خرید تیک تاک چند دهه تجربه مایکروسافت در بازار چین را به چالش می‌کشد
زوميت
بروزرسانی
زوميت/ با وجود تجربه‌ي طولاني‌مدت مايکروسافت در کشور چين، اين شرکت براي خريداري تيک‌تاک با چالش‌هاي متعددي هم در ايالات متحده و هم در چين روبه‌رو است.
درصورتي‌که مايکروسافت کسب‌وکار تيک‌تاک در ايالات متحده را با موفقيت خريداري کند، ممکن است بيش از دو دهه تلاش‌هاي اين شرکت براي ايجاد جاي پا در بازار چين، اندکي ثمر‌بخش شود. بااينحال، همان‌گونه که روابط بين چين و ايالات متحده درحال بدتر شدن است، سرمايه‌گذاري طولاني‌مدت ردموندي‌ها در بازار چين نيز با مبهم‌ترين دوره‌ي تاريخي خودش روبه‌رو است.
فعاليت مايکروسافت در دنياي فناوري چين، از زمان ساخت مرکز تحقيقاتي اين شرکت در پکن در اواخر دهه‌ي ۱۹۹۰ ميلادي، ارتباطات شخصي مهمي را رقم زد. ژانگ ييمينگ، بنيان‌گذار ByteDance، شرکتي که مالک اپليکيشن تيک‌تاک است، تنها چند ماه پيش از آغاز فعاليت استارتاپ خود، براي مايکروسافت کار مي‌کرد. در آن تاريخ چنين موضوعي غيرمعمول نبود؛ آزمايشگاه تحقيقاتي مايکروسافت در اواخر دهه‌ي ۱۹۹۰ و دهه‌ي ۲۰۰۰ ميلادي به‌عنوان مهدِ پرورش کارآفريناني شناخته مي‌شد که بعدها موتور محرک انقلاب فناوري چين شدند.
ردموندي‌ها استعدادهاي زيادي را پرورش دادند؛ از يين چي، بنيان‌گذار Megvii که شرکتي فعال در حوزه‌ي سيستم‌هاي تشخيص چهره است تا لين بين که به‌عنوان هم‌بنيان‌گذار شرکت سازنده‌ي گوشي‌هاي هوشمند، شيائومي شناخته مي‌شود. در دوره‌ي يادشده، پلتفرم جهاني و آزادي که مايکروسافت براي تحقيقات پيشرفته‌ي علوم کامپيوتري ارائه کرد، در چين بي‌سابقه بود. در کشور مذکور، بخش تحقيقات مايکروسافت (Microsoft Research) بهترين فارغ‌التحصيلان PhD را دراختيار داشت. يکي از مديران اجرايي سابق مايکروسافت در چين دراين‌باره اظهار داشت:
تمامي ارتباطات پيشين مايکروسافت و ByteDance باعث شده بود تا خطوط ارتباطي قابل‌اعتمادي به‌وجود آيد و هر دو شرکت مي‌توانستند از مزاياي آن استفاده کنند.
او خاطرنشان کرد که ژانگ با هري شام، معاون پيشين مايکروسافت دوستي نزديکي داشته است. همچنين، شاگرد هري، ما وي يينگ، تا ماه پيش به‌عنوان رئيس بخش هوش مصنوعي در ByteDance مشغول به‌کار بود. همچنين، مايکروسافت مشغول انجام فعاليت‌هايي براي ايجاد ارتباط با نخبگان سياسي چين بود. بيل گيتس، بنيان‌گذار شرکت مذکور، جزو معدود مديران اجرايي خارجي بود که با سه رئيس‌جمهور چين به‌صورت پياپي ديدار کرده است. اولين ملاقات در سال ۱۹۹۵ و زماني صورت گرفت که مايکروسافت فعاليت‌هاي خودش را در چين آغاز کرده بود. پنج سال پيش نيز شي جيپينگ، رئيس‌جمهور کشور يادشده از دفتر مرکزي مايکروسافت در شهر ردموند ايالت واشنگتن ديدار کرد و از اين شرکت براي توسعه‌ي صنعت فناوري ارتباطات و اطلاعات (ICT) در چين قدرداني کرد.
بينگ تنها موتورجسجوي خارجي است که همچنان در چين فعال است
در ماه ژوئيه‌ي سال جاري، مايکروسافت تنها شرکت آمريکايي بود که به اجلاس کارآفرينان با شي جيپينگ در تلويزيون چين دعوت شد. نزديکي اين روابط باعث شده است که برخي افراد در داخل دولت دونالد ترامپ عصباني شوند. پيتر ناوارو، مشاور تجارت کاخ سفيد به اين ايده که مايکروسافت تيک‌تاک را خريداري کند به‌شدت حمله کرد. او اين سؤال را مطرح کرد که مايکروسافت چگونه موفق شده است تا موتور جست‌وجوگر خودش، يعني بينگ (Bing) را در شبکه‌ي اينترنت چين فعال نگه دارد. ناوارو گفت: "ما مي‌دانيم که کاسه‌اي زير نيم‌کاسه است."
