مراقب خرید از طریق شبکه‌های اجتماعی باشید

ايسنا/ به گفته مسوولان مرتبط با امنيت کاربران در فضاي مجازي، بيشترين ارجاع به سايت‌هاي فيشينگ از طريق شبکه‌هاي اجتماعي است و به همين دليل به مردم توصيه مي‌شود خريدهاي خود را از فروشگاه‌هاي اينترنتي که نماد الکترونيکي دارند انجام دهند.

يکي از شگردهاي جمع‌آوري اطلاعات کاربران، سايت‌هاي فيشينگ است. رصد فضاي مجازي سايت‌هايي جعلي را نشان مي‌دهد که براي ارائه خدمات به کاربران، اطلاعات حساب افراد را جمع‌آوري و از اين اطلاعات سوءاستفاده کرده يا آن را در اختيار ديگران قرار مي‌دهند.

در جلسه نقد و انديشه با موضوع «سوءاستفاده در فضاي مجازي و آگاه‌سازي مخاطبان» منتشرشده توسط توسط وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات،‌ مجتبي جوانبخت، مديرکل امنيت سيستم‌هاي ارتباطي سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي (رگولاتوري) و علي‌محمد رجبي، رييس مرکز تشخيص و پيشگيري از جرايم سايبري پليس فتا، آگاهي‌بخشي و اجراي وظايف بخش‌هاي مختلف را در کاهش آسيب‌هاي اين فضا و استفاده از فرصت‌هاي فضاي مجازي موثر عنوان کردند.

---

بازار

---

با عقب‌گرد در فضاي مجازي آينده را از دست مي‌دهيم

علي‌محمد رجبي، رييس مرکز تشخيص و پيشگيري از جرايم سايبري پليس فتا واقعيت گمنامي را از ويژگي‌هاي فضاي مجازي عنوان کرد و گفت: بسياري از افراد در اين فضا با هويت پنهان حضور دارند و شايد چندين چهره داشته باشند که اين مسئله از طرفي باعث تنوع و جذابيت است اما از نظر ديگر اين موضوع که نمي‌دانيم با چه کسي در اين فضا روبرو مي‌شويم مي‌تواند وحشتناک باشد.

وي با اشاره به ويژگي‌هاي فضاي مجازي و تاثير آن در زندگي امروز، افزود: با اين شرايط بايد به سبک جديدي از زندگي برسيم و جامعه را آماده ورود به سبک زندگي ديجيتالي کنيم.

رييس مرکز تشخيص و پيشگيري از جرايم سايبري پليس فتا با تاکيد به اينکه نبايد به دنبال محدود کردن فضاي مجازي باشيم، گفت: بايد نسل آينده را براي اين فضا آماده کنيم و اگر در اين حوزه عقب‌گرد داشته باشيم آينده را از دست داده‌ايم.

رجبي به دلايل به خطر افتادن امنيت افراد در فضاي مجازي اشاره کرد و افزود: ضعف در قوانين و مقررات، نقص در سامانه‌هاي کسب‌وکاري و خدماتي مرتبط با مخاطب و کافي نبودن مهارت استفاده از ابزار و دانش پيشگيري، بيشترين دلايل آسيب کاربران در فضاي مجازي است.

اصلاح قوانين، همپاي سرعت تحولات در فضاي مجازي نيست

وي پرتکرارترين جرايم در حوزه فضاي مجازي را جرايم مالي، برداشت غيرمجاز و کلاه‌برداري‌هاي اينترنتي عنوان کرد و گفت: با راه‌اندازي رمز پويا، جرايم در اين حوزه کاهش داشته است ولي جرايم مربوط به درگاه‌هاي جعلي و فيشينگ وجود دارد که به غير از آگاهي مردم راه ديگري براي برخورد با آن وجود ندارد.

رييس مرکز تشخيص و پيشگيري از جرايم سايبري پليس فتا با بيان اينکه عوامل بيروني زمينه جرم در فضاي مجازي را تشديد مي‌کند، افزود: بيشترين ارجاع به سايت‌هاي فيشينگ از طريق شبکه‌هاي اجتماعي است که به همين دليل به مردم توصيه مي‌کنيم خريدهاي خود را از فروشگاه‌هاي اينترنتي که نماد الکترونيکي دارند  انجام دهند و از شبکه‌هاي اجتماعي خريد نکنند.

رجبي، جرايم عليه افراد را بعد از جرايم مالي از پرتکرارترين جرايم عنوان کرد و گفت: در اين جرايم مانند انتشار عکس يا اطلاعات خصوصي،  آبرو و حيثيت افراد آسيب مي‌بيند و حتي اگر مجرم نيز به زندان برود قابل جبران نيست و باعث افزايش آسيب‌هاي اجتماعي در جامعه نيز مي‌شود.

وي با بيان اينکه به اين موضوعات بايد با نگاه غيرپليسي بيشتر پرداخته شود، افزود: اين موضوعات بايد از طرف اهالي فرهنگ، رسانه و ارتباطات با نگاه فرهنگ‌سازي و پيشگيري مطرح شود تا تاثير بيشتري در جامعه داشته باشد.

افرادي که زمينه جرم را فراهم مي‌کنند بايد پاسخگو باشند

رييس مرکز تشخيص و پيشگيري از جرايم سايبري پليس فتا درباره مسووليت افراد در برابر نظرات و کامنت‌هايي که در صفحات شخصي اين افراد منتشر مي‌شود، گفت: بر اساس قانون افرادي که بستر و زمينه جرم فراهم مي‌کنند بايد پاسخگو باشند. تشخيص اينکه اين اقدام با انگيزه مجرمانه بوده يا نه بستگي به علم و نظر قاضي دارد و تشخيص با پليس نيست.

رجبي افزود: البته سلبريتي‌ها و افراد مشهور که دنبال‌کنندگان بسياري دارند و افراد به دليل شهرت آنها مطالب صفحات شخصي آنان را دنبال مي‌کنند بايد در کنترل و پايش نظرات و کامنت‌هايي که الفاظ رکيک دارد يا در قالب نظرات، سايت‌هاي فيشينگ را معرفي مي‌کنند، مسووليت اجتماعي داشته باشند و کنترل کنند. در اين حوزه نياز به بازتعريف و شفاف‌سازي قوانين داريم و بايد در حوزه مسووليت افراد در فضاي مجازي شفافيت وجود داشته باشد.

وي درباره هشدارهاي بسياري که در اين حوزه از طرف پليس فتا داده مي‌شود، گفت: به دليل اينکه همه جامعه در يک سطح هشدار نيستند راهبرد ما تعريف هشدارهاي منظم است تا هر هشدار مخاطبين خاص خود را پيدا کند.

رييس مرکز تشخيص و پيشگيري از جرايم سايبري پليس فتا به نيازهاي کاربران براي کاهش آسيب‌هاي فضاي مجازي اشاره کرد و گفت: سواد ديجيتال و استفاده از ابزارها به صورت مناسب و کامل، آموزش سواد رسانه‌اي و سواد اطلاعاتي که کاربران بتوانند در اين دنياي پر از داده و اطلاعات، داده‌هاي درست را شناسايي و استفاده کنند.

مجتبي جوانبخت با بيان اينکه هم‌اکنون فضاي مجازي همان فضاي واقعي و مانند زندگي است، گفت: سرعت، امکان دسترسي و برداشته شدن فاصله فيزيکي از ويژگي‌هاي اين فضا است.

وي به گمنامي در فضاي مجازي به عنوان يکي از چالش‌هاي اين فضا اشاره کرد و افزود: گمنامي در فضاي مجازي حتي در کشورهاي ديگر نيز به طور کامل حل نشده و اين همان نقطه سياه فضاي مجازي است. در اين فضا همه مسوول هستند و هر سازمان و دستگاهي بايد مسووليت پايش، کنترل، آگاهي‌رساني و شناسايي را بر عهده بگيرد و انجام دهد.

مديرکل امنيت سيستم‌هاي ارتباطي سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي با بيان اينکه مراقبت در فضاي مجازي فقط وظيفه پليس فتا نيست، افزود: در حقيقت در اين فضا خود ما بايد از خودمان مراقبت کنيم. بايد ببينيم نقش خانواده، نهادهاي غيردولتي، هنرمندان، ورزشکاران و مسوولين در اين فضا چيست و آيا اين افراد به مسووليت‌هاي خود در اين فضا عمل مي‌کنند.

فضاي مجازي يک ابزار است

جوانبخت فضاي مجازي را به عنوان يک ابزار و پلتفرم معرفي کرد و افزود: محتواي سالم و غيرسالم است که فضاي مجازي سالم و غيرسالم مي‌سازد و بايد ببينيم اين محتوا از جانب چه کسي و چگونه توليد مي شود. نگاه سلبي به فضاي مجازي ما را از فرصت‌هاي اين فضا محروم مي‌کند و بايد با آموزش و آگاهي‌بخشي به مردم بتوانيم از فرصت‌هاي اين فضا به‌خوبي استفاده کنيم.

وي با انتقاد از به‌روز نبودن قوانين در حوزه فضاي مجازي، گفت: فرآيند اصلاح قوانين در کشور نيز بسيار کند است و نياز به اصلاح دارد تا همپاي سرعت تحولات در فضاي مجازي امکان اصلاح مقررات وجود داشته باشد.

مديرکل امنيت سيستم‌هاي ارتباطي رگولاتوري به ساماندهي نظام هويتي در حوزه ارتباطي به عنوان يکي از اقدامات انجام‌شده در اين حوزه اشاره کرد و افزود: با راه‌اندازي سامانه شبکه احراز هويت کاربران ارتباطي (شاهکار) توسط سازمان تنظيم مقررات با همکاري اپراتورهاي ارتباطي، تقريبا سيم‌کارت بي‌هويتي وجود ندارد و با رفع برخي از مشکلات، احراز هويت براي دريافت سيم‌کارت به صورت کامل انجام مي‌شود.

جوانبخت به روش‌هاي استعلام هويت سيم‌کارت در سامانه اين سازمان اشاره کرد و گفت: سيم‌کارت امروزه بخشي از هويت افراد است و بايد خود مردم مراقبت کنند که از آن سوءاستفاده نشود چرا که در قانون صاحب سيم‌کارت مسووليت قانوني دارد. مردم مي توانند از روش‌هاي مختلف که در سايت سازمان تنظيم مقررات اعلام شده نسبت به استعلام تعداد سيم‌کارت‌هايي که به نام خودشان است اقدام کنند.

وي با بيان اينکه احساس امنيت از خود امنيت مهم‌تر است، گفت: مردم با اين حال که هويت‌هاي ناشناخته‌اي در فضاي مجازي وجود دارد اما در اين فضا احساس خطر نمي‌کنند و اين موضوع بسيار عجيب است. براي مثال والدين بدون هيچ محدوديت و کنترلي ابزارهاي دسترسي خود مانند گوشي و تبلت را در اختيار کودکان قرار مي‌دهند و احساس خطري هم از اين کار ندارند.

مديرکل امنيت سيستم‌هاي ارتباطي سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي، با بيان اينکه دسترسي مردم به فضاي مجازي را نمي‌توان محدود کرد، گفت: من به عنوان يک عضو کميته تعيين مصاديق مجرمانه سوال مي‌کنم که با فيلترينگ موجود مردم احساس مزاحمت مي‌کنند يا احساس امنيت؟

جوانبخت جمع‌سپاري را براي استفاده از تجربيات جمعي در اين حوزه مناسب ارزيابي کرد و افزود: وجود سامانه‌هايي که مردم بتوانند تجربيات خود در مواجهه با مشکلات و آسيب‌هاي فضاي مجازي را به اشتراک بگذارند مي‌تواند از بسياري از آسيب‌ها پيشگيري کند. نظام رتبه‌بندي محتوا يکي ديگر از اقداماتي است که مي‌تواند به کاهش آسيب در فضاي مجازي کمک کند.

پليس و قوه قضاييه آخرين سنگر برخورد در فضاي مجازي است

وي با بيان اينکه پليس و قوه قضاييه آخرين سنگر در اين حوزه است، افزود: سازمان‌ها و حوزه‌هاي مرتبط مي‌توانند با نظارت و پايش، عوامل جرم‌زا را در حوزه‌هاي خود کاهش دهند. هرچه به جلو پيش مي‌رويم در فضاي مجازي نقش حاکميت و دخيل بودن اجزاي حاکميت کم‌رنگ‌تر مي‌شود و به همين دليل ميزان آمادگي مخاطب و گيرنده در اين فضا اهميت بسياري پيدا مي‌کند.

مديرکل امنيت سيستم‌هاي ارتباطي سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي عدم بازدارندگي و هزينه کم جرايم سازمان‌يافته را يکي از دلايل تکرار اين جرايم توسط مجرمين عنوان کرد و گفت: براي مثال مجازات حتک حريم خصوصي افراد متناسب نيست و قدرت بازدارندگي ندارد.

جوانبخت از اجرايي شدن احراز هويت بيومتريک از سال آينده خبر داد و افزود: اين کار تا پايان سال تکميل مي‌شود و از سال آينده احراز هويت بيومتريک به راحتي و با دسترسي‌پذيري مناسب اجرايي مي‌شود.

در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم