قیمت‌های داغ روی شماره‌های رند

دنياي اقتصاد/ حدود بيست سي سال پيش نه‌تنها کسي تلفن همراه نداشت، بلکه تلفن ثابت هم در هر خانه‌اي پيدا نمي‌شد. ولي حالا ديگر با پيشرفت تکنولوژي ارتباطي، تلفن ثابت از اجزاي جدانشدني همه منازل شده است. اين روزها ديگر داشتن خط ثابت امتياز نيست، بلکه رند‌بودن آن امتياز است. بيشتر ما دوست داريم خط تلفن ثابتمان رند باشد و وقتي به کسي شماره آن را مي‌دهيم آنقدر روان باشد که مخاطب نيازي به کاغذ و خودکار براي يادداشت‌کردنش نداشته باشد. برخي شماره‌هاي رند موسيقي لفظي‌ دارند و بين برخي هم روابط عددي حاکم است که باعث مي‌شود اگر آن شماره را يک بار به مخاطب بگوييم به شکل غيرارادي در ذهن او ثبت شود؛ حتي اگر براي نخستين بار باشد که آن شماره را مي‌شنود. داشتن خط ثابت رند براي موسسه‌هايي که ارتباطات زياد مردمي دارند از ضرورت‌ها است ولي جدا از اين اماکن عمومي، کم نيستند افرادي که تمايل دارند شماره ثابت شخصي‌شان رند باشد. بديهي است که همه ما نمي‌توانيم خط دلخواه‌مان را داشته باشيم. تعداد شماره‌هاي رند در مقايسه با شماره‌هاي عادي بسيار کم است و طبيعتا محدوديت‌هايي براي در اختيار داشتن اين شماره‌هاوجود دارد. ولي براي تجربه اين حس لذتبخش چه هزينه‌اي بايد بپردازيم؟ آيا تنها مانع هزينه پرداخت براي خريد است يا قوانيني هم سر راهمان است‌؟ براي اطلاع‌يافتن از قيمت‌ها و چند و چون عرضه‌ شماره‌هاي تلفن ثابت با چند مرکز مخابراتي تماس مي‌گيريم. قيمت يک خط معمولي تلفن ثابت پنجاه هزار تومان است، ولي اگر شماره رند بخواهيم قضيه فرق مي‌کند. مخابرات شماره‌هاي رند را به چند گروه تقسيم کرده است که ظاهرا خريد آنها خيلي هم کار راحتي نيست. با اينکه اطمينان مي‌دهند که هر نوع شماره رندي بخواهيم واگذار مي‌کنند ولي قيمت را تلفني نمي‌گويند و از مشتري مي‌خواهند که در صورت نياز به اين شماره‌هاي رند و آگاهي از قيمت در مرکز حضور يابد‌. اين موضوع اين پرسش را به وجود آورده که مگر قيمت‌ها مشخص نيست؟ اگر اين شماره‌ها واگذار مي‌شوند چرا قيمت‌شان را‌ اعلام نمي‌کنند و چرا قيمت‌ها حتما بايد حضوري اعلام شود؟ براي دست‌يافتن به پاسخ اين پرسش‌ها و آگاهي کامل از نحوه واگذاري شماره‌هاي رند سراغ محمدرضا بيدخام، معاون تجاري مخابرات استان تهران رفتيم که مصاحبه ما را با وي در ادامه مي‌خوانيد. به چه شماره‌هايي شماره رند گفته مي‌شود؟ شماره‌هاي رند به چهار دسته اصلي تقسيم‌بندي مي‌شوند. گروه برنز، نقره‌اي، طلايي و الماس که به ترتيب گروه الماس رندترين و گران‌ترين شماره‌ها را دارد. يک آيتم ديگر هم داريم که سفارش به درخواست مشتري است. اين مورد قبل از برنز قرار مي‌گيرد. مشترکاني که به اين شماره‌ها نياز دارند مي‌روند امور مشترکين مراکز مخابراتي و تقاضاي دريافت اين نوع شماره‌ها را مي‌دهند. منظور از شماره‌هاي سفاشي چيست و کلا اين چهار گروه‌ چگونه تعريف مي‌شوند‌؟ شماره‌هاي سفارشي به گونه‌اي هستند که فرد به شماره خاصي نياز دارد و از مراکز مخابراتي شماره‌ مورد نظر خود را درخواست مي‌کند‌. به طور کلي شيوه گروه‌بندي شماره‌هاي رند ‌براساس فرمولي است که براي سيستم‌ها تعريف شده است. اين تقسيم‌بندي فرمول خاصي دارد که دستي نيست. درواقع مراکز مخابراتي هيچ نقشي در تقسيم‌بندي اين شماره‌ها ندارند و گروه‌بندي به‌طور خودکار و سيستماتيک صورت مي‌گيرد. آيا همه اين شماره‌ها به مشتريان واگذار مي‌شود؟ خير. ما طلا و الماس را واگذار نمي‌کنيم و براي فروش آنها فعلا برنامه‌اي نداريم، مگر در موارد خاص. منظورتان از موارد خاص چيست؟ اين شماره‌ها دقيقا به چه افرادي ‌واگذار مي‌شود؟ اين شماره‌ها به طور کلي واگذار نمي‌شود، مگر براي سازمان‌هاي دولتي يا مراکز عام‌المنفعه که در آن صورت تقاضاي سازمان مربوط به کميته شماره‌هاي رند ارجاع داده مي‌شود تا درباره‌اش تصميم‌گيري ‌شود. علت واگذار‌نکردن شماره‌هاي طلا و الماس چيست؟ از آنجا که شماره‌هاي اين دو گروه بسيار رند است، بنابراين تعدادشان هم محدود است، يعني چيزي حدود يک صدم شماره‌هاي ديگر مي‌شود، به همين سبب سعي مي‌کنيم فعلا اين شماره‌ها را واگذار نکنيم. اگر قرار بر اين است که شماره‌هاي الماس و طلا واگذار نشود، چرا وقتي با مخابرات تماس مي‌گيريم و تقاضاي اين شماره‌ها را داريم مي‌گويند واگذار مي‌شود؟ امکان ندارد الماس يا طلا در مراکز مخابراتي فروخته شود. اين شماره‌ها را شخص مي‌تواند از دست مصرف‌کننده بخرد، مثلا ممکن است شخصي خط تلفن الماس داشته باشد و الان بخواهد آن را واگذار کند به غير. در اين صورت هيچ محدوديتي در فروش وجود ندارد، ولي مخابرات به‌ندرت و فقط در موارد خاصي اين شماره‌ها را واگذار مي‌کند. ولي ما با چند مرکز مخابراتي تماس گرفتيم و همه آنها گفتند که شماره‌هاي طلا و الماس را واگذار مي‌کنند. اگر مخابرات الماس يا طلا واگذار مي‌کند من در جريان نبوده‌ام ولي اگر جاي خاصي هست ما پيگيري مي‌کنيم. البته ممکن است موارد خاصي باشد که در آن صورت کميته شماره‌هاي رند تعيين قيمت مي‌کند. اين احتمال وجود دارد. قيمت هريک از اين خط‌ها چقدر است؟ الان قيمت پايه شماره‌هاي سفارشي ۳۵۰هزار تومان و برنز ۵۰۰ هزار تومان است. شماره‌هاي گروه نقره‌اي هم با قيمت پايه يک ميليون و دويست‌هزار تومان واگذار مي‌شود. اين قيمت‌هاي پايه تا چه ميزان گنجايش ‌افزايش دارند؟ ظرفيت چنداني براي افزايش اين شماره‌ها وجود ندارد. در مناطق مختلف تهران بافت‌هاي متفاوتي وجود دارد که برخي از اين بافت‌ها کشش ۳۵۰ هزار تومان را هم ندارند، بنابراين اين شماره‌ها اغلب با همان قيمت پايه واگذار مي‌شوند. شماره‌هايي که الان در بازار آزاد با قيمت بالا به فروش مي‌رود از کجا به دست اين افراد رسيده است؟ اين خطوط مربوط به سال‌هاي گذشته مي‌شود. درواقع افرادي که الان خطوط الماس يا طلا دارند سال‌هاي گذشته اين خطوط را خريده‌اند. پنج سال پيش بحث رند‌بودن مطرح نبود. ولي از سال ۱۳۸۸ بحث شماره‌هاي رند مطرح شد و گروه‌بندي‌ها انجام گرفت. در آن سال شرکت مخابرات آيين‌نامه‌اي تصويب کرد و طبق آن شماره‌ها براي فروش به مراکز مخابراتي سپرده شد. قبل از آن هيچ محدوديتي در واگذاري شماره‌هاي رند نبود. حدود دو سال‌ گذشته شماره‌هاي رند در دو نوبت به مزايده گذاشته شده و ظاهرا استقبال چنداني از آن نشده است. علت چه بوده؟ ما شماره‌ها را بلوکي واگذار مي کرديم و تعداد اين بلوک‌ها زياد بود. از طرفي قيمت هم بالا بود و مشتري توان خريد را نداشت. اين دو علت باعث شد که استقبال چنداني از اين مزايده‌ها نشود. شماره‌هاي رند چگونه از شماره‌هاي عادي جدا مي‌شود؟ گروه‌بندي شماره‌ها به صورت مکانيزه طبق تعريفي که به سيستم داده مي‌شود صورت مي‌گيرد و مراکز مخابراتي دخل و تصرفي در تعيين گروه شماره‌ها ندارند. آيا اين شماره‌ها دوباره توليد مي‌شوند؟ درواقع آيا ظرفيت‌ها را افزايش مي‌دهيد که به توليد بيشتر منجر شود؟ خير. امکان توسعه شماره‌هاي رند بسيار کم است. چون سرشماره‌ها از قبل تعريف شده و امکان اينکه شماره رند جديد به وجود بيايد بسيار کم است. شماره‌هاي چهار يا پنج رقمي چگونه واگذار مي‌شوند؟ اين شماره‌ها کدهاي خدماتي هستند و براي شرکت‌هاي حقوقي است و به اشخاص حقيقي واگذار نمي‌شود. آيا اين سري هم شماره‌هاي رند و غيررند دارند؟ بله ولي شماره‌هاي رند را در حال حاضر اصلا واگذار نمي‌کنيم. هزينه اين شماره‌ها چقدر است؟ همه هزينه‌هاي شماره‌هاي چهار يا پنج‌رقمي از قبيل هزينه خريد و نگهداري مصوب سازمان تنظيم مقررات است. درباره ميزان دقيق اين شماره‌ها در حال حاضر حضور ذهن ندارم. هزينه شماره‌هاي چهار رقمي با پنج رقمي تفاوت دارد همچنين قيمت شماره‌هاي يک‌طرفه يا دوطرفه اين خطوط‌ متفاوت است. ولي در نهايت‌ تعرفه‌ها‌ي آن مطابق تعرفه سازمان تنظيم مقررات است. باتوجه به اينکه هزينه خريد اين خطوط بالا است، مشترک بايد هزينه نگهداري هم بپردازد که آن هم قيمت بالايي دارد. علت اين هزينه بالا چيست؟ وقتي ما يک شماره چهاررقمي واگذار مي‌کنيم درحقيقت 10‌هزار شماره در مخابرات خرج مي‌شود. اگر پنج رقمي باشد هزار شماره. قاعدتا هزينه‌هاي آن هم به اندازه هزينه شماره‌هاي معمولي نيست و به تبع هزينه نگهداري آن هم بالا است.