علاوه‌بر بينگ که تنها موتور جست‌وجوگر خارجيِ هميشه دردسترس در چين است و نتايج جست‌وجو در سرزمين اصلي چين را سانسور مي‌کند، مايکروسافت دو پلتفرم از سه پلتفرم اصلي خارجي با محوريت محتواي توليدشده توسط کاربران در چين را دراختيار دارد. اين پلتفرم‌ها شامل لينکدين، وب‌سايت حرفه‌اي شبکه‌سازي و گيت‌هاب، وب‌سايت اشتراک کد براي توسعه‌دهنگان است. سومين پلتفرم، بخش بررسي در وب‌سايت آمازون است.
باتمامي موارد يادشده، ربکا مک‌کينون، مدير وب‌سايت Ranking Digital Rights در گفت‌وگو با نشريه‌ي ArsTechnica خاطرنشان کرد که مايکروسافت در سال ۲۰۰۵ ميلادي پس از انتقادها درباره‌ي حذف وبلاگ يک روزنامه‌نگار چيني، پلتفرم وبلاگ‌نويسي خودش را غيرفعال کرد. همچنين، او افزود که ردموندي‌ها براي سرويس اوت‌لوک (Outlook) نسخه‌ي چيني ارائه ندادند. مايکروسافت عمدا از انتشار اوت‌لوک چيني اجتناب کرد.
مک‌کينون اظهار داشت که اين شرکت به‌دليل توجه نظارتي اتحاديه‌ي اروپا در تفکيک ميزان داده‌ها نسبت‌به حوزه‌ي جغرافيايي سخت‌گير بوده و بعيد است اجازه دهد، درخواست‌هاي دولت چين تهديدي براي داده‌هاي ايالات متحده ايجاد کند. مايکروسافت در پروژه‌هاي خودش در چين تلاش مي‌کند تا کمترين خطر را براي کاربران چيني ايجاد کند. شرکت‌هاي چيني در اين زمينه دست‌وپا بسته‌تر هستند.
پس از تصويب قانون امنيت ملي هنگ‌کنگ که اختيارات گسترده‌اي براي نظارت‌بر مخالفان سياسي دراختيار مقامات چيني مي‌گذارد، حمايت از کاربران دربرابر پکن دشوارتر خواهد شد. در ماه ژوئيه، مايکروسافت اعلام کرد که پاسخ به درخواست‌هاي مقامات هنگ‌کنگ براي داده‌هاي کاربران را معوق مي‌کند. همچنين، تحقيقات مايکروسافت در چين که احتمالا بزرگ‌‌ترين دارايي اين شرکت در دو دهه‌ي گذشته است، مشمول همکاري‌هايي با دانشکده‌ي ملي فناوري دفاعي است که توسط ارتش چين اداره مي‌شود. مديريت مايکروسافت روي موارد تحقيقاتي بسيار سطحي است. دومين مدير اجرايي سابق مايکروسافت در چين دراين‌رابطه اظهار داشت:
محدودکردن همکاري‌هاي تحقيقاتي، پرسشي به‌غايت دشوار است. محيط‌هاي تحقيقاتي به خودي‌خود بسيار ليبرال هستند. ممکن است مردم همکاري‌هاي پژوهشي را زير سؤال ببرند؛ ولي محققان ما از نظر خودشان مي‌خواهند با بهترين همکاراني که در حوزه‌ي کاري‌شان مي‌يابند کار کنند.
صرف‌نظر از موارد مذکور، با اينکه مايکروسافت جايگاه محکمي در چين دارد و براي مثال، ۹۰ درصد از کامپيوترهاي شخصي در کشور يادشده با سيستم‌عامل ويندوز کار مي‌کنند و تا همين اواخر، وب‌سايت‌هاي دولتي تنها با مرورگر اينترنت اکسپلورر به‌درستي کار مي‌کردند، چنين موضوعي از نظر مالي براي ردموندي‌ها سودآور نبوده است. نبردي طولاني بر سر دزدي نرم‌افزار که سال‌هاي متمادي، ديپلماسي ظريف مايکروسافت را در برابر مجريان قانون چيني قرار داده، حاصلي جز پيروزي‌هاي جزئي نداشته است.
برد اسميت، مدير مايکروسافت اوايل امسال گفته است: "يافتن نرم‌افزارهاي مايکروسافت در چين و حتي در ادارات دولتي اين کشور کار سختي نيست. بااينحال، پيدا کردن نرم‌افزارهايي که بابت آن به مايکروسافت پول پرداخت شده است کار به‌غايت دشواري است." او اعلام کرد که سود حاصل از تجارت با چين براي مايکروسافت، تنها ۱٫۸ درصد از درآمدهاي اين شرکت از بازارهاي جهاني است. تغيير رويه‌ي مايکروسافت براي تمرکز روي سرويس‌هاي ابري آژور در سطح جهان، با دشواري‌هايي در چين روبه‌رو شده است.
بازيگران خارجي براي ورود به حوزه‌ي محاسبات و خدمات ابري در کشور مذکور، موانع فراواني پيش رو دارند. براساس اظهارات يکي از مشاوران فني مايکروسافت، با اينکه تعدادي از مديران اجرايي اين شرکت مي‌خواستند تا بخش زيان‌ده سرويس‌هاي ابري در چين را تعطيل کنند، ساتيا نادلا، مديرعامل شرکت مذکور مانع از انجام اين کار شد. اين مشاور در گفت‌وگو با نشريه‌ي ArsTechnica گفت: "حافظه‌ي چين همچون يک فيل است. اگر کسب‌وکاري را از آن کشور خارج کنيد، بازگرداندن آن بسيار دشوار است." مايکروسافت از هرگونه اظهار نظري دراين‌باره امتناع کرد.
بااينحال، مايکروسافت مشتاق است تا هم پايگاه تحقيقاتي خودش را در دومين کشور ابرقدرت فناوري نگه دارد و هم روابط خوبي که تاحدودي باعث آمدن تيک‌تاک به ميز مذاکره شده را ادامه دهد. در ماه دسامبر سال گذشته، ردموندي‌ها با انتشار مطلبي در شبکه‌ي اجتماعي وي‌چت با عنوان «اگر يک‌بار کارمند مايکروسافت باشيد، هميشه کارمند مايکروسافت خواهيد بود»، شبکه‌ي Alumni را در چين راه‌اندازي کرد. ژانگ ياکين، مدير موتور جست‌وجوي چيني بايدو در اين رابطه گفت: "شبکه‌ي Alumni مايکروسافت مي‌تواند سفير و پيام‌رسان مثبتي براي روابط چين و آمريکا باشند."
دومين مدير اجرايي سابق مايکروسافت در چين افزود که قدرت نرم مايکروسافت در چين بسيار زياد است. افرادي که مايکروسافت را ترک مي‌کنند، غالبا حس خوبي نسبت‌به اين شرکت دارند. بااينحال، ردموندي‌ها بايد با احتياط با ByteDance رفتار کنند، از ايجاد گمانه‌ها مبني‌بر اينکه مايکروسافت با اعمال زور قصد تصاحب تيک‌تاک را دارد جلوگيري کنند و حتي فروش بخشي از دارايي‌هاي خودشان در چين را به ByteDance پيشنهاد دهند. البته دو نفر از افراد نزديک به مذاکرات، فروش بخشي از دارايي‌هاي مايکروسافت در ازاي خريد تيک‌تاک را محتمل دانستند.
غول فناوري ايالات متحده با کمترين ميزان از عصبانيت از طرف پکن يا ملي‌گراهاي چيني روبه‌رو بوده است. رو ما، نويسنده‌ي کتابي در شرف چاپ درباره‌ي ByteDance گفت: "نظر غالب اين است که دولت چين، به آن اندازه که درباره‌ي هواوي تلافي کرد تلاش نمي‌کند." اينکه مايکروسافت تا چه زماني مي‌تواند بخش روبه‌رشد سياسي را هدايت کند يا درنهايت خواهد توانست که سود حاصل از پايگاه فناوري خودش در چين را حفظ کند يا آن را افزايش دهد، بحث ديگري است. مدير اجرايي پيشين مايکروسافت در چين خاطرنشان مي‌کند که بيل گيتس و ساتيا نادلا طرز فکر جهاني دارند. او مي‌گويد بااينحال، اين طرز فکر با سياست‌هاي فعلي ايالات متحده به چالش کشيده شده است و مديران مستقر در ردموند، شايد درباره‌ي استراتژي بلندمدت آن‌ها درباره‌ي چين متعجب شوند.
مدير اجرايي ديگر مايکروسافت خاطرنشان مي‌کند که روابط خوب شرکت مذکور با چين، آينده‌ي اين کشور که مصمم به تعويض فناوري‌هاي خارجي با موارد جايگزين داخلي است را تغيير نخواهد داد.
اخبار بیشتر درباره
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
گوشی تاشوی آنر Magic V5 رسماً معرفی شد؛ سبکترین و نازک ترین گوشی تاشو دنیا
این گوشی انتخاب اول مجرمان اسپانیایی است!
کارت گرافیک جدید انویدیا GeForce RTX 5090D V2 برای چین از راه میرسد؛ مهندسیشده برای عبور از محدودیتها
آپدیت جدید ویندوز ۱۱ یکی از ابزارهای کاربردی را ناقص کرد
طرح انقلابی اپل: حسگر دوربین با محدوده دینامیکی در حد چشم انسان!
ترفندی برای از دست ندادن تماسهای ضروری حتی در حالت سایلنت
استراتژی خاص و متفاوت سامسونگ برای باتری سری گلکسی اس 26 که انتظارش را نداریم
تصاویر واقعی گلکسی زد فولد ۷ لو رفت؛ نمایش گوشی در رنگ آبی
