هشدار لاوروف درباره طرح آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای ایران
فارس/ وزير خارجه روسيه ضمن نسنجيده خواندن استدلالهاي آمريکا براي فعالسازي مکانيسم ماشه، تأکيد کرد که برنامه ايالات متحده براي احياي تحريمهاي ايران، در نهايت اقتدار شوراي امنيت را از بين ميبرد.
«سرگئي لاوروف» وزير امور خارجه روسيه در گفتوگو با شبکه تلويزيوني «روسيه-1»، هشدار داد که طرح آمريکا براي بازگرداندن تحريمهاي ايران ميتوان به از بين رفتن اقتدار شوراي امنيت منتهي شود.
وي در اين گفتوگو که بخشي از آن در وبسايت وزارت خارجه روسيه قرار گرفته بود، تصريح کرد که تلاش آمريکا براي بازگرداندن تحريمهاي ايران احتمالا به رسوايي جدي در شوراي امنيت سازمان ملل منجر خواهد شد و در نهايت اقتدار اين سازمان را تضعيف کند.
اين ديپلمات روس که احتمال داد ايالات متحده آمريکا تلاش کند تا با توسل به «روشهاي قانوني و شبه حقوقي» تحريمهاي الزام آور بينالمللي را عليه ايران بازگرداند، گفت: «ما با شرکاي آمريکايي و ديگر اعضاي شوراي امنيت در نيويورک و ديگر پايتختها در حال همکاري هستيم. متوجه شديم که اکثريت قريب باتفاق کشورها متوجه نادرستي و غيرسازنده بودن اين تلاش (آمريکا عليه ايران) هستند. به هرحال اين تلاش نتيجهاي نخواهد داشت اما ممکن است در نهايت به رسوايي و شکاف بسيار جدي در شوراي امنيت سازمان ملل منتهي شود و ارزيابيهاي نهايي، اقتدار اين سازمان را تضعيف کند».
وزير خارجه روسيه با يادآوري خروج دو سال پيش دولت ترامپ از برجام گفت: «مسئله اينجاست که يکي از کشورهاي حامي قطعنامه مورد توافق درباره برنامه هستهاي ايران (قطعنامه ۲۲۳۱) اعلام کرد که به تعهداتش پايبند نخواهد بود اما در عين حال از ديگران تقاضا ميکند که از پيشنهادات و توصيههاي اين کشور پيروي کنند».
وي سپس اينگونه ادامه داد: «آنها اعلام کردند که هيچ کشوري نميتواند در تنبيه ايران براي نقض توافقي که آمريکا از آن خارج شده است، مانع ايالات متحده شود. گرچه بسيار متناقض و نسنجيده به نظر ميرسد، اما اوضاع به اين شکل است. آمريکا اعلام کرده که به تعهداتش (ذيل برجام) براي عدم وضع تحريمهاي جديد عليه ايران، لغو محدوديتهاي فعلي و صدور مجوز به ايران براي مشارکت کامل در تجارت بينالمللي و تبادلات اقتصادي پايبند نخواهد بود. ايالات متحده ميگويد که آنها به اين تعهدات عمل نخواهند کرد و بعلاوه، بقيه را نيز از عمل به تعهداتشان در قبال ايران منع خواهد کرد».
لاوروف در ادامه تلاشهاي آمريکا براي به روز راني برجام از جمله تلاش براي تمديد تحريمهاي تليحاتي عليه ايران که در اکتبر 2020 (27 مهرماه) منقضي ميشود، اشاره کرد و گفت که نه روسيه و نه ديگر طرفين برجام هيچگونه اساس قانوني، سياسي يا اخلاقي در «به استهزاء گرفتن تصميمات شوراي امنيت سازمان ملل و خود شورا به اين شيوه ظالمانه» نميبينند.
وي با اشاره به اقدام اخير واشنگتن در ارائه قطعنامه تمديد تحريمهاي ايران در شوراي امنيت گفت: «ما به وضوح براي شرکاي آمريکايي خود توضيح داديم اما با اينحال، آنها تصميم خود را براي ارائه قطعنامه مربوطه اتخاذ کرده بودند. تنها يک کشور-جمهوري دومينيکن- به همراه ايالات متحده از آن حمايت کرد. روسيه و چين به مخالفت با آن پرداختند. 11 عضو باقيمانده شوراي امنيت از جمله کشورهاي اروپايي از دادن رأي به آن امتناع ورزيدند بنابراين حتي نيازي به استفاده از وتو نشد زيرا تنها زماني نياز (به استفاده از حق وتو) ميشود که آراء کمتر از 9 مورد نباشد. اينبار فقط دو رأي وجود داشت».
لاوروف با اشاره به اين مواد ادامه داد: «به طورکلي، فکر ميکنم که آنها ميدانستند نتيجه چه خواهد بود اما بديهي است که ميخواستند پيامي را درباره عزم خود براي حل اين موضوع ابلاغ کنند و تلاش کنند تا تصويب يک قطعنامه جديد را تضمين کنند».
وزير خارجه روسيه در ادامه تصريح کرد که تلاش آمريکا براي بازگرداندن تحريمهاي ايران، نمونه روشني از چگونگي تلاش کشورهاي غربي براي جايگزين کردن مفهوم «حقوق بينالملل» با «نظم مبتني با قانون» است.
اين ديپلمات روس در اين خصوص توضيح داد: «نمونههاي زيادي از اين مورد وجود داشته است و روز به روز هم بيشتر ميشود. اين يک رويه خطرناک است».
وزير خارجه روسيه تأکيد کرد گرچه ايالات متحده نميتواند قطعنامه شوراي امنيت را نقض کند اما همچنان ميتواند به شوراي امنيت آسيب وارد آورد.
لاوروف گفت: ما تمامي تلاش خود را به کار خواهيم گرفت تا شرکاي آمريکايي خود را از چنين اقدامات بيمهابايي منصرف کنيم».
اوايل ماه آگوست، ايالات متحده بار ديگر ايران را به نقض برجام متهم کرد و پس از تحمل شکست سخت در شوراي امنيت، تأکيد کرد که به دنبال بازگرداندن تحريمهاي بينالمللي عليه ايران از طريق فعالسازي مکانيسم ماشه است.
در تاريخ ۲۰ آگوست (۳۰ مردادماه)، «مايک پامپئو» وزير خارجه آمريکا به سازمان ملل اعلام کرد که واشنگتن قصد دارد فرايند بازگرداند تمامي تحريمهاي سازمان ملل عليه ايران را آغاز کند. واشنگتن بر اين باور است که تحريمها ظرف ۳۰ روز آيند اجرايي خواهد شد.
ساز و کار موسوم به بازگشت خودکار تحريمها که با نامهاي ديگري مثل «مکانيسم ماشه» يا «اسنپبک» نيز شناخته ميشود به دنبال احياي تمامي قطعنامههاي تحريمي عليه تهران است که پس از حصول برجام ميان ايران و گروه موسوم به ۱+۵ تعليق شده بودند.
برخلاف تمامي ادعاهاي مقامهاي آمريکايي، ديپلماتهاي غربي و حتي برخي مقامهاي مهم آمريکا تأکيد آمريکا از آن جهت که ارديبهشتماه سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شده جزو طرفهاي مشارکتکننده در «برجام» نيست و نميتواند از بندهاي اين توافق براي تمديد تحريمها عليه ايران استفاده کند.