وقتی همه جنگل ها می سوزند
ديجياتو/ بدون شک طبيعت يکي از پيچيده ترين فناوري هاست. در حالي که دانشمندان سخت مشغول يافتن روش هايي براي جذب مؤثر کربن هستند، درختان از بدو تاريخ تاکنون در حال جذب اين گاز مخرب بوده اند. پوشش هاي گياهي، چمنزارها، تالاب ها و حتي جلبک هاي درون آب نيز کربن را جذب کرده و از ورود آن به جو زمين جلوگيري مي کنند. متأسفانه مطالعات جديد نشان مي دهند انسان در حال از دست دادن يکي از بزرگ ترين منابع جذب کربن يعني جنگل هاست. تحقيقات نشان مي دهند حتي با وجود کاهش انتشار گازهاي گلخانه اي، حدود 16 درصد از جنگل ها آمازون به خاطر آتش سوزي ناشي از خشکسالي بي پايان تا سال 2050 از بين خواهند رفت. در نتيجه اين فاجعه 17 ميليارد تن گاز کربن وارد جو خواهد شد. از بين رفتن توانايي جنگل هاي آمازون در جذب گاز کربن، شوک بزرگي به اقليم زمين وارد خواهد کرد. فجايعي همچون آتش سوزي جنگل هاي استراليا، آلاسکا، کاليفرنيا و حتي آتش سوزي در قطب شمال، ابعاد اين شوک زيست محيطي را بيشتر کرده و راهکارهايي که براي حل بحران اقليمي (از جمله مخازن طبيعي کربن) مطرح شده اند نيز خود به مشکل دامن زده اند. بر اساس داده هاي ناسا در نتيجه آتش سوزي جنگل هاي استراليا، 250 ميليون تن کربن وارد جو زمين شده که برابر با نيمي از انتشار سالانه کربن در اين کشور است. متأسفانه استراليا همچنان در آتش مي سوزد و با وجود بارندگي، انتشار گاز کربن ادامه دارد. سال 2018 بدترين آتش سوزي جنگل در تاريخ ايالت کاليفرنيا رقم خورد و 68 ميليون تن دي اکسيد کربن وارد جو شد. زماني که گاز کربن از جنگل ها متساعد مي شود، يک چرخه معيوب شکل گرفته و با بدتر کردن تغييرات اقليمي، مقدمات آتش سوزي فراهم مي شود. آتش با از بين بردن جنگل ها روي الگوهاي آب و هوايي دنيا و ميزان آب وارد شده به جو توسط جنگل هاي استوايي تأثير مي گذارد. از بين رفتن درختان جنگل هاي آمازون سبب کاهش سطح بارندگي شده و بر توانايي جنگل در جذب گاز کربن تأثير منفي مي گذارد. اين مشکلات بحران اقليمي را پيچيده تر کرده اند و پيش از رسيدن به نقطه غير قابل بازگشت، بايد چاره اي انديشيد. ساده ترين راه حل، کاهش مصرف سوخت هاي فسيلي در سراسر جهان است. «Alessandro Baccini» از محققين ارشد مرکز تحقيقاتي وودز هول (Woods Hole Research Center) که در مورد جنگل هاي استوايي مطالعه کرده، مي گويد: «در حال رسيدن به نقطه اي هستيم که اگر جلوي ورود گاز CO2 به جو گرفته نشود، زمين به حدي گرم مي شود که پيامدهاي خطرناکي را در پي خواهد داشت.» «Pawlok Dass» محقق دانشگاه آريزوناي شمالي (Northern Arizona University) نيز آينده اي تاريک براي زمين پيش بيني کرده و افزايش آتش سوزي ها را مسبب آسيب پذيري مخزن هاي طبيعي جذب کربن (همانند جنگل ها) دانسته است. برخي دانشمندان با خوش بيني مراتع را به عنوان جايگزيني براي جذب کربن در آينده قلمداد مي کنند. تحقيقات نشان مي دهند مراتع به خاطر به دام انداختن کربن در زير خاک و عدم انتشار آن به خاطر آتش سوزي، اثرگذاري بيشتري نسبت به جنگل ها داشته و انسان بايد تلاش هاي خود را براي مراقبت از آنها افزايش دهد. مطالعات ديگر نيز از اثرگذاري جلبک هاي دريايي و تالاب ها در جذب کربن خبر داده اند. براي حل بحران اقليمي بايد تمام اکوسيستم هاي زمين در شرايط مطلوب حفظ شوند. البته بشر نبايد تمام بار را روي دوش طبيعت بيندازد و بايد خود نيز به سرعت دست به کار شود. فقط يک راه براي حل بحران تغييرات اقليمي وجود دارد: کاهش سطح کربن زمين با استفاده کمتر از سوخت هاي فسيلي.