با چشم غیرمسلح چند ستاره میتوان دید؟
بيگ بنگ/ وقتي به آسمان شب مينگريم، احساس ميکنيم آنچه ميبينيم همان چيزي است که در همين لحظهي زماني خاص وجود دارد. با اين حال اينگونه نيست.
فضانوردان آپولو در سفر به ماه با تأخير ارتباطي دو ثانيهاي روبرو بودند تا سيگنالهاي نور بتوانند يک سفر رفت و برگشتي را داشته باشند. مريخنوردها هم تاخير ارتباطي چند دقيقهاي با زمين دارند و اگر فراتر از منظومه شمسي باشيد، مسافتهاي ستارگان بر اساس سال نوري اندازهگيري ميشوند، چون نور بصورت آني در کيهان منتشر نميشود و با سرعت محدود سيصد هزار کيلومتر بر ثانيه پيشروي ميکند. اين بدان معناست هر زمان که يک شيء دوردست را ميبينيم در واقع به گذشتۀ آن نگاه ميکنيم.
با چشم غير مسلح در شرايط ايدهآل – تاريکي کامل، عدم آلودگي نوري، بدون ابر، بدون نور مزاحم ماه، نماي کامل آسمان (هر دو نيمکره آسمان) و … – ميتوان حدود ۹۰۰۰ ستاره را مشاهده کرد. هر يک از اين ستارهها در کهکشان خودمان وجود دارند، بنابراين هيچکدام از آنها ميليونها سال نوري از ما فاصله ندارند. برخي از اين ستارهها هزاران سال نوري فاصله دارند. ستاره شباهنگ درخشانترين ستاره آسمان شب است و حدود ۶.۸ سال نوري از زمين فاصله دارد، در حالي که دورترين ستاره که با چشم غيرمسلح قابل رويت است V762 Cas در فاصلهي بيش از ۱۶۰۰۰ سال نوري است. اطلاعات ويدئو زير از پايگاه داده Astronexus HYG بدست آمده است.
با استفاده از يک “دوربين شکاري” ميتوانيم حدود 9000 تا حدود 200 هزار ستاره را مشاهده کنيم. اگر يک “تلسکوپ کوچک” با قطر دهانۀ سه اينچ” داشته باشيم، ميتوانيم تا 5 ميليون ستاره را مشاهده کنيم. و اگر از يک “تلسکوپ آماتور عميق” با قطر دهانۀ 15 اينچ” استفاده کنيم، ميتوانيم تقريبا 380 ميليون ستاره را در کهکشان خود مشاهده نماييم. ( اين مشاهدات ستارگان مربوط به رصد هر دو نيمکره شمالي و جنوبي آسمان است.)
کهکشان راه شيري با گستردگي بيش از ۱۲۰ هزار سال نوري، حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ ميليارد ستاره دارد که عظمت آن در ذهن نميگنجد. اين در حالي است که در جهان قابل مشاهده نيز بيش از ۲ تريليون کهکشان وجود دارد. کيهان بطور عجيبي غيرقابل توصيف است و مغز هر متفکري را به چالش ميکشد. شما در مورد اين عظمت چه فکر ميکنيد؟