ادعای عجیب اپل صدای منتقدان را درآورد
زوميت/ اپل بهتازگي مدعي شده است که بابت تعمير محصولات اين شرکت متضرر ميشود. اين در حالي است که منتقدان اين ادعاي اپل را، گمراهکننده و خلاف واقع ميدانند. مدافعان قانون حق تعمير، ادعاي شرکت اپل در خصوص زيانده بودن تعمير محصولات اين شرکت را مضحک و نادرست ميدانند. قانون حق تعمير، قانوني است که به مصرفکنندگان اجازه ميدهد شخصا براي تعمير يا اصلاح لوازم و دستگاههاي خود اقدام کنند؛ درحاليکه شرکتهاي توليد کننده، خريداران را تنها ملزم به استفاده از سرويسهايي ميکنند که سازنده تأييد يا معرفي کرده است. بهتازگي کميتهي قضايي وابسته به کنگره، اجبار مشتريان اپل به تعمير محصولات اين شرکت تنها در تعميرگاههاي مجاز آن را انحصارطلبي و مغاير با قوانين رقابتي دانسته بود و اپل، در پاسخ به تحقيقات اين کميته ادعا کرد که نهتنها با ارائهي خدمات تعمير محصولات به کاربران، سودي کسب نميکند، بلکه متحمل ضرر مالي هم ميشود. اپل هميشه و مصرانه، نظارت خود بر فرايند تعمير محصولاتش را به دلايلي چون ايمن و قابل اعتماد بودن شيوه تعمير خود، ربط داده است. اين در حالي است که مخالفان معتقدند اين شرکت عامدانه از تعمير محصولات اپل در تعميرگاههاي متفرقه و کم هزينهتر ممانعت ميکند تا مشتريان مجبور به استفاده از خدمات فروشگاههاي اپل استور باشند. در مقابل اين انتقادات اپل در دفاعيات خود اظهار داشت: هدف اصلي ما اين است که مشتريان اپل به تعميراتي ايمن و قابل اطمينان دسترسي داشته باشند؛ چه اين تعميرات توسط خود شرکت انجام شود و چه در تعميرگاههاي مجازي که مورد تأييد ما است. ما زمان و هزينه بسياري براي ساخت محصولات خود صرف ميکنيم و اين دستگاهها با وجود اينکه بسيار کاربرپسند هستند، از نظر فني ماشينهايي پيچيده محسوب ميشوند. بنابراين براي رسيدن به هدفي که داريم يعني ايمن و قابل اطمينان بودن تعميرات، فاکتورهاي بسياري بايد در نظر گرفته شوند. قطعات اصلي اپل مطابق با استانداردهاي کيفيت و کارايي اين شرکت طراحي، کنترل و توليد شدهاند و اگر مشتريان ما قصد تعمير دستگاهي را دارند، بسيار اهميت دارد که اين تعميرات توسط تکنيسينهاي مورد تأييد (افرادي که دوره آموزشي خدمات اپل را گذراندهاند) و با بهرهگيري از ابزار و قطعات اصلي اپل انجام شوند. اگر تعمير اين محصولات توسط تکنيسينهاي تعليم ديده صورت نگيرد، رعايت نشدن روندهاي صحيح ايمني و تعمير ممکن است به عملکرد نادرست دستگاه، مشکلات کيفي و بروز حادثه، منجر شود. بهعلاوه اگر تعمير به شيوه اصولي انجام نگيرد، لقي قطعات تعمير شده ممکن است باعث گرم شدن بيش از حد دستگاه ياخرابي بخشهايي مانند باتري شود و حتي ممکن است موجب وارد شدن آسيب به کاربران باشد و به همين دليل ما معتقديم که تعميرگاهها، حتما بايد در نحوه استفاده از قطعات يدکي و کتابهاي راهنماي تعميرات، آموزش ببينند. ما تلاش ميکنيم تعداد تعميرگاههاي مجاز خود را افزايش دهيم و اولويت هميشگي ما، ايمني و قابل اطمينان بودن است. همچنين اين شرکت در پاسخ به اين سؤال که (اپل از تعمير محصولاتش چه ميزان درآمد داشته است؟) به زيان ناشي از هزينه تعميرات اشاره کرد و گفت: «از سال ۲۰۰۹ تا امروز، هزينههاي مربوط به تعميرات