سفید شدن موها بر اثر استرس میتواند فرایندی برگشتپذیر باشد
ديجياتو/پژوهشگران توانستهاند به مدارک علمي براي ارتباط ميان استرس و سفيد شدن مو دست پيدا کنند و پروتئينهاي موجود در موي انسان که چنين فرايندي را ايجاد ميکنند نيز بشناسند. به نظر ميرسد اين فرايند ميتواند برگشتپذير باشد.
پژوهشگران با هدف بررسي مواردي که به نظرشان در تحقيقات گذشته مورد توجه قرار نگرفته بودند، دست به مطالعه اخير زدند. اگرچه مدتهاست دانشمندان از ارتباط ميان استرس و سفيد شدن مو خبر ميدهند، اما دستيابي به ارتباطي ميان آنها کار دشواري بود.
براي مشخص شدن مسئله، دانشمندان تقويم ۱۴ داوطلب که رويدادهاي استرس آفرين خود را يادداشت ميکردند، مورد بررسي قرار دادند. پس از آن دانشمندان نمونه موي داوطلبان را جمعآوري و به برشهاي ريزتري تقسيم کردند تا ميزان خاکستري شدن آن را مورد تجزيه و تحليل قرار دهند.
الگو رنگدانههاي ۱۰۰ مو
«آيلت روزنبرگ»، محقق اصلي اين پژوهش ميگويد:
«اگر براي ديدن مو از چشمان خود کمک بگيريد، رنگ به صورت عادي ديده ميشود مگر اينکه تغيير رنگ کامل انجام شده باشد. اما زير يک اسکنر با وضوح بالا، تغييرات کوچک و ظريفي در رنگ را مشاهده ميکنيد و اين همان چيزي است که ما اندازهگيري ميکنيم.»
پس از مقايسه اين تغييرات با يادداشتهاي استرس آفرين داوطلبان، اطلاعات جالبي بدست آمد. نه تنها ارتباط چشمگيري بين استرس و سفيد شدن مو وجود دارد، بلکه در برخي مواقع با کاهش استرس، روند سفيد شدن مو برعکس ميشود. به گفته محققان، براي اولين بار موهاي سفيد به رنگ طبيعي خود بازگشنته بودند:
«يکي از داوطلبين در برنامه خود به تعطيلات رفته بود و پنج موي سر او در اين زمان دوباره به رنگ تيره سابق خود بازگشت.»
با بررسي بيشتر جزئيات، اين گروه سطح هزاران پروتئين مختلف را در طول مو اندازهگيري کردند و موفق شدند تغييرات ۳۰۰ پروتئين را با سفيد شدن مو تشخيص دهند. آنها در ادامه با استفاده از يک مدل رياضي، تغييرات اين پروتئينها را به تغييرات ناشي از استرس در ميتوکندري ارتباط دادند.
ميتوکندري در واقع مانند آنتنهاي کوچکي داخل سلول قرار گرفته و به سيگنالهاي مختلفي از جمله فشار رواني پاسخ ميدهد. نقش ميتوکندري در ارتباط استرس و رنگ مو همان چيزي است که اين پژوهش را منحصر به فرد ميکند.