بهبود بیماران اسکیزوفرنی با هنر درمانی
ايسنا/ نتايج يک پژوهش نشان ميدهد از "هنردرماني" ميتوان به عنوان يک راهکار درماني موثر براي کاهش علائم منفي بيماران مبتلا به اسکيزوفرني سود جست. هنردرماني يکي از روشهاي رواندرمانگري است که در آن درمانجويان با کمک هنر درمانگر و استفاده از ابزار هنري و فرآيندهاي خلاق در جهت احساس بهروزي شخصي و بازيابي يا بهبود کارکردشان گام برميدارند. اسکيزوفرني، اختلال روانپريشي است که نوعي اختلال در تفکر واکنشهاي هيجاني و رفتار ايجاد ميکند. محققان در پژوهشي با عنوان اثربخشي هنردرماني در بهبود علائم منفي بيماران مبتلا به اسکيزوفرني در مرکز روزانه اعصاب و روان "احبا" اين موضوع را بررسي کردهاند. در اين پژوهش که توسط فاطمه حکاک خادم، دانشجوي دکتري پژوهش هنر دانشگاه آزاد اسلامي و سيد سعيد سيد احمدي زاويه، دانشيار گروه پژوهش هنر دانشگاه هنر انجام شده، آمده است:« متاسفانه در ايران نيز هنوز هم تاکيد عمده مداخلات درماني در بيماران مبتلا به اسکيزوفرني بر درمانهاي دارويي است و از مداخلات غيردارويي يا استفاده نميشود يا در صورت استفاده، بسيار محدود است و بر علائم منفي بيماري اسکيزوفرني تمرکز نميشود. بنابراين استفاده از روشهاي رواندرماني، به خصوص هنردرماني، در قالب طرحهاي تجربي ضروري به نظر ميرسد.» روش پژوهش حاضر توصيفي از نوع نيمه آزمايش با طرح پيش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماري پژوهش شامل کليه بيماران مبتلا به اسکيزوفرني است که در مرکز روزانه اعصاب و روان احبا در سال ۱۳۹۵ حضور داشتند. نمونه اين پژوهش شامل ۱۴ نفر(۱۳ مرد و يک زن) از بيماران اين مرکز است که به صورت در دسترس انتخاب شدند. پيش از انجام هنردرماني از اعضاي گروه تست ترسيمي PRAT گرفته شده است. نتايج اين تست ترسيمي با استفاده از مقياس عناصر صوري به عدد درآمده و مشخصکننده چگونگي علايم منفي اين بيماران پيش از جلسات هنردرماني است. ۱۰ جلسه ۹۰ دقيقهاي هنردرماني براي بيماران مبتلا به اسکيزوفرني در مرکز اعصاب و روان احبا برگزار شد. در اين جلسات، نقاشي با موسيقي، نقاشي با چشمان بسته، طراحي از اسکلت بدن انسان در ابعاد کوچک و بزرگ، تکميل اسکلتهاي کشيدهشده و شخصيت بخشي به نقاشي، نقاشي از صورت بر روي چوب و سفالگري انجام شد. محققان در اين پژوهش ميگويند:« به علت محدوديت در دسترسي به نمونه کافي، از گروه کنترل استفاده نشد. براي ارزيابي چگونگي اثربخشي جلسات هنردرماني بربيماران مورد نظر از نرمافزار spss استفاده شده است.» نويسندگان اين مقاله معتقدند نتايج به دست آمده نشان ميدهد اثرگذاري هنردرماني در بهبود علايم منفي بيماران مبتلا به اسکيزوفرني در گسترش ميزان ارتباط بين افراد اسکيزوفرن با يکديگر و با درمانگر، افزايش صميميت، خودآشکارسازي، بيپردهگويي و کشف احساسها در يک رابطه مبتني بر کشيدن نقاشي و هنر است. زماني که اين فرآيند در قالب گروه قرار بگيرد، اثربخشي آن بيشتر خواهد شد و سطح ارتباط و تعامل افراد را بهبود ميبخشد، هيجانهاي منفي را کاهش ميدهد و بر اهداف مشترک بر موقعيتها و حيطههاي عملکرد شخصي مانند تعامل با ديگر افراد تاثير ميگذارد. در اين پژوهش آمده است:« نتايج اين تحقيق نشان ميدهد از هنردرماني ميتوان به عنوان راهکار درماني موثر براي علائم منفي بيماران مبتلا به اسکيزوفرني سود جست.» نتايج اين پژوهش نشان ميدهد هنردرماني بر پيشرفت مهارتهاي اجتماعي درمانجويان موثر است. بررسي مقياس «مسئلهگشايي» بيانگر اين است که بيماران در طي جلسات هنردرماني توانايي حل مسئله را به دست آوردهاند، که اين موضوع به لحاظ روانشناختي، در فرآيند درمان، گام مهمي است. اين پژوهش شماره سيوچهارم نهمين سال فصلنامه روانشناسي افراد استثنايي منتشر شده است.