ریشسفیدان اصولگرا شاقول وحدت میشوند؟
خبرآنلاين/ تا انتخابات ۱۴۰۰ حدودا چند ماه بيشتر زمان نمانده و به نظر ميرسد جامعه روحانيت مبارز ميخواهد پيش از آنکه فرزندان سرکش وضعيت را بحراني کنند بار ديگر رشته کار را خود به دست بگيرد.
چند سالي بود که چراغ خانه پدري اصولگرايان اگرچه روشن بود اما کور سويي بيشتر برايش نمانده بود و از همان سال ۹۲ که برخي کانديداهاي اصولگرا تماسهاي آيتالله مهدوي کني را براي تعين خط مشي جناح راست را بيپاسخ گذاشتند کمکم جامعه روحانيت مبارز و جامعه مدرسين حوزه علميه قم که محور وحدت بودند به حاشيه رانده شد. اين وضعيت با ظهور و بروز نواصولگرايان پررنگتر شد و آهستهآهسته انتقادات تند هم از سوي همين نو اصولگرايان چاشني شد تا اينکه عملا با روي کار آمدن جمنا و بعد از آن شوراي وحدت تلاشي مضاعف صورت گرفت تا قرارگاه فرماندهي در اردوگاه اصولگرايي تغيير کند؛ اما اختلافات دروني در همين سازوکارهاي فصلي آنقدر گستردهتر شد که نه تنها اين ساز و کارها نتوانستند اقبال بلندي در برپايي علم وحدت به دست بياورند بلکه خود به يک نقطه اختلافي تبديل شدند.
حالا تا انتخابات ۱۴۰۰ چند ماه بيشتر زمان نمانده و به نظر ميرسد جامعه روحانيت مبارز ميخواهد پيش از آنکه فرزندان سرکش اصولگرا وضعيت را بحراني کنند بار ديگر رشته کار را خود به دست بگيرد.
بازگشت براي ريشسفيدي
«جمنا» توانست ۱۶ ميليون راي به سبد کانديداي اصولگرايان بريزد و «شوراي وحدت» هم در شرايط ناپايدار مشارکت ۴۰ درصدي و غياب رقيب، کرسيهاي مجلس را به نام خود ثبت کنند اما همه اين دستآوردها حاصل عملکرد اين محفلهاي سياسي نبود و اختلافات بعد از انتخابات در درون و بيرون اين دو سازوکار انتخاباتي رخ نمايي کرد و ناکارآمدي در گردهم آوردن همه طيف هاي اصولگرا علني تر شد.
برهمين اساس بود که جامعه روحانيت مبارز که طي چند انتخابات اخير مجبور به سکوت نصفه و نيمه و عزلت نشيني شده بود براي انتخابات ۱۴۰۰ پيش از آنکه ساز و کار ديگري سر از تخم بيرون بياورد، ابتکار عمل را به دست گرفت تا اينبار همان ريشسفيدان باشند که راه و چاه را براي رسيدن به خيابان پاستور ترسيم کند.
«ما ميخواهيم با ساماندهي کار تشکيلاتي و ايجاد ارتباط منسجم و تعريفشده، همه اضلاع و جريانهاي همسو با نيروهاي انقلابي و ولايي و ارزشي را تجميع کنيم.» اين را مصطفي پورمحمدي دبيرکل جامعه روحانيت مبارز وقتي دومين نشست اين تشکل با احزاب سياسي اصولگرا برگزار شد به زبان آورد. موضوعي که بيشتر از هر زمان ديگري از حضور متفاوت جامعه روحانيت مبارز خبر ميداد.
عزم جامعه روحانيت براي حضور همه جانبه در انتخابات تنها به اظهارات پورمحمدي ختم نشد و مصباحي مقدم سخنگوي اين تشکل از ايجاد يک ساز و کار جديد اينبار به فرماندهي جامعه روحانيت مبارز خبر داد. او گفت: «جامعه روحانيت مبارز در حال شکل دادن ساختاري است که ماندگار باشد و براي هر انتخابات تغيير نکند. البته اين ساختار را با موافقت و مشارکت جريانهاي سياسي همسو شکل ميدهيم. در اين راستا، يک هيات عالي خواهيم داشت؛ يعني نهادي شکل خواهد گرفت که تمام جريانات سياسي مرتبط را پوشش بدهد. البته هنوز عنوان آن مشخص نيست اما بنابر پيشنهاد احزاب، قرار است ۵ نفر به نمايندگي از هر حزب براي عضويت در اين تشکل معرفي شوند.»
هرچند اين صحبتها وقتي از پشت بلندگو مطرح شد که مدتها بود جامعه روحانيت مبارز بر روي چند و چونش برنامهريزي کرده بودند اما پس از اين اظهارات دايره تحرکات آنقدر شدت گرفت تا جايي که هنوز شوراي وحدت قدمي برنداشته بود جامعه روحانيت مبارز به سمت عملياتي کردن ساز و کار خود با مبناي وحدت قدم برداشت.
