فرصت طلایی ارزهای دیجیتالی
ايسنا/ تب ارزهاي ديجيتالي نه تنها در ايران که در سراسر جهان بالا گرفته است و اکنون سياست گذاران بيش از هر زمان ديگري با اين پرسش مواجهند که در مواجهه با ارزهاي ديجيتالي بايد چه سياستي را اتخاذ کرد؟ تجربه کشورها نشان مي دهد ممنوع اعلام شدن فعاليت ارزهاي ديجيتالي به هيچ وجه راه مناسبي براي حل مساله ارزهاي ديجيتالي نخواهد بود.
دلايل متعددي براي علاقه روزافزون سرمايه گذاران به ارزهاي ديجيتالي وجود دارد که بدون شک بازدهي عجيب آن ها اصلي ترين بوده است. بيتکوين درست يک سال قبل ۵۳۰۰ دلار قيمت داشت اما اين رقم امسال تا ۵۶ هزار دلار هم رسيد! ارز کاردانو نمونه ديگري است که طي يک سال اخير بيش از ۲۰ برابر افزايش قيمت داشته است. اما ارزهاي ديجيتالي به جز بازدهي خوب مزاياي زياد ديگري هم دارند که آن ها را محبوب ساخته است:
۱- سهولت تراکنش ها
هنگامي که مي خواهيد يک تراکنش بانکي انجام دهيد ترجيح مي دهيد آن را با اينتربانک انجام دهيد يا حضوري به شعبه برويد؟ ارزهاي ديجيتالي بر بستري پرسرعت قادرند تراکنش هاي زيادي را انجام دهند و به همين دليل هم محبوبيت بالايي دارند.
۲- کارمزد بسيار کم
در مقايسه با هزينه انتقال وجه توسط شبکه بانکي، تراکنش ارزهاي ديجيتالي به ويژه در پرداخت هاي فرامرزي بسيار کمتر است.
۳- حذف واسطه
در نقل و انتقال ارزهاي ديجيتالي تنها فرستنده و دريافت کننده وجود دارد. با اين حال اين امکان وجود دارد که تراکنش ها بر بستر بازار معاملاتي در يک نهاد واسط (نظير صرافي هاي ديجيتالي) صورت گيرد.
معايب ارزهاي ديجيتالي
۱- سخت بودن رديابي
مهم ترين استدلال مخالفان ارزهاي ديجيتالي اين است که بستر بلاک چين امکان گمنام باقي ماندن معامله گران را فراهم مي کند و اين يعني يک فضاي ايده آل براي ارتکاب جرايم مالي و تراکنش هاي غيرقانوني. با اين حال نبايد فراموش کرد راهکارهايي براي به حداقل رساندن اين مشکل وجود دارد و حتي همين حالا هم بسياري از صرافي ها از مشتريان خود اطلاعات هويتي، بانکي و همچنين تعهد عدم ارتکاب جرايم مالي را اخذ مي کنند. در صورت ارتکاب جرم هم حساب فرد مسدود و وجوه آن مصادره مي شود.
۲- فراموشي رمز عبور يعني از دست رفتن سرمايه!
با توجه به اينکه تراکنش هاي ارزهاي ديجيتالي بر بستر بلاک چين انجام مي شود، بازيابي رمز عبور کيف پول در صورت فراموش کردن آنها شدني نيست و تاکنون افراد زيادي به دليل اين مساله سرمايه خود را از دست داده اند.
۳- مصرف بالاي برق
شماري از منتقدان از جمله بيل گيتس به اين نکته اشاره دارند که فرآيند استخراج ارزهاي ديجيتالي بسيار انرژي بر بوده و اين مساله از نظر محيط زيستي زيان بار است.
رويکرد کشورها در برابر ارزهاي ديجيتالي
آرژانتين:
طبق قانون اين کشور تنها ارز معتبر ارزي است که توسط بانک مرکزي صادر شود. معامله بيتکوين قانوني نيست اما تاکنون قانوني هم تصويب نشده است که آن را غيرقانوني اعلام کند.
بوليوي:
بانک مرکزي اين کشور معامله ارزهاي ديجيتالي را ممنوع اعلام کرده است.
برزيل:
دستورالعمل ۳۱.۳۷۹ بانک مرکزي اعلام کرد هيچ ارز ديجيتالي مورد تاييد اين نهاد نيست و کليه تبعات و ريسک هاي ناشي از معامله رمزارزها بر عهده معامله گران خواهد بود.
کانادا:
معامله ارزهاي ديجيتالي در اين کشور قانوني است. بانک مرکزي کانادا يکي از پيشروترين بانک ها در پيشبرد پروژه ارز ديجيتالي ملي محسوب مي شود. سود حاصل از معامله ارزهاي ديجيتالي مشمول قانون ماليات بر درآمد مي شود. نخستين صندوق بورسي ETFمبتني بر ارزهاي ديجيتالي دنيا اخيرا در بورس کانادا شروع به کار کرده است.
