تولد و مرگ چند باره مریخ باستانی!
بيگ بنگ/محققان ميگويند مريخ باستان از چرخههاي متعدد مرگ و زندگي گذشته و گذشتهاي مملو از دورههاي رطوبت و خشکي داشته است.
با فرود اخير کاوشگر “استقامت” ناسا روي سطح مريخ، توجهات زيادي دوباره به اين سياره سرخ معطوف شده است. اين در حالي است که بسياري غافل از اين شدهاند که کاوشگر “کنجکاوي” هنوز در حال کاوش دامنه کوه شارپ در چندين کيلومتري مرکز “دهانه گيل” در مريخ است. يک تيم بينالمللي از محققان با استفاده از مريخ نورد “کنجکاوي” در مريخ، تغييرات تاريخي را در آب و هواي اين سياره بين دورههاي خشک و مرطوب قبل از خشک شدن کامل آن در حدود سه ميليارد سال پيش کشف کردهاند.
محققان متشکل از يک تيم فرانسوي-آمريکايي به سرپرستي “ويليام رپين” از ابزار موسوم به “ChemCam” کاوشگر “کنجکاوي” براي مشاهدات دقيق از زمين شيبدار دامنه کوه شارپ از فاصله دور استفاده کردند. مدارگرد مريخي ناسا پيش از اين نيز نکاتي در مورد ترکيبات معدني اين دامنهها ارائه داده بود، اما محققان با “ChemCam” توانستند با موفقيت بسترهاي رسوبي سطح مريخ را مطالعه کنند.
تجزيه و تحليلها شرايط اوليه سطح اين محل را براي اولين بار نشان داد. با حرکت به سمت بالا از اين بسترهاي رسوبي که چند صد فوت ضخامت دارند، آرايش آنها به شدت متفاوت ميشود. محققان در بالاي رسهاي رسوب يافته از درياچه که پايه کوه شارپ را تشکيل ميدهند، ساختارهاي گسترده، بلند و بسترهاي ضربدري را مشاهده کردند که اين امر به معني مهاجرت تپههاي شني به وسيله باد در يک دوره طولاني و خشک آب و هوايي است.
محققان در قسمتهاي بالايي اين کوه، بسترهاي نازکي را مشاهده کردند که بين مقاوم و شکننده در تناوب هستند که به طور کلي براي رسوبات دشت رودخانه طبيعي است و بازگشت به شرايط محيطي مرطوب را نشان ميدهد. اين بدان معناست که آب و هواي مريخ تا زماني که اين سياره به طور کلي خشک شود و به شکل امروزي دربيايد، احتمالاً چندين نوسان وسيع بين پوشش رودخانه و درياچه با شرايط خشک داشته است. مريخنورد “کنجکاوي” در مرحله طولاني مأموريت خود قرار دارد و قرار است با بالا رفتن از دامنه کوه شارپ اقدام به حفاري انواع مختلف بسترها کند.
اين يافتهها بر پايه يک تحقيق ديگر منتشر شده در ماه مارس به دست آمده است که نشان ميدهد مريخ داراي دورههاي متناوب افزايش حضور گازهاي گلخانهاي ناشي از فعاليتهاي آتشفشاني و برخورد شهابسنگها در دورههاي گرمايي بوده است که دريچهاي براي تحقيق روي زندگي ميکروبي باز ميکند.
نويسندگان اين مطالعه بر لزوم تطابق سطحشناسي مريخ با مدلهاي جوي تأکيد کردند و اين ج ديدترين مطالعه با استفاده از دادههاي مريخ نورد “کنجکاوي” از کوه شارپ ميتواند با بررسي لايههاي مختلف بستر رسوبي مريخ گام اوليهاي براي مطالعه جو مريخ باستان باشد.
دانشمندان تاکنون چيزهاي زيادي در مورد مريخ آموختهاند، اما آنها تازه شروع به کار کردهاند. با وجود مريخنوردان متعدد از جمله “استقامت” که به تازگي روي سطح اين سياره قرار گرفته است، پيش از برنامههاي نهايي براي استقرار انسانها در سياره سرخ، در دهه آينده احتمالاً درک ما از مريخ به طور گستردهاي گسترش مييابد و منجر به راههايي ميشود که ميتواند از فعاليتهاي انساني در قرنهاي آينده پشتيباني کند.
در نهايت با توجه به يافتههاي اين مطالعه جديد ميتوان گفت که ممکن است اکنون حيات در مريخ جايي نداشته باشد، اما در گذشته ممکن است چنين بوده باشد. جزئيات بيشتر اين پژوهش در مجله Geology منتشر شده است.
منبع: interestingengineering.com