خواب سناتور ارشد دموکرات علیه برجام

انتخاب/ باب منندز، سناتور برجسته دموکرات و رئيس کميته روابط خارجي مجلس سناي آمريکا به کمپين آيپک پيوسته است. کمپيني که به سختي در تلاش است تا با تحت فشار قرار دادن رئيس جمهور بايدن زمينه تعامل ديپلماتيک با ايران را محدود کند؛ مسئلهاي که البته واکنش مدافعان رويکرد ديپلماسي را در پي داشته است.
متيو پتي در وبسايت ريسپانسيبل استيت کرفت وابسته به «انديشکده کوئينسي» نوشت: باب منندز، سناتور برجسته دموکرات و رئيس کميته روابط خارجي مجلس سناي آمريکا به کمپين آيپک پيوسته است. کمپيني که به سختي در تلاش است تا با تحت فشار قرار دادن رئيس جمهور بايدن زمينه تعامل ديپلماتيک با ايران را محدود کند؛ مسئلهاي که البته واکنش مدافعان رويکرد ديپلماسي را در پي داشته است.
در ادامه اين مطلب آمده است: در آخرين ساعات روز دوشنبه، باب منندز و سناتور ليندزي گراهام نامهاي را منتشر کردند که از رئيسجمهور ميخواست از تمام نيرو و ابزارهاي ديپلماتيک و اقتصادي براي رسيدن به توافقنامهاي با ايران استفاده کند که به طور موثري فعاليتهاي بيثبات کننده در سراسر خاورميانه و برنامه موشکي بالستيک اين کشور را محدود ميکند.
منندز و گراهام هر دو با برنامه جامع اقدام مشترک 2015 با ايران که بايدن وعده بازگشت دوباره به آن را داده، مخالفت کردهاند. در اوايل اين ماه پاليتيکو گزارش داد که بايدن از ترس خشم منندز تا حدودي مواضع سختتري نسبت به ايران اتخاذ کرده است.
اين دو سناتور خواستار امضاهاي بيشتري براي اين نامه هستند. اين در حالي است که 70 دموکرات در مجلس نمايندگان با امضاي نامهاي به جمهوريخواهاني پيوستهاند که با تدوين اين نامه هشدار دادهاند که برجام نتوانسته از دامنه کامل تهديدهاي ايران بکاهد و از بايدن خواستهاند به دنبال توافقنامه و يا مجموعهاي از توافقات باشد که امتيازات بيشتري از ايران را مطالبه کند.
به عقيده دايلن ويليامز، از اعضاي موسسه جياستريت، آيپک پشت اين نامه بوده است. تمام مواردي که در اين نامه درباره ايران وجود دارد، همه آن چيزي است که آيپک به طور معمول در کنفرانسهاي سالانهاش –که امسال برگزار نميشود- خواهانش است. با اين حال، آنها هنوز هم طبق معمول آنها را از زبان نمايندگان بيان ميکنند.
ويليامز خاطرنشان ميکند حتي آيپک چند دموکرات را وادار به امضاي نامهاي کرد که در آن از دولت ترامپ خواسته بود تا به دنبال تحريم تسليحاتي سازمان ملل متحد عليه ايران باشد. دولت ترامپ هم به اين نامه به عنوان نوعي حمايت از تحريمها قاطعي استناد کرد که با مخالفت برجستهترين نمايندگان روبرو بود. به گفته او اين سياست رايج آيپک است که نامه به نام نمايندگان منتشر ميشود در حالي که در حال تبليغ ايدههاي آن است.
جياستريت، در نامهاي که به کنگره ارسال کرده هشدار داد که نامه منندز و گراهام مستمسکي براي مخالفان برجام خواهد شد تا ادعا کنند امضاکنندگان نامه با لغو تحريمهايي مخالف هستند که نيازمند بازگشت به برجام است... مگر اينکه توافقنامه گسترده شود. اين نهاد از طرفداران ديپلماسي خواسته که نامه را امضا نکنند، مگر اينکه شامل بندي باشد که تاييد ميکند برخي از امضاکنندگان از برجام حمايت ميکنند. همچنين اين موسسه آنها را به حمايت از قانون ديپلماسي با ايران، لايحهاي در حمايت از توافق سال 2015 دعوت ميکند.
ناياک، شوراي ملي ايرانيان آمريکا، هم در بيانيه خود هشدار داد نامه منندز و گراهام امکان دستيابي به توافق را غيرممکن ميسازد و باعث ميشود که بايدن در مسير جنگ با ايران قرار گيرد، چرا که پيشنهاد ميکند به يکباره بايد تمام نگرانيها نسبت به ايران را برطرف کرد.
بيانيه ناياک استدلال ميکند: تنها يک گزينه روشن براي دولت وجود دارد تا نگرانيها از برنامه هستهاي ايران را کنترل کند و راهي براي آغاز مذاکرات در مورد ساير زمينههاي نگرانکننده ايجاد کند: بازگشت کامل به تعهدات منطبق بر برجام. هر گونه تلاش براي افزودن موارد ديگر و يا ناکام گذاشتن اين مسير زيانبخش و مايه سرخوردگي براي تلاشهاي ديپلماتيک جدي که در جريان است، خواهد بود.
حسن الطيب، کارشناس امور خاورميانه هم معتقدست نامه سناتورها منندز و گراهام از ادامه استراتژي شکست خورده فشار حداکثري دولت ترامپ پشتيباني مي کند که باعث ايجاد بيثباتي در خاورميانه شده و ما را در آستانه يک جنگ با ايران قرار داده و باعث افزودن رنج مردم ايران شده است.
دونالد ترامپ در سال 2018 از برجام خارج شد و با اعمال کمپين فشار حداکثري مدعي تلاش براي کسب يک توافق بهتر بود. از آن زمان ايران بر دامنه فعاليتهاي هستهاي خود افزوده، هر چند وعده داده در صورت لغو تحريمها به محدوديتهاي تعيين شده توسط برجام برگردد.
بايدن به صورت علني اظهار داشته تمايل دارد هر دو طرف با پشتيباني از ديپلماسي به برجام بازگردند. اما تندروها از دولت بايدن ميخواهند که برجام را کنار بگذارد و از تحريمها به عنوان اهرم فشار براي دستيابي به امتيازات بيشتر استفاده کند، از جمله در مورد سياست منطقهاي ايران و برنامه موشکهاي بالستيک.
نظرسنجي منتشر شده توسط YouGov و اکونوميست در اوايل اين هفته نشان ميدهد که تقريباً دو سوم آمريکاييها از مذاکرات مستقيم بر سر برنامه هستهاي ايران حمايت ميکنند.
در نامه منندز و گراهام آمده است: اگرچه ممکن است در مورد برجام کمپين فشار حداکثري دولت ترامپ ديدگاههاي مختلفي داشته باشيم، اما بايد با واقعيت روبرو شويم که ايران فعاليت هستهاي خود را از راههاي نگران کننده تسريع کرده است... ما همچنين توافق داريم جداي از برنامه هستهاي، ايران همچنان تهديدي براي امنيت آمريکا و امنيت بين المللي است.
منندز و گراهام هر دو پيش از اين مخالفت خود با برجام را ابراز کرده و خواستار برخورد سختگيرانهاي با ايران شده بودند. در سال 2013، هر دو پيشنهاد قطعنامه مشترکي را براي حمايت از اقدام نظامي اسرائيل عليه برنامه هستهاي ايران دادند. در اواخر همان سال، منندز تلاش کرد تا تحريمهاي جديدي را عليه ايران تصويب کند، در حالي که مذاکرات براي برجام هنوز در جريان بود؛ اقدامي که اعتراض دموکراتهاي بلندپايه را برانگيخت.
اين دو در مورد کارزار فشار حداکثري ترامپ هم اختلاف کمي داشتند. منندز علناً با تصميم ترامپ براي خروج از برجام مخالفت کرد، در حالي که گراهام به يک طرفدار پرشور کمپين فشار تبديل و حتي خواستار حمله نظامي عليه تأسيسات نفتي ايران شد. با اين حال منندز جمهوريخواهان را ياري کرد تا ترامپ فشار اقتصادي بر ايران را حتي در جريان بحران همهگيري ويروس کرونا حفظ کند؛ موضعي که منندز را در تضاد با اعضاي ارشد حزب خودش قرار ميدهد که از معافيتهاي بشردوستانه از برخي تحريمها براي کمک به تهران در مهار همهگير شدن بيماري، حمايت ميکنند.
منندز در جلسه هفته گذشته سنا هم به مخالفت با برجام ادامه داد و اين توافق را براي مقابله با طيف وسيع تهديدهاي ايران ناکافي خواند. با اين حال ساير دموکراتها با موضع منندز مخالف بودند. سناتور کريس مورفي در همان جلسه گفت بسياري از ما از برجام با توجه به شرايط آن حمايت کرديم. حال، با گسترش مواردي که ميخواهيم در ميز مذاکره درباره آنها صحبت کنيم، من نگران اين هستم که ممکن است خود را براي شکست آماده کنيم.