فصل تازه جامعه مدرسين
وقتي صحبت بازگشت ريشسفيدان اصولگرا به ميان ميآيد نميشود از «جامعه مدرسين حوزه علميه قم» سخن نگفت؛ تشکلي که در چند سال اخير وقتي هنوز آيتالله محمد يزدي در قيد حيات بود و رياست آن را به عهده داشت، حسابي از فضاي تاثيرگذاري بر احزاب اصولگرا فاصله گرفته بود اختلافات دروني هم مزيد بر علت شده بود. اختلافاتي که آيتالله مسعودي خميني هم بر آن مهر تائيد زد و آن را از همان ابتداي امر بين طيف آيتالله مصباحي يزدي و آيتالله محمد يزدي با طيف آيات مقتدايي و حسيني بوشهري امري مشتبه دانست. مسئلهاي که نهايتا به جاي محور قرار گرفتن به بيانيههاي اخلاقي، آن هم دمادم انتخابات تقليل پيدا کرد.
از آنجا که کاروان مرگ در سال ۹۹ براي بسياري از احزاب سياسي تغييرات اساسي به دنبال داشت جامعه مدرسين حوزه علميه قم نيز از اين تغييرات اجباري مصون نماند و مهمترين موضوع فوت آيات مصباح يزدي و محمد يزدي بود. که به دنبال اين واقعه اعضاي جامعه مدرسين به آيتالله حسيني بوشهري راي مثبت دادند تا سکان رياست را پس از آيتالله محمد يزدي او به دست بگيرد. موضوعي که در معادلات سياسي اصولگرايان به ويژه حساب و کتاب جامعه مدرسين براي انتخابات ۱۴۰۰ بسيار موثر بود. در واقع با اين تغييرات به نظر ميرسد جامعه روحانيت مبارز اميد تازهاي پيدا کرده است که با فعال شدن دوباره جامعه مدرسين کفه اصولگرايان سنتي به ويژه ريشسفيدان سنگينتر شود و ادامه کار تا موعد انتخابات بهتر از گذشته به پيش برود؛ از همين رو آنطور که اخبار جسته و گريخته به گوش ميرسد گويا جامعه روحانيت مبارز براي ايجاد وحدت در اردوگاه راست از حربه احزاب استفاده کرده است و ميخواهد با قرار دادن کرسيهايي براي احزاب تصميم گيري را به جاي افراد به احزاب بسپارد اما نکته مهم اينجاست که کرسيهايي هم براي جامعه مدرسين حوزه علميه کنار گذاشته است تا در کنار جامعه روحانيت دوباره شاقول وحدت را به جامعتين بازگرداند.
البته اين موضوع وقتي فراتر از گمانهزني ميرود که اعضاي جامعه روحانيت مبارز دائما پالسهايي را به سوي جامعه مدرسين ارسال ميکند تا آنها را به سمت اين همکاري و خارج شدن از کنج عزلت تشويق کند. اينجاست که صحبتهاي غلامرضا مصباحيمقدم سخنگوي جامعه روحانيت مبارز بعد از انتخاب آيتالله حسيني بوشهري به عنوان رئيس جامعه مدرسين نمود بيشتري پيدا ميکند. او گفته بود: «همکاري بين جامعه روحانيت مبارز و جامعه مدرسين حوزه علميه قم يک همکاري قديمي هست و از آغاز شکلگيري، اين دو نهاد روحاني که هر دو نهاد مردمي و انقلابي بوده و هستند با هم همکاري نزديکي هم در انتخابات خبرگان و خصوصاً در انتخابات رياست جمهوري داشتهاند. البته در انتخابات مجلس غالبا جامعه محترم مدرسين ورود نميکنند ولي به صورت کلي از اقداماتي که جامعه روحانيت مبارز داشته حمايت و همراهي کردهاند.»
اين صحبتها تنها به مصباحيمقدم ختم نشد و حسين ابراهيمي عضو جامعه روحانيت مبارز نيز گفته بود: «بر اين باور نيستم که شوراي ائتلاف به وحدت برسد حال شايد اصولگرايان محوريت جامعتين را بپذيرند جامعه مدرسين هم ممکن است به صحنه بيايند به هر حال از اوايل انقلاب، محوريت با جامعتين بوده، ائتلافي هم نبوده است و اسمشان جريانات همسو با جامعتين بوده است بنابراين جريان اصولگرايي به تنهايي نمي توانند کاري کنند. ممکن است در نهايت به اين نتيجه برسند که محور را جامعتين قرار داده و به وحدت برسند در عين حال جامعه روحانيت مبارز نه خودش کانديد دارد و نه براي خودشان کاري مي کنند بلکه هدف و تلاششان اين است که جريان اصولگرايي به وحدت برسد افرادي که سهم نميخواهند ميتوانند کاري کنند که جريان اصولگرايي به وحدت برسند.»
آغاز رنسانس اصولگرايي
به نظر ميرسد با فعال شدن جامعه روحانيت مبارز و احتمالا وارد شدن جامعه مدرسين حوزه علميه قم به اين دايره شيخويت در ميان اهالي جناح راست بتواند قدرست از دسترفته را دوباره بازيابي کند و دوباره به جايگاه سابق خود بازگردند. درواقع چندان هم دور از ذهن نيست که انتخابات ۱۴۰۰ رنسانسي در جريان اصولگرا باشد و براي فاصله گرفتن از چند دستگي بار ديگر ريش و قيچي به دست جامعتين سپرده شود.