي شوراي شعر و موسيقي تا حد زيادي پرداخته و کار براي هنرمندان ساده تر شده است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar