شيعه نيوز/ رسانههاي عراقي امروز خبر دادند که «ابو عمر الشيشاني» [چچني] در عمليات هليبرن نيروهاي عراقي و آمريکايي بازداشت شده است.
هنوز منبع يا مقام رسمي عراقي اين خبر را تاييد نکرده است در حالي که تاکنون چند بار خبر کشته شدن اين فرد در رسانهها منتشر شده بود.
همچنين شبکه خبري «روسيا اليوم» امروز اعلام کرد که منابع امنيتي عراقي ميگويند که «نيروهاي ويژه آمريکايي نيز در عمليات مشترک با عراقيها، دو فرمانده ديگر داعش را به همراه الشيشاني بازداشت کردهاند و اين عمليات جمعه در منطقه الرياض در شهر کرکوک انجام شده است».
در اين عمليات نيروهاي ويژه آمريکايي، نيروهاي کرد و نيروهاي دستگاه مبارزه با تروريسم عراق در سليمانيه مشارکت داشتهاند و اين سه نفر از فرماندهان داعش به سليمانيه منتقل شدهاند.
ابوعمر الشيشاني کيست؟
عمر الشيشاني(چچني)، با نام اصلي «طرخان تيمورازويچ باتيراشويلي، متولد 1986 در شهر بيرکياني گرجستان است. الشيشاني، فرمانده ميداني گروه تروريستي-تکفيري دولت اسلامي عراق و شام (داعش) و مغز متفکر نظامي اين گروه به حساب ميآيد.
او از پدري گرجي و مسيحي ارتدوکس و مادري چچنتبار و مسلمان به دنيا آمد و کودکي خود را در منطقه سرسبز و کوهستاني «پانکيسي گرج» گذراند و به گفته پدرش در نوجواني به چوپاني مشغول بود. گفتني است که منطقه پانکيسي گرج در مرز جمهوري چچن، در اواسط دهه 1990 و حوالي جنگ دوم چچن با روسيه، مسير اصلي عبور تروريستهاي چچني به سمت روسيه بود (هم اکنون هم اين منطقه مرکز صدور مواد مخدر، اسلحه و تروريست تکفيري از چچن به سرتاسر دنياست). آشنايي باتيراشويلي نوجوان با تفکر وهابي و افراطگرايي اسلامي از همين جا کليد خورد.
پدرش «تيمور باتيراشويلي» در مصاحبه با شبکه اسکاي گفت که طرخان بارها راهنمايي گروههاي شبه نظامي چچني را به عهده داشت. حتي گزارشهايي وجود دارد که طرخان 14 ساله در کنار گروه «روسلان گالِيف»، با شورشيان طرفدار روسيه در آبخازيا جنگيده است (که چندان قابل تاييد نيست).
او بعد از پايان تحصيلات دبيرستان، به ارتش گرجستان پيوست. جايي که در آن به درجه سرگروهباني ارتقا يافت. استعداد نظامي بالا و مهارت در کار کردن با انواع اسلحه و نقشهخواني باعث شد که به واحد تازه تاسيس اطلاعات ارتش گرجستان (اشپتسناز) ملحق شود.
نکته قابل ملاحظه اين که اعضاي اين واحد توسط مربيان زبده اطلاعاتي آمريکايي و بريتانيايي تعليم ديدهاند تا در جنگهاي احتمالي با روسيه به کار ارتش اين کشور بيايند. در جنگ 2008 روسيه با گرجستان بر سر اوستياي جنوبي، او در خط مقدم جبهه حضور داشت. وظيفه او در نبرد تسخينوالي (مرکز اوستياي جنوبي) گزارش گراي تانکها و ستونهاي پياده ارتش روسيه به توپخانه ارتش گرجستان بود.
با وجود ورود به رده افسري، باتيراشويلي هيچ گاه تشويق نظامي دريافت نکرد. در سال 2010، به علت ابتلا به بيماري سل، چند ماهي را در بيمارستان نظامي گذراند و در نهايت به همين دليل از خدمت نظام مرخص شد. درخواست او براي بازگشت به ارتش بي پاسخ ماند و او در بازگشت به زادگاهش نتوانست وارد نيروي پليس محلي شود. در همين برهه، مادر او بر اثر سرطان مرد و بنا به گفته پدرش او به شدت دچار ضربه روحي شد.
بر اساس گزارش وزارت دفاع گرجستان، او در همين سال 2010، به جرم پنهان کردن اسلحه به سه سال زندان محکوم شد. تصور اين که يک جوان 24 ساله افسرده، با سابقه آشنايي با تفکر افراطي، در زندانهاي گرجستان به چه موجودي تبديل شود چندان دشوار نيست. او بعد از گذراندن 16 ماه در زندان آزاد شد. بنا به اظهار خانواده اش، او چنين قراري در زندان با خود گذاشت:
«به خداوند قول دادم که اگر از زندان زنده بيرون بيايم، به جهاد براي خدا خواهم پرداخت!»
او بلافاصله بعد از آزادي از زندان، کشور را ترک کرد و به استانبول رفت. در آن جا، از طريق شبکه مهاجرين چچني خيلي زود به گروههاي تکفيري پيوند خورد. به گفته خود او (در يکي از وبسايت هاي داعش)، پيش از رفتن به سوريه، قصد رفتن به يمن را داشت و مدت کوتاهي را در مصر به سر برد. او در نهايت در مارس 2012 وارد سوريه شد. در سوريه او کنيه «ابوعمر الشيشاني» را براي خود برگزيد.
الشيشاني در سوريه، نخست به واحدي نظامي متشکل از جنگجويان خارجي