جستجوی حیات فرازمینی؛ آیا تمدنی بیگانه منشأ موج رادیویی ناشناخته است؟

باشگاه خبرنگاران/ ستارهشناسان در يکي از گستردهترين تحقيقاتي که تا کنون انجام گرفته است، در حال جستجو براي يافتن منشأ يک موج راديويي هستند که به نظر ميرسد از جهت ستاره پروکسيما قنطورس، نزديکترين ستاره به خورشيد، به طرف زمين آمده است.
يک سال پس از کشف يک موج راديويي ناشناخته توسط تلسکوپ پارکز در استراليا، اخترشناسان با تجزيه و تحليل آن هنوز نتوانستهاند عاملي زميني (همچون تجهيزات مخابراتي يا ماهوارههاي عبوري) براي آن بيابند.
براي کارکنان پروژه ١٠٠ ميليون دلاري رصد امواج، دريافت موجهايي انفجاري از طريق رصدخانه گرينبانک در ويرجينياي غربي يا تلسکوپ پارکز در استراليا امري عادي به شمار ميرود. اما آنان تا کنون نتوانستهاند درباره اين مورد آخر عاملي انساني يا طبيعي پيدا کنند.
آنچه اين موج راديويي را منحصر به فرد کرده اين است که اين اولين موج در نوع خود بوده که در تمام طول فعاليت تلسکوپهاي راديويي به سمت فضا نشانه رفتهاند.
پروژه رصد امواج راديويي براي يافتن نشان از حيات فرازميني در سال ۲۰۱۵ توسط يوري ميلنر، سرمايهگذار بزرگ علم و فناوري در دره سيليکون در کاليفرنيا راهاندازي شد. تلسکوپهاي راديويي وابسته به اين مرکز سالانه ميليونها ستاره نزديک به زمين را شنود ميکنند تا نشاني از امواج صوتي بيگانه يا سرگردان بيابند.
با اين حال کار براي رديابي و شناسايي امواج راديويي بيگانه بسيار پيچيده و دشوار است همچون يافتن سوزني در انبار کاه چرا که زمين بيوقفه و در مقياسي ميلياردي توسط امواج راديويي مختلف حاصل از انفجارها و فعلوانفعالات کهکشاني بمباران ميشود.
در سال ۱۹۹۷ يک پيام راديويي ناشناس توسط نهادهاي آمريکايي يافت شد، اما مدتي بعد معلوم شد اين موج متعلق به فضاپيماي سوهو بوده است که در ماموريتي مشترک ميان ناسا و آژانس فضايي اروپا خورشيد را رصد ميکند. از اين رو دانشمندان نتيجهگيري سريع بر اساس دادههاي ناکافي را رد ميکنند.
موج راديويي ناشناخته که در دست بررسي است از سمت ستاره پروکسيما قنطورس ميآيد که در فاصله ۴ سال نوري از زمين قرار دارد. اين غولي گازي در کمربند قابل سکونتاش، يعني منطقهاي که ميتواند حيات در آن به وجود آيد، سيارهاي مشابه زمين به نام پروکسيما دارد هرچند وجود آب در آن ثابت نشده است.
پيشتر دانشمندان در سال ۲۰۱۷ با مدلسازي رايانهاي نشان داده بودند که اگر اين سياره جوي مانند جو زمين داشته باشد، تشعشعات شديد و شعلههاي مهيب گرماي بسته از ستاره اصلي در مدت کوتاهي ميتوانند آن را از بين ببرند.
پارهاي از دانشمندان هرچند منشأ حيات فرازميني در فضا را رد نميکنند، با اين حال ميگويند احتمال اينکه چنين حياتي در منظومه همسايه وجود داشته باشد بسيار کم است.
لوئيس دارتنل، متخصص نجوم و استاد ارتباطات علمي در دانشگاه وست مينستر ميگويد: «اگر حياتي فرازميني در آن ناحيه وجود داشته باشد پس تقريبا قطعي ميتوان گفت بايد در مقياس وسيعتري در سراسر کهکشان نيز گسترش يافته باشد. شانس اينکه در سراسر کهکشان و با وجود ۴۰۰ ميليارد ستاره تنها دو تمدن وجود داشته باشند و آن دو هم دقيقا کنار هم ايجاد شده باشند، چيزي است که فراتر از مرزهاي عقل و منطق است.»