اتحاديه اروپا:
معامله ارزهاي ديجيتالي در کشورهاي عضو اتحاديه اروپا غيرقانوني نيست اما هنوز کميسيون اروپا قانون گذاري خود در خصوص مبادلات ارزهاي ديجيتالي را ابلاغ و نهايي نکرده است.
استوني:
در اين کشور ارزهاي ديجيتالي به رسميت شناخته شده اند اما هشدار نسبت به ضرورت رعايت نکات ايمني هم صادر شده است.
آلمان:
طبق بيانيه وزارت دارايي اين کشور معامله ارزهاي ديجيتالي مجاز شناخته شده است. تبديل ارزهاي ديجيتالي به ارزهاي رسمي ( مثلا بيتکوين به يورو) يا بالعکس مشمول ماليات بر ارزش افزوده خواهد بود.
مجارستان:
بانک مرکزي مجارستان در دسامبر ۲۰۱۶ با صدور بيانيه اي اعلام کرد از مشترياني که در تراکنش هاي ارزي ديجيتالي دچار زيان شوند حمايت به عمل نخواهد آورد.
اسلواکي:
در اين کشور مبادله ارزهاي ديجيتالي مجاز و درآمد حاصل از آن مشمول ماليات است.
اسپانيا:
طبق بيانيه فوريه ۲۰۱۸ کميسيون اوراق بهادار اسپانيا، مبادله ارزهاي ديجيتالي نه مجاز است و نه به رسميت شناخته مي شود.
انگليس:
در اين کشور همانند فرانسه و بسياري از کشورهاي ديگر فعلا قانون گذاري خاصي صورت نگرفته است اما بانک مرکزي انگليس اعلام کرده که اين کار در حال طي مراحل اوليه است.
گرجستان:
بانک ملي اين کشور ارزهاي ديجيتالي را خارج از حوزه صلاحيت قانون گذاري اعلام کرده است.
سوييس:
يکي از بازترين کشورها براي فعاليت در عرصه ارزهاي ديجيتالي تا جايي که کانتون ( تقسيمات کشوري سوييس کانتون ناميده مي شود) تسوگ خود را قطب ارزهاي ديجيتالي و فناوري هاي مالي عنوان کرده است. در برخي از نقاط اين کشور مي توان خدمات و کالا را با استفاده از ارزهاي ديجيتالي دريافت کرد.
عراق:
طبق دستورالعمل بانک مرکزي اين کشور، معامله ارزهاي ديجيتالي ممنوع و معامله گران مشمول مجازات خواهند بود.
اسراييل:
در اين رژيم طبق قانون ۵۷۷۶-۲۰۱۶ براي فعاليت در عرصه ارزهاي ديجيتالي بايد از نهاد ناظر خدمات مالي اين کشور مجوز اخذ شود.
هند:
يکي ديگر از کشورهايي است که معامله ارزهاي ديجيتالي در آن ممنوع اعلام شده است.
آيا تجربه ممنوعيت ارزهاي ديجيتالي موفق بوده است؟
نگاهي به تجربه کشورهايي که ارزهاي ديجيتالي در آن ممنوع اعلام شده است پاسخ اين سوال را چنين مشخص مي کند: قطعا خير! براي نمونه وقتي نيجريه مبادله بيتکوين را ممنوع اعلام کرد نه تنها از اشتياق معامله گران اين کشور براي خريد ارزهاي ديجيتالي کم نشد بلکه يک بازار سياه باعث شد تا قيمت ها سر به فلک بکشد و در نبود حفاظ قانوني از خريداران، ميزان کلاهبرداري ها از مشتريان به ميزان بسيار بالايي برسد. به گفته کوين دسک، در روز بيست و چهارم فوريه قيمت بيتکوين در بازار سياه اين کشور به ۶۸ هزار دلار رسيد که ۲۴ درصد بيشتر از قيمت جهاني اين ارز بود!
چه بايد کرد؟
بي شک ارزهاي ديجيتالي داراي معايب زيادي هستند اما فرصت هاي آن ها پيش روي اقتصاد بيش از آن است که بتوان آن ها را ناديده گرفت. کشورهايي نظير سوييس و کانادا به عنوان موفق ترين نمونه ها در عرصه ارزهاي ديجيتالي نشان داده است که راه درست بهره گيري از ظرفيت آن ها ايجاد زيرساخت هاي لازم براي مبادله ارزها در يک بستر نظارت پذير و قانوني است. همچنين در شماري از کشورها از فعاليت معامله گران ماليات اخذ مي شود که راه خوبي براي درآمدزايي دولت است. از آنجايي که امکان انجام معاملات از طريق نهادهاي واسطه نظير صرافي هاي ارزي با اخذ تعهدات لازم و اطلاعات بانکي و هويتي نيز ميسر شده است، فراهم کردن بستر قانوني علاوه بر ايجاد امکان نظارت نهادهاي قانوين مي تواند جلوي ايجاد بازارهاي سياه را هم بگيرد. همچنين الزام اخذ مجوز و طي دوره هاي آموزشي مي تواند زيان معامله گران را کاهش دهد.
مطالب اين گزارش از منابع مختلف اقتباس و استخراج شده است.