نام گذاری عجیب گونه ای از مار نئون

لست سکند/ کشف يک نوع مار جديد طرفداران هري پاتر را به هيجان انداخته است. يکي از جالبترين قسمتهاي کشف يکگونه گياهي يا حيواني جديد نامگذاري آن است. معمولاً نامهاي انتخابي براي اين جانداران سرراست و ساختاربندي شده هستند، ولي گاهي يک اکتشاف جديد آوازهاي پيدا ميکند که شايد کمي غيرعادي باشد؛ آوازهاي خندهدار اما وصفآميز، شخصيتنما يا يادآور چيز يا شخص خاصي. يکي از نمونه نامهاي وصف آميز براي اختاپوس «دامبو» انتخاب شد؛ اختاپوسي که بالههاي روي سرش شبيه به گوش شخصيت معروف ديزني «دامبو» است. يک نمونه ديگر از اين نامها براي عروس دريايي «نيمرويي» و به دليل ظاهر نامتعارفش برگزيدهشده بود.
در يکي از مقالات اخير مجله اسميتسونيان درباره کشفي سخن به ميان آمده است که نامگذاري آن در دستهبندي «يادآوري» قرار ميگيرد؛ و نامش را از روي يکي از شخصيتهاي مجموعه هري پاتر نوشته جي. کي. رولينگ برگزيدهاند. اين شخصيت سالازار اِسلايدِرين است. نام اين مار جديد را تِريمِرِس سالازار گذاشتهاند؛ که مردم به آن افعي گودال سالازار ميگويند.اينگونه جديد عضوي از انواع تِريمِرِسورِس لاسِپيد است که 50 گونه مختلف افعي گودال از آسياي شرقي و جنوب شرقي را در برميگيرند و دانشمندان هندي آن را در يکي از ايالتهاي شمالي اين کشور به نام آروناچال پرادِش کشف کردند. اين منطقه ظاهراً سرشار از تنوع ريستي است. سال گذشته، دانشمندان سه گونه مار ديگر را نيز در همين ايالت کشف کرده بودند. زيشان ميرزا از زيستشناسان مرکز ملي علوم زيستي هند است که سرپرستي محققان کاشف اينگونه را بر عهده داشت و مطالعه آنها را در ژورنال جانورشناسي سيستماتيک و تکامل به چاپ رساند.
افعيهاي گودال بدين دليل اينگونه نامگذاري شدهاند که دو حفره در دو طرف سرشان وجود دارد؛ ضمن آنکه تشخيص گونههاي مختلف آنها در حياتوحش دشوار است زيرا خيليهايشان شبيه به يکديگرند. تنها از طريق مطالعات ژنتيکي است که ميتوان انواع مختلف اين مارهاي سمي را شناسايي کرد؛ و اين مسئله سبب ميشود شناسايي تعداد گونههاي مختلف کشفشده اين مارها براي دانشمندان دشوار باشد. البته در مورد اينگونه جديد، تشخيص ديداري کمي آسانتر است. همه نرهاي اينگونه يک نوار نارنجي مايل به قرمز روي کناره صورتشان دارند.
براي کساني که توانستهاند خود را در برابر جذابيت گزاف رمانهاي محبوب نوجوانان و بزرگسالان مصون نگهدارند بايد بگوييم که سالازار اِسلايدرين در افسانههاي اين مجموعه شخصيت بزرگي به شمار ميرود. اِسلايدِرين يکي از چهار جادوگر باستاني و نيرومندي است که مدرسه جادوگري هاگوارتز (که هري پاتر در آن تحصيل ميکرد) را ساختند.
هر يک از اين چهار جادوگر پايهگذار مدرسه يعني گودريک گريفيندور، هِلگا هافِلپاف، سالازار اِسلايدرين و رويينا رِيوِنکِلاو خصوصيات نيرومند ويژهاي داشتند که ميخواستند آنها را در شاگردانشان نيز بيابند. مدرسه بر اساس اين چهار نفر به چهار بخش تقسيمشده بود که آموزش هر بخشبر محوريت باورهاي خاص هر مؤسس ميچرخيد.آلِن ريکمَن که نقش پروفوسور اِسنِيپ را در مجموعه هري پاتر بازي ميکرد.
ميتوان گفت سالازار اِسلايدِرين تافته جدابافته گروه جادوگران است. او در شاگردان خاص خود هدفمندي و نوعي بيمحابايي را ميپروراند و ميستود و با اعمال هنرهاي سياه نيز مخالفتي نداشت؛ که اين موضوع او را از ديگر جادوگران مؤسس متمايز ميساخت. او همچنين ويژگياي داشت که در کتاب از آن بهعنوان پارسِلماوس (يا خزندهزبان) ياد ميشود؛ يعني ميتوانست با مارها صحبت کند و حرف آنها را بفهمد. بخش او در مدرسه به رنگ سبز و پر از نماد است و بر نماد متصل به لباس او نيز نقش يک مار نگاشته شده است. ميتوان گفت اين مار حتي به نحوي به افعي گودال تازه کشفشده ما نيز شباهت دارد.
اگر به نظرتان انتخاب نام يک مار از روي جادوگر قصه هري پاتر کمي مسخره است، بايد بگوييم که افعي گودال سالازار تنها خزندهاي نيست که اينگونه نامگذاري شده است. نام دستکم 9 حيوان ديگر نيز از روي اين مجموعه انتخابشده است. گروهي از دانشمندان در بمبئي نام يکگونه عنکبوت تازه کشفشده را اِرياويکسيا گريفيندوري گذاشتند؛ که با توجه به نام بخش گريفيندور مدرسه هاگوارتز (بخش هري پاتر در مدرسه) انتخابشده است. علت اين نامگذاري آن بود که شکل بدن عنکبوت يادشده به کلاه کلاسبندي (Sorting Hat) فيلمهاي هري پاتر شباهت داشت.
نمونههاي ديگري هم هست: ازجمله نوعي زنبور در نيوزلند که نامش را لوسيوس مالفوي گذاشتهاند، يکگونه زنبور سوسکي که به آن آمپولِکس ديمِنتور ميگويند و حتي گونه جديدي از دايناسور که آن را دِراکورِکس هاگوارتزيا ميخوانند. آنطور که معلوم است دانشمندان هم از داستانهاي جذاب بدشان نميآيد.