فروش آرم به انویدیا صنعت نیمه‌هادی را دگرگون می‌کند

زوميت/ آرم امروز تأثيري فراتر از پردازنده‌هاي موبايلي در دنياي فناوري دارد و قرار گرفتنش در زيرمجموعه‌ي تحت مديريت انويديا، روي تمامي بخش‌هاي صنعت اثر خواهد گذاشت.
   
فروش آرم  به انويديا  را مي‌توان يکي از بزرگ‌ترين فرايندهاي خريد و ادغام تاريخ چند دهه‌اي صنعت تراشه دانست. آرم که امروز به‌عنوان يکي از تأثيرگذارترين شرکت‌هاي دنياي تراشه شناخته مي‌شود، به احتمال زياد با رقمي حدود ۴۰ ميليارد دلار به غول دنياي پردازنده‌هاي گرافيکي فروخته خواهد شد. نکته‌ي مهم و جالب‌توجه اينکه در اين قرارداد هنگفت، هيچ تراشه يا پردازنده‌اي ردوبدل نمي‌شود.

اخبار فروش آرم به انويديا، چند روز پيش به‌صورت رسمي تأييد شد. سافت‌بانک، مالک ژاپني شرکت آرم، با انويديا که امروز به‌عنوان پيش‌گام صنعت پردازنده‌هاي گرافيکي و هوش مصنوعي  شناخته مي‌شود، به توافق رسيده است. آرم که ساختمان مرکزي‌‌اش در کمبريج بريتانيا قرار دارد، طبق قرارداد احتمالي تمامي مالکيت‌هاي معنوي و فرايندهاي عملياتي کسب‌وکار خود را به زير چتر تيم سبز منتقل خواهد کرد. شايد بسياري از کاربران دنياي فناوري از نقش و اهميت آرم در جهان امروز بي‌خبر باشند. آن‌چه که جاي بحث ندارد، تأثير دائمي و عميق اين شرکت بريتانيايي در دنياي امروز فناوري است.

---

بازار

---

به‌طور خلاصه، هر گوشي هوشمندي که امروز در بازار ديده مي‌شود يا در فرايند طراحي و فروش قرار دارد، از پردازنده‌اي مبتني بر آرم استفاده مي‌کند. اپل، کوالکام، سامسونگ، هواوي، مدياتک  و بسياري از فعالان صنعت پردازنده، مجوز معماري‌هاي آرم را براي ساخت CPUهاي خود خريداري مي‌کنند. همچنين براي ساخت برخي پردازنده‌هاي گرافيکي، پردازنده‌هاي کمکي هوش مصنوعي و ديگر قطعات سخت‌افزاري نيز به مجوز اين شرکت نياز خواهد بود. مجوزي که حاصل طراحي و مهندسي متخصصان آرم است. توليدکننده‌هاي گوشي هوشمند از همين طراحي‌ها براي ساخت تراشه‌هايي استفاده مي‌کنند که درنهايت در دستگاه‌هاي روزمره‌ي ما استفاده مي‌شوند.

معماري آرم امروزه در همه‌ي گوشي‌هاي هوشمند موجود در بازار ديده مي‌شود
اپل و برخي از مشتريان آرم، مجوز معماري  را در سطح معماري از آرم خريداري مي‌کنند. درنتيجه آن‌ها طراحي اوليه‌ي پردازنده را از شرکت بريتانياي دريافت کرده و محصول نهايي را با طراحي سفارشي‌سازي شده توليد مي‌‌کنند. بسياري از شرکت‌‌‌هاي ديگر مانند کوالکام، طراحي پايه را بدون تغيير از آرم دريافت کرده و قطعات ديگر را طبق طراحي خود يا باز هم طراحي آرم، براي ساخت پردازنده به آن اضافه مي‌کنند. درنتيجه محصولاتي همچون SoC مشهور کوالکام اسنپدراگون با طراحي و جانمايي چند نوع تراشه ساخته مي‌شوند. در مجموع، آرم را مي‌توان مهم‌ترين موتور محرکه‌اي دانست که در ۱۵ سال گذشته، پيشرفت و دستاوردهاي مهم تاريخي را در سخت‌افزار  گوشي‌هاي هوشمند و معماري ايجاد کرد.