محصول، بيشتر از درآمد آن بوده است.» اين ادعا تنها در صورتي ميتواند درست باشد که اپل تمامي تعميرات را شامل وارانتي بداند و هزينهاي از اين بابت دريافت نکند. در صورتيکه تعويض قطعات و بهخصوص سياستهاي اپل کِر (Apple Care) بسيار درآمدزا هستند. اين ديدگاه سريعا توسط متيو گالت از وبسايت مادربرد به اين شکل بازتاب پيدا کرد: اين ادعا که تصور کنيم اپل براي تعمير محصولاتش ضرر ميکند، بي ارزش و توهين به شعور مخاطب است. پاسخ اپل بسيار ابهام آميز است؛ چراکه در خلال اين سالها، اپل براي تعمير محصولات معيوب خود، برنامههاي تعميراتي بسياري معرفي کرده است. نمونه بارز آن دستگاههاي مک بوک و مک بوک پرو اپل است که به دليل طراحي صفحه کليدي غيرقابل تعمير، بسيار راحت و حتي هنگام استفاده معمولي ميشکستند. اگر وارانتي تعميرات بهدرستي اجرا ميشد، اپل بايد نيمي از اين لپتاپها را به رايگان تعويض ميکرد؛ درحاليکه اپل به شيوه استاندارد فروشندگان معمولي، تنها کليدهاي آسيبديده را تعويض کرده است. بنابراين به عقيده من، ادعاي اپل تنها گمراه کردن افکار عمومي و کنگره است. گاي گوردون برن مدير اجرايي سازمان تجارت repair. org نيز با اين نظر موافق است و ميگويد: هزاران و چه بسا دهها هزار کسبوکار کوچک تعميراتي وجود دارند که از راه تعمير تلفنهاي همراه گذران زندگي ميکنند و حتي به قطعات و ابزارهاي ارزانقيمت هم دسترسي ندارند. اظهارات اپل بيشتر شبيه شوخي است. نيتن پراکتور از فعالان قانون حق تعمير نيز آشکارا بحث ايمن بودن تعميرات توسط اپل را رد کرد و گفت: اين ادعا مضحک است. اپل مدعي است که براي تعميرات قابل اطمينان، به قطعاتي خاص و اطلاعاتي ضروري نياز است تا بتواند قطعات و اطلاعات مربوط به تعمير را در انحصار خود نگاه دارد. آنها ميخواهند به مشتريان خود و دولت فدرال اينطور بقبولانند که اگر در اين ميان، انحصاري هم وجود دارد، انحصار بدي نيست و به نفع همه ماست. گاي گوردون برن ضمن تأييد اين موضوع ميافزايد : [در اين سالها] ما مطابق با قوانين، صدها باتري و صفحهنمايش تعويض کردهايم و اپل تنها دست روي دست گذاشت و تماشا کرد. قرار نيست که موشک به هوا بفرستيم. [تعويض قطعه کار سادهاي است] درحاليکه اپل مدعي شده است که مصرفکنندگان خود را از سپردن تعميرات به افراد متفرقه منع نميکند؛ متيو گالت اين اظهارنظر را دروغي آشکار ميداند و ميگويد: اپل دو بار سيستمعامل iOS را بهروزرساني کرد تا عمدا قابليت لمس صفحهنمايشهايي که توسط تعميرکارهاي متفرقه تعمير ميشوند، از کار بيافتد و تمامي افرادي که تعمير صفحهنمايش شکستهي گوشي را خودشان انجام داده بودند يا به افرادي غير از تعميرگاههاي مورد تأييد اپل سپردند، بعد از بهروزرساني iOS دريافتند که گوشي آنها، کار نميکند. مشکل به قدري حاد بود که برخي تعميرگاهها، تعمير آيفون را متوقف کردند و بعضي نيز ناچار شدند که پول مشتريان را پس بدهند. حتي گوشيهاي آيفون و آيفون پرو ۱۱ بهصورت مداوم پيامي را به کاربران نشان ميداد با اين مضمون: صفحهنمايش شما، اصلي و تأييد شده نيست. با اين اوصاف بهنظر ميرسد تنها راه برون رفت از اين ماجرا، اجراي صحيح قانون حق تعمير باشد؛ هرچند که ممکن است اين به مذاق شرکتها و توليدکنندگان بزرگ خوش نيايد.