ساخت سرنگ تلقیح مصنوعی گل ارکیده
آريا/ عضو هيئت علمي پژوهشکده کشاورزي دانشگاه زابل با تحقيق بر روي گل ارکيده و ساختار مورفولوژيکي خاص آن، موفق به ساخت سرنگ تلقيح مصنوعي ارکيده فلانوپسيس شد.
دکتر فاطمه بيدرنامني با بيان اين که گياه ارکيده به عنوان گياهي با ارزش و ظرفيت اقتصادي فراوان است، بهترين روش تکثير و پرورش آن را "استفاده از بذر در محيط کشت بافت" و بهترين راهکار براي توليد ارقام جديد آن را "تلقيح مصنوعي و دو رگگيري" دانست و گفت: در دنيا از روشهاي بسيار ساده مانند سوزن، چوب و يا وسايل پيش پا افتاده براي تلقيح مصنوعي ارکيده بهره ميبرند که استفاده از اين روشها گاهي باعث انتقال آلودگي از سوي کاربر به کپسول محتواي بذر و عدم تشکيل کپسول ميشود.
وي در تشريح طراحي و سازوکار سرنگ تلقيح مصنوعي گل ارکيده فلانوپسيس، افزود: اين دستگاه متشکل از دو پيستون، شاسي، چراغ و سوزنهاي تلقيح متشکل از خلال دندان است که ضمن صرفه اقتصادي، کارايي دستگاه براي تلقيح را تا 100 درصد افزايش داده و آلودگي انتقال دانه گرده به مادگي را نيز به حداقل ميرساند.
عضو هيئت علمي دانشگاه زابل که با همکاري همسرش دکتر مهدي شعباني پور موفق به ساخت سرنگ تلقيح مصنوعي و ارائه يک پروتکل توليد جديد براي گل ارکيده شده است، خاطرنشان کرد: ارکيده گلداني به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاورزي و بسياري از کارشناسان، ميتواند به عنوان بهترين جايگزين صادراتي براي نفت درنظر گرفته شود و اين امر با توجه به اين حقيقت که قيمت هر چهار گلدان از اين گياه با قيمت يک بشکه نفت برابري ميکند چندان دور از انتظار نيست.
وي در رابطه با پروتکل توليد انبوه که براي گياه ارکيده ارائه کرده است، گفت: با تغيير روشهاي رايج ساخت محيط کشت و به کارگيري ترکيبات متفاوت با ديگر پروتکلهاي مشابه در دنيا؛ موادي را به محيط کشت بافت اضافه کرديم که علاوه بر افزودن خواص دارويي، باعث افزايش مدت زمان نياز به واکشت گياهان نيز شد.
دکتر بيدرنامني افزود: با تزريق موادي با خاصيتهاي دارويي به محيط کشت و اندازه گيري پارامترهايي مانند ميزان فنل، فلاونوئيد و آنتي اکسيدان شاهد بوديم که ميزان فنل و ساير فاکتورهايي که باعث ممانعت از سرطان ميشوند نيز افزايش يافته است. ترکيباتي که براي اين پروتکل استفاده شده است کاملاً نوآورانه بوده و ميزان ماندگاري و زنده ماني گياهچه را چه در مرحله کشت درون شيشهاي و چه در مرحله سازگاري افزايش داد.
وي در پايان از زحمات و پيگيريهاي دکتر افراسياب رئيس دانشگاه زابل و دکتر عرفانيان معاون پژوهش و فناوري دانشگاه براي حمايت و توجه به طرحهاي کليدي و باارزش اقتصادي بالا قدرداني کرد.
به نقل از وزارت علوم، مهمترين ارزش اين ايده و اختراع نوآورانه علاوه بر به حداقل رساندن احتمال انتقال آلودگيهاي قارچي و ويروسي، افزايش دقت و سرعت تلقيح و به تبع آن افزايش بهرهوري در فرايند تلقيح مصنوعي و توليد ارقام جديد از اين گونه اقتصادي و ارزشمند است.