نقش آرم در دنياي فناوري، بسيار گسترده‌تر از صنعت گوشي‌هاي هوشمند است. شرکت بريتانيايي در سال‌هاي اخير نفوذ قابل‌توجهي به دنياي ديتاسنتر داشت و با برند نئو (Neo)، طراحي‌هاي IP متعددي مبتني بر سرور به بازار عرضه کرد. نکته‌ي بسيار مهم‌تر در تاريخ اخير آرم اينکه اپل تصميم دارد تا در دوره‌اي دوساله، معماري x86 و پردازنده‌هاي ساخت اينتل را به‌طور کامل از کامپيوترهاي شخصي برند مک حذف کند. کوپرتينويي‌ها در محصولات آتي خود از پردازنده‌هاي سفارشي اختصاصي مبتني بر آرم استفاده خواهند کرد.

دنياي کامپيوترهاي ويندوزي مبتني بر آرم هم روند رو به رشدي را سپري مي‌کند. اگرچه هنوز مسير زيادي براي عرضه‌ي انبوه چنين دستگاه‌هايي به بازار در پيش داريم، اما معرفي و عرضه‌ي کامپيوتري همجون مايکروسافت سرفيس پرو ايکس مي‌تواند مسير را هموارتر کند. ازطرفي، آرم در دنياي اينترنت اشيا هم نقش مهمي دارد، هرچند شايد اخبار و اطلاعات کمتري درباره‌ي آن بشنويم. با نگاهي به حقايق مذکور، به اين نتيجه مي‌رسيم که ظاهرا شرکت بريتانيايي آرم، روي زندگي همه‌ي مردم تأثير دارد.

با نگاهي به تأثير و گستردگي حوزه‌ي فعاليت آرم، مي‌توان دليل تمايل انويديا به خريد اين شرکت را به‌خوبي توجيه کرد. از ماه‌ها پيش، شايعه‌هاي متعددي در ارتباط با خريد آرم توسط انويديا مطرح شده بود، اما بسياري از کاربران و کارشناسان، آن شايعه‌ها را غير واقعي مي‌دانستند. به‌هرحال اکنون شايعه‌ها رنگ واقعيت گرفته‌اند. تأييد خبر فروش، نگراني بسياري از کاربران و کارشناسان را به‌همراه داشت. آن‌ها وضعيت استقلال کنوني شرکت آرم را با کشور سوئيس مقايسه مي‌کنند که به‌صورت بي‌طرفانه در صنعت فعاليت مي‌کند. اکنون آيا اگر آرم در زير چتر انويديا (شرکتي با چندين سال سابقه و موقعيتي تثبيت‌شده در بازار) فعاليت کند هم مي‌تواند استقلال خود را حفظ کند؟

چهار سال پيش که سافت‌بانک با پرداخت ۳۲ ميليارد دلار آرم را خريداري کرد، نگراني‌هايي جزئي بين فعالان صنعت شکل گرفت. به‌هرحال نقش گسترده و عميق شرکت بريتانيايي در صنعت فناوري را نمي‌توان ناديده گرفت. البته پس از مدتي که مشخص شد سافت‌بانک هيچ تمايل و منفعتي در پلتفرم‌هاي خاص يا شرکت‌هاي سخت‌افزاري ندارد، نگراني‌ها تاحدودي از بين رفت.

قرار گرفتن آرم در زيرمجموعه‌ي انويديا، هيچ شباهتي با فعاليت آن‌‌ها تحت مالکيت سافت‌بانک ندارد. به همين دليل پيش‌بيني مي‌شود بسياري از رقباي انويديا در صنعت و حتي شرکت‌هاي غير رقيب که اکنون مشتري آرم هستند، از سمت تنظيم‌گران قانوني فشارهايي را به تيم سبز وارد کنند. انويديا هم مي‌گويد که فرايند خريد آرم احتمالا به‌خاطر چالش‌ها و فرايندهاي حقوقي متعدد و متنوع در مناطق جغرافيايي گوناگون، تا ۱۸ ماه زمان خواهد برد.

مدل کسب‌وکار آرم و انويديا هيچ‌گونه هم‌پوشاني با هم ندارد
با وجود نگراني‌هايي که پيرامون فروش آرم به انويديا وجود دارد، با نگاهي عميق‌تر شايد بتوان برخي از نگراني‌ها را از بين برد. شرايط و نوع کسب‌وکار دو شرکت، هم‌پوشاني قابل‌توجهي با هم ندارد. انويديا به‌هيچ‌وجه در بازار گوشي‌هاي هوشمند فعاليت نمي‌کند. همچنين تيم سبز با وجود فعاليت‌هايي جسته و گريخته در گذشته، امروز هيچ فعاليتي در سمت معماري CPU ندارد. درواقع، انويديا خود جزو مشتريان خريدار مجوز آرم محسوب مي‌شود. آرم، مالکيت معنوي طراحي GPU و NPU (پردازنده‌هاي عصبي مخصوص هوش مصنوعي) و معماري تراشه را تحت اختيار دارد. مالکيت‌هايي که در برخي موارد در بازار ديتاسنتر حتي با انويديا رقابت مي‌کنند. به‌هرحال نقش آرم در بازار ديتاسنتر هنوز آن‌چنان زياد نيست، اما با بازاري با سرعت تحول بسيار بالا روبه‌رو هستيم. نکته‌ي مهم‌تر اينکه انويديا تراشه‌هاي فيزيکي کامل مي‌فروشد و آرم، از فروش طراحي مالکيت معنوي پردازنده‌ها درآمد کسب‌مي‌کند. درنتيجه با دو کسب‌وکار نامرتبط و بدون هم‌پوشاني روبه‌رو هستيم.

بزرگ‌ترين چالش و مشکل فروش آرم به انويديا را مي‌توان در تهديدهاي رقابتي و نگراني‌هاي استراتژيک دانست که پس از ترکيب دو شرکت ايجاد مي‌شوند. درواقع انويديا با خريد آرم فرصتي عالي پيدا مي‌کند تا نفوذ خود را به حوزه‌هاي بيشتري از صنعت فناوري گسترش دهد. حوزه‌هايي که شايد تاکنون هيچ‌گاه دردسترس تيم سبز نبوده‌اند. جنسن هوانگ، مديرعامل انويديا، به‌صورت اختصاصي به فرصتي اشاره مي‌کند که شرکتش با خريد انويديا در حوزه‌ي هوش مصنوعي به دست خواهد آورد. آن‌ها با اين خريد مي‌توانند دستاوردهاي هوش مصنوعي خود را در مجموعه‌ي بزرگ‌تري از دستگاه‌ها ارائه کنند.

بسياري از کاربران، انويديا را شرکتي متمرکز بر دنياي پردازنده‌هاي گرافيکي مي‌دانند. درحالي‌که مديران اين شرکت همچون هوانگ، نقشه‌ي راهي بسيار گسترده‌تر و با تمرکز بيشتر روي حوزه‌ي هوش مصنوعي در نظر دارند. آن‌ها تلاش مي‌کنند تا تراشه‌هايي با قابليت اجراي سريع‌تر الگوريتم‌هاي هوش مصنوعي به بازار عرضه کنند. در چنين برنامه و ساختاري، خريد آرم براي انويديا منطقي‌تر خواهد بود. به‌علاوه، فعاليت جدي‌تر در دنياي هوش مصنوعي، کمي از چالش‌ها و دردسرهاي هميشگي دنياي پردازنده‌ي گرافيکي براي انويديا کم مي‌کند.

بزرگ‌ترين فروش‌هاي سازماني تاريخ فناوري
ترکيب انويديا و آرم، قدرت و تأثيرگذاري سطح بالايي خواهد داشت و احتمالا برخي از شرکت‌هاي بزرگ دنياي فناوري را به تفکر و ترديد درباره‌ي ادامه‌ي فعاليت‌ها وا مي‌دارد. خصوصا شرکت‌هايي مانند اينتل و AMD که رقيب مستقيم انويديا هستند، تحت تأثير قرار خواهند گرفت. به‌علاوه، شرکت‌هاي ديگر مانند اپل و کوالکام هم که خريداران وفادار مجوزهاي آرم بوده‌اند، اما مشکلاتي بالفعل با انويديا دارند، دچار ترديد مي‌شوند. کارشناسان پيش‌بيني نمي‌کنند که هدف انويديا از خريد آرم، مقابله‌ي مستقيم با اينتل باشد. به‌هرحال آن‌ها از سال‌ها پيش شرکايي جدي براي يکديگر بوده‌اند. ازطرفي قرارداد خريد انويديا تأثيري مهم روي فعاليت‌هاي بلندمدت اينتل در حوزه‌هاي گوناگون خواهد داشت. درنتيجه احتمال مخالفت تيم آبي با فروش آرم به انويديا دور از انتظار نيست.

نقش و تأثيرپذيري اپل در رخداد پيش‌آمده هم جالب‌توجه خواهد بود. آن‌ها چندي پيش برنامه‌ي جدي براي استفاده‌ي طولاني‌مدت از معماري آرم در پردازنده‌هاي کامپيوتر شخصي را تأييد کردند. ازطرفي کوپرتينويي‌ها از سال‌ها پيش، مشتري پردازنده‌هاي گرافيکي انويديا نبوده‌اند. اکنون و با قوت گرفتن احتمالات، بايد منتظر واکنش احتمالي اپل و شايد عقب‌نشيني آن‌ها از برنامه‌هاي استفاده از معماري آرم در همه‌ي حوزه‌ها باشيم. البته چنين احتمالي بسيار کم به‌نظر مي‌رسد. اپل براي ساخت پردازنده‌هاي سري A خود در آيفون و آيپد، معماري آرم را بسيار سفارشي مي‌کند و قطعا براي پردازنده‌هاي آتي مک همچنين برنامه‌اي خواهد داشت. درنهايت بررسي شرايط پيش‌آمده و رخدادهاي آتي اثرگذار بر اين شرکت‌ها، جذاب خواهند بود.

آيا فروش آرم به انويديا، چالش‌هاي هواوي را دوچندان مي‌کند؟
فروش آرم به انويديا، تأثير جغرافيايي و بين‌المللي مهمي هم خواهد داشت. بازار نيمه‌هادي چين که اکنون هم چالش‌ها و بحران‌هايي جدي را تحمل مي‌کند، با جابه‌جايي آرم به زير چتر انويديا باز هم با مشکل روبه‌رو خواهد شد. آرم از ميانه‌ي سال گذشته، همکاري با زيرمجموعه‌ي نيمه‌هادي هواوي، هاي‌سيليکون را محدود کرد. اگر آرم با فروش به انويديا تحت مالکيت يک شرکت آمريکايي فعاليت کند، تأثيرها بر فرايند همکاري با هواوي کم نخواهد بود.

دولت و کشور بريتانيا مي‌تواند يکي از چالش‌هاي مهم قرارداد فروش آرم به انويديا را رقم بزند. آرم، جواهري در صنعت فناوري بريتانيا محسوب مي‌شود و به همين دليل شايد دولت تمايلي به واگذار کردن آن به کشورهاي ديگر نداشته باشد. ازطرفي شرکت بريتانيايي اکنون هم تحت مالکيت يک شرکت ژاپني فعاليت مي‌کند. همچنين انويديا هم در سال‌هاي اخير با حرکتي هوشمندانه، مراکز تحقيق و توسعه‌‌اي را با تمرکز بر هوش مصنوعي در کمبريج راه‌اندازي کرده هست. همه‌ي اين موارد باعث مي‌شوند تا دخالت و مخالفت دولت بريتانيا به مشکلي نه‌چندان محتمل تبديل شود.

از جنبه‌ي فناورانه، چالش‌هاي جالب‌توجهي در مسير فروش آرم به انويديا وجود دارد. نکته‌ي اول اينکه بسياري کارشناسان احتمال مي‌‌دهند فرايند فروش، خريداران مجوز آرم را به سمت RISC-V متمايل خواهد کرد. RISC-V يک معماري تراشه‌ي IP متن‌باز است که بسياري آن را يک رقيب و تهديد جدي براي آرم مي‌دانند. البته RISC-V بيشتر در حوزه‌ي تراشه‌هايي با مصرف توان پايين و در سطح ميکروکنترلر جدي به‌نظر مي‌رسد و تهديدي براي حوزه‌هاي ديگر فعاليت آرم يعني گوشي‌هاي هوشمند و کامپيوترهاي شخصي و سرورها ايجاد نمي‌کند. اگرچه با گذشت زمان، شايد تهديدهاي معماري متن‌باز جدي شود، اما زمان زيادي به طول خواهد انجاميد.

يکي از چالش‌هاي جذاب ديگر در بخش فناوري، احتمال ادغام فناوري‌ها بين دو شرکت است. آرم امروز به‌عنوان طراح نوعي از معماري CPU و GPU شهرت دارد که خصوصا در دستگاه‌هايي با مصرف توان پايين، بازدهي و قدرت قابل‌توجهي را ارائه مي‌کنند. درمقابل، پردازنده‌هاي گرافيکي انويديا هيچ‌گاه به مصرف پايين يا بازدهي بالا در مصرف توان مشهور نبوده‌اند. درواقع، مصرف توان بيشتر پردازنده‌ي گرافيکي نسبت به قطعات ديگر PC يا سرور، هميشه مرسوم بوده است.

با گذشت زمان، احتمالا آرم دستاوردهاي خود را در حوزه‌ي بازدهي بالاي مصرف توان به انويديا مي‌دهد و درمقابل، دستاوردهاي انويديا در هوش مصنوعي و پردازنده‌ي گرافيکي به آرم منتقل مي‌شود. همين ترکيب و ادغام، نتايج جالب‌توجهي در دنياي پردازنده ايجاد مي‌کند. درواقع همين احتمال‌هاي جذاب هستند که ترکيب آرم و انويديا را در سطوح بسيار گوناگون، جالب‌توجه مي‌کنند. ترکيب آرم-انويديا با استعدادها و توانايي‌هاي متنوع و حرفه‌اي، توسعه‌ي محصولات و فناوري‌هايي بسيار نوآورانه را در صنايعي همچون خودرو، خانه‌هاي هوشمند، رباتيک، صنعت و غيره به‌همراه خواهد داشت.

با وجود ظرفيت‌ها و دستاوردهاي احتمالي ترکيب انويديا و آرم، اگر مديران تيم سبز سعي در نفوذ ودخالت عميق در فرايندهاي کاري شرکت بريتانيايي داشته باشند، تهديدي جدي براي مدل کسب‌وکار مبتني بر اعتماد آرم ايجاد مي‌شود. ظاهرا انويديا اين تهديدها را درک مي‌کند. آن‌ها به‌روشني اعلام کرده‌اند که استقلال آرم به‌عنوان يک شرکت بريتانيايي با تمرکز روي کسب‌وکار فروش مالکيت معنوي، پس از خريد هم حفظ خواهد شد. اگر چنين تعهدي ادامه‌دار نباشد، آرم احتمالا دسته‌ي گسترده‌اي از مشتريان کنوني خود را از دست مي‌دهد و شايد کل کسب‌وکار با تهديد جدي روبه‌رو شود.

درنهايت، داستان انويديا و آرم وابستگي زيادي به تعادل، اعتماد و استفاده‌ي هوشمندانه از دارايي‌هاي هر دو شرکت دارد. قطعا از هر دو سمت مشتران و رقبا، نگراني‌ها و چالش‌هايي ايجاد خواهد شد. به‌هرحال در فرايندهاي فروش و ادغامي در اين سطح، نگراني‌ها و مخالفت‌ها مرسوم هستند. بااين‌حال، فرصت‌ها و مزيت‌هاي احتمالي هم براي شرکت ادغامي و هم براي کل صنعت فناوري جذاب هستند و شايد برخي از چالش‌ها را پوشش دهند. شايد مسير پيش‌رو براي فروش آرم به انويديا همراه نباشد، اما قطعا به آينده‌‌اي جذاب ختم خواهد شد.

در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم