120 هزار دوز واکسن مشترک ایران و کوبا تحویل وزارت بهداشت شد
مهر/ در نشست خبري مشترک رؤساي انيستيتوي پاستور ايران و فينلاي کوبا اعلام شد 120 هزار دوز واکسن توليد مشترک دوکشور تحويل وزارت بهداشت شده است که از اين هفته وارد واکسيناسيون عمومي ميشود.
نشست مشترک رؤساي انستيتو پاستور ايران و انستيتو فينلاي کوبا در محل وزارت بهداشت ايران برگزار شد. در اين نشست پروفسور ويسنته ورز بنکومو، رئيس انستيتو فينلاي کوباگفت: انستيتو فينلاي کوبا واکسنهاي مختلفي را در طول ۳۰ سال گذشته توليد کرده است. فلسفه شکلگيري اين انستيتو براي توليد واکسن مننژيت بي براي کودکان بود و متعاقب آن، فيدل کاسترو و دولت کوبا اقدام به سرمايه گذاري خاص روي اين انستيتو به عنوان يک مؤسسه واکسن ساز نمود و واکسنهايي نظير استرپتوکوک پنومونيه، حصبه، وبا و هموفيلوس آنفلوانزا را توليد کرد.
وي ادامه داد: در ابتداي شکلگيري واکسن پنوموکوک هم همکاري مشترکي با انستيتو پاستور ايران را حدود ۴ سال پيش آغاز کرديم. مشکل و چالش جدي اين بود که واکسنهاي پنوموکوک عمدتاً در کشور آمريکا توليد ميشدند و دسترسي به اين واکسن براي کودکان کوبا و ايران ممکن نبود و بنابراين تصميم گرفتيم که اين همکاري مشترک را رقم بزنيم تا واکسن پنوموکوک را براي کودکان دو کشور توليد کنيم.
رئيس انستيتو فينلاي کوبا افزود: با شيوع کوويد ۱۹ همه جهان شگفت زده شده بود و ما هم ميدانستيم بايد پاسخ سريعي به اين پاندمي بدهيم و تجربه واکسن پنوموکوک را براي توليد واکسن کوويد ۱۹ به کار گرفتيم و همکاري مشترک ما براي توليد واکسن با نام سوبرانا ۲ در کوبا و پاستوکووک در ايران شکل گرفت.
ويسنته درباره پلت فرم واکسن سوبرانا بيان کرد: اين واکسن دو جز مجزاي توکسوئيد کزاز و پروتئين RBD نوترکيب دارد که با اتصال آنها به هم، سيستم ايمني اين دو جز را به عنوان يک قسمت واحد شناسايي ميکند و باعث افزايش پاسخ سيستم ايمني ميشود.
وي در مورد واکسن سوبرانا ۲ افزود: هدف گذاري اين واکسن پيشگيري از بيماري و انتقال ويروس است. نتايج فعلي ما نشان دهنده اثربخشي خوب و بي خطر بودن اين واکسن است. اثربخشي اين واکسن در دو دوز تزريق ۶۵ درصد بوده است که با استفاده از دوز يادآور (سوبرانا پلاس) توانستيم آن را به ۹۱.۲ درصد ارتقا دهيم و بر اساس يافتههاي مشترک ايران و کوبا در فاز سوم، مستندات قوي براي ارائه به سازمان جهاني بهداشت خواهيم داشت. وي افزود: نکته مهم اين است که زماني که داشتيم کارآزمايي باليني فاز ۳ را در کشور کوبا انجام ميداديم، ۷۴ درصد واريانتهايي که شناسايي کرديم از گونه آفريقاي جنوبي بود که يک سوش واکسن گريز محسوب ميشود.
ويسنته ادامه داد: در عين حال فاز ۱ و ۲ باليني واکسن کرونا را در کودکان آغاز کردهايم و خوشبين هستيم تا آخر تابستان بتوانيم نتايج اين مطالعه را داشته باشيم و اين اميدوارکننده است که بتوانيم بچههاي خود را از پاييز با تزريق واکسن به مدرسه بفرستيم. به نظر ميرسد در کودکان نياز به مطالعه فاز سوم باليني نباشد زيرا با بررسي ميزان همبستگي ايمني زايي در کودکان و بزرگسالان شواهد کافي را براي اخذ مجوز مصرف اضطراري در کودکان خواهيم داشت.
وي همچنين گفت: در حال حاضر در حال دنبال اين ايده هستيم که از تک دوز "سوبرانا پلاس" به عنوان دوز يادآور در افرادي که سابقه ابتلاي قبلي به بيماري را داشتند استفاده کنيم و خوشحال هستم که بگويم با تزريق "سوبرانا پلاس" در اين افراد، افزايش معنادار و ۱۰۰ برابري آنتي بادي را شاهد بودهايم.
رئيس انستيتو فينلاي کوبا در پاسخ به سؤالي مبني بر امکان استفاده از واکسن سوبراناپلاس (دوز يادآور واکسن) به عنوان دوز يادآور ساير واکسنها، اظهار کرد: در حال انجام مطالعاتي هستيم تا مشخص شود که آيا اين واکسن ميتواند به عنوان دوز يادآور ساير واکسنها نيز مورد استفاده قرار بگيرد يا خير.
ويسنته افزود: شايد ايمني جمعي ناشي از واکسن بتواند براي واريانتهاي در گردش فعلي پاسخگو باشد اما اين دغدغه جدي وجود دارد که واکسنها براي واريانتهاي بعدي نتوانند کارايي داشته باشند، اما ظرفيت بازمهندسي واکسن کرونا براي "سوبرانا پلاس" وجود دارد که ميتوان با ايجاد تغييراتي، در برابر واريانتها و جهشهاي جديد نيز ايمني ايجاد کرد.
رئيس انستيتو فينلاي کوبا گفت: ما خوشبختانه همکاري علمي و فني مشترک و مؤثري با ايران داشتهايم و مشارکت انستيتو پاستور ايران يک مشارکت جدي علمي در توليد واکسن فعلي بوده است و در هفتههاي آينده بالاترين مدال علمي کشور کوبا قرار است به دکتر عليرضا بيگري رئيس انستيتو پاستور ايران به پاس اين همکاري مؤثر اهدا شود.
وينسنته گفت: اگر ظرفيت توليد واکسن پاستو کووک در ايران در ابتدا به حد مطلوب نرسد، نصف واکسن توليدي در کوبا را به ايران ميدهيم.
وي بيان کرد: بايد توجه داشت در شرايط کرونايي مسافرت سخت است و اگر من به ايران آمدهام براي اين است که به شبهات پاسخ دهم و بايد بگويم نتيجه همکاريهاي ثمربخش اين است که جواب حاصل جمع "يک" و "يک"، جوابي بيشتر از ۲ ميشود و نتيجه همکاري ما نيز اينطور بوده است که از آن خشنود هستيم.
ويسنته درباره ارزيابي تيم کوبا از سايت کارآزمايي باليني ايران بيان کرد: تيم باليني ما در يک هفته گذشته از بازديدهايي که از مراحل کارآزمايي باليني در ايران داشتند، هيجان زده شدند. انجام کارآزمايي باليني با توجه به چالشهاي آن بسيار پيچيده است و آنچه همکارانم اعلام کردند اين بود که استانداردهاي بکارگرفته شده در کارآزمايي باليني ايران در حد استاندارهاي جهاني بوده است و همچنين به من گفتند خيلي چيزها از اين کارآزمايي باليني ياد گرفتهاند که از اين بابت بسيار خوشحالم.
وي درباره پيش بيني از زمان باقي ماندن کرونا در جهان گفت: عوامل سياسي و پذيرش مسؤوليت مشترک ميتواند در زمان کنترل کرونا تأثيرگذار باشد. متأسفانه تاکنون واکسن توزيع عادلانهاي نداشته است و کشورهاي فقير دسترسي مناسبي به آن ندارند و در نتيجه ويروس اين فرصت را دارد که در کشورهاي فقير گردش و جهش بيشتري داشته باشد و اين جهشهاي جديد ميتواند به کشورهايي که واکسن زدهاند بازگردد و آنها را دچار چالش کند. از اين رو دسترسي همه کشورها به واکسن بسيار اهميت دارد و برخلاف باور عموم، جنگ فعلي، جنگ شرکتهاي واکسن ساز نيست بلکه جنگ اين ويروس و بشر است و شرکتهاي توليد کننده واکسن همديگر را حمايت ميکنند تا بتوانند واکسنهاي مؤثرتر و بيشتري توليد کنند.
عليرضا بيگلري رئيس انستيتو پاستور ايران هم در اين نشست با بيان اينکه انستيتو پاستور ايران سابقه ۱۰۰ ساله دارد، اظهار داشت: از روزهاي ابتدايي گزارش کرونا بار اصلي تشخيص بر انستيتو پاستور ايران بود اما در حال حاضر ۴۰۰ آزمايشگاه تشخيص کرونا در سراسر کشور با محوريت انستيتو پاستور ايران و وزارت بهداشت شکل گرفته است؛ پس از تشخيص کرونا، به سراغ ساخت واکسن رفتيم و براي واکسن کرونا چندين شرط داشتيم از جمله آنکه بتوان از زيرساختهاي موجود در انستيتو پاستور ايران بهره برد و زيرساختي فراهم شود که اگر کوويد ۱۹ تمام شد، آن زيرساخت براي پروژههاي ديگر نيز مورد استفاده قرار بگيرد و با بررسيها به اين نتيجه رسيديم که با کوبا همکاري کنيم.
عليرضا بيگلري با بيان اينکه تصميم داريم با تکميل شدن اطلاعات، مستندات اين واکسن را به سازمان جهاني بهداشت ارائه دهيم، گفت: ۱۲۰ هزار دوز از اين واکسن به وزارت بهداشت تحويل شده است که از اين هفته وارد واکسيناسيون عمومي ميشود.
بيگلري تصريح کرد: کارآزمايي باليني علاوه بر کوبا در ايران نيز با کيفيت خوبي در ۸ شهر کشور براي ۲۴ هزار نفر از هموطنان اجرا شده است.
وي افزود: نصب خط اول صنعتي اين واکسن، شهريورماه آغاز ميشود و اميدواريم در اوايل پاييز با ظرفيت ۳ ميليون دوز به بهره برداري برسد و در انتهاي پاييز نيز خط دوم با ظرفيت مشابه به بهره برداري خواهد رسيد. خط توليدي که راه اندازي ميشود علاوه بر توليد واکسن کرونا، ميتواند در توليد ساير واکسنها نيز به کار رود.
وي با بيان اينکه در کوبا با ۲ دوز استفاده از اين واکسن ۶۵ درصد اثربخشي مشخص شد و نشان داده شد که اگر جهشهاي قابل توجه داشته باشيم، يک دوز يادآور کارايي واکسن را به ۹۱.۲ درصد ارتقا ميدهد و سه دوز واکسن در ۷۵ درصد موارد جلوي انتقال ويروس را هم گرفته است و قريب به ۱۰۰ درصد موارد از مرگ بيماران جلوگيري ميکند.