
سرمقاله تهران امروز/ بازی برد- برد قابل دستیابی است
تهران امروز
بروزرسانی

«بازي برد- برد قابل دستيابي است» عنوان يادداشت روز روزنامه تهران امروز به قلم حشمتالله فلاحتپيشه (کارشناس مسائل سياست خارجي) است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
در مذاکرات هستهاي که قرار است فردا و پس فردا در ژنو بين ايران و 5+1 برگزار شود ايران در موقعيت برتري نسبت به طرف مقابل قرار دارد. اين برتري ناشي از اجماعي است که در داخل کشور حول چند محور شکل گرفته است:
1 -حمايت مقام معظم رهبري از دولت
2 -ديپلماسي دولت و تاکيد بر فتواي رهبري مبني بر منع توليد سلاح هستهاي
3 -امضاي نامه از سوي 230 نماينده مجلس در حمايت از ديپلماسي دولت آقاي روحاني
4 -اجماع نسبي نخبگان در دفاع از حقانيت هستهاي ايران
5 -حوادثي که در ايران شکل گرفت و موجب تقويت موضع کشور در عرصه جهاني شد. مانند انتخابات 24 خرداد که در بطن نوسانات خاورميانه يک گام مثبت در افزايش توان چانهزني ايران در مذاکرات پيش رو محسوب ميشود. از سوي ديگر در طرف مقابل نيز اجماعي که افراطيها عليه ايران شکل داده بودند، شکست خورد و نتانياهو و نومحافظهکاران آمريکايي ديگر صحنهگردانهاي انحصاري و فعال مايشاء ديپلماسي عمومي عليه ايران نيستند و پروژه تنش زدايي ايران مواضع آنها را تضعيف کرده است.
در طرف ايراني خط قرمز منبعث از سه اصل اساسي است:
1ـ شأنيت و همزمان تاريخ مقاومت ايراني در پرونده هستهاي که در 10 سال گذشته ايرانيها تحريمها و تهديدهاي جدي را تحمل کردند و در مقابل به دستاوردهاي قابل ملاحظهاي رسيدند که انتظار امحا کردن اين دستاوردها بيهوده است. 2 - براساس قانون مصوب مجلس هفتم مبني بر الزام دولت در تکميل چرخه سوخت هستهاي بهويژه غنيسازي سوخت هستهاي، هيچ دولتي حق تخطي از اين قانون را ندارد. 3 - اساسنامه آژانس انرژي اتمي و مفاد NPT که طبق اين اساسنامه ايران از حق برخورداري از چرخه کامل سوخت هستهاي برخوردار است. بنابراين امکان عدول از اين خطوط قرمز وجود ندارد. درعين حال در صورت ورود به ديپلماسي تعامل از سوي دو طرف ميتوان بر سر جزئيات و کم و کيف اين حق اثبات شده مذاکره داشت که اين جزئيات عبارتند از: 1 -درخواست 5+1 از ايران براي شفافيت هستهاي که ايران حاضر است در اين رابطه تضمينهاي عيني ارائه دهد.
2ـ درخواست ايران از طرف مقابل براي کاهش محسوس و نتيجه بخش تحريمها که اينها متقابل حرکت ميکنند.
نتيجهاي که از اين تعامل ميتوان انتظار داشت اين است که يکسري خواستههايي که در آلماتي2 توسط طرف غربي بيان شد، تکرار نشود. در خواستهايي همچون تعليق، انتقال سوخت هستهاي به خارج، تعطيلي مراکز هستهاي و انتقال اورانيوم غني شده به خارج از کشور. از سوي ديگر بايد گفت که اگر تحريمها در سه مرحله شکسته شود امکان ارائه تضمين قانوني براي ايران فراهم ميشود: 1 -گام اول، تعليق بخشي از تحريمهاي کنوني و ممانعت از صدور قطعنامهها و قوانين تحريمي جديد در شوراي امنيت سازمان ملل متحد، کنگره و دولت آمريکا و اتحاديه اروپا.
2 -گام دوم، صدور قوانين تازه براي بلا اثر کردن قطعنامهها و قوانين گذشته بهويژه سه قطعنامه آخر شوراي امنيت و قوانين فرامرزي آمريکا و اتحاديه اروپاست.
3 -گام سوم، خارج شدن پرونده ايران از شوراي امنيت و فصل هفتم سازمان ملل متحد و رفتن پرونده هستهاي ايران از شوراي امنيت به شوراي حکام آژانس است که در نهايت زمينه براي بازگشت به دوران مجلس هفتم فراهم ميشود يعني زماني که مجلس قانوني را تصويب کرد مبني بر الزام دولت به اجراي داوطلبانه پروتکل الحاقي در صورت ارجاع پرونده ايران از شوراي امنيت به شوراي حکام. اما چون در آن زمان پرونده هستهاي ايران به شوراي امنيت ارجاع داده شد، جمهوري اسلامي اجراي پروتکل الحاقي را به حالت تعليق درآورد.
اگر در طول مقطع زماني حداکثر يکساله پرونده ايران از زير فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد خارج شود، دولت ايران ميتواند براي اقدام نهايي جهت اعتمادسازي لايحه پروتکل الحاقي را جهت تصويب به مجلس ارائه دهد. بازرسيهاي فراگير و سرزده پروتکل الحاقي عملا پاياني بر بهانهجوييها خواهد بود.
در مجموع بايد گفت که بسته پيشنهادي ايران طرحي در راستاي پيشبرد بحث مذاکرات هستهاي است که از مذاکرات بيهوده آينده جلوگيري ميکند که اين امر ميتواند آينده روشني را پيش روي ما بگذارد. بنابراين، بايد گفت که بسته پيشنهادي ايران فضاي عناد را تضعيف ميکند و ميتواند توان ايران را در ديپلماسي عمومي افزايش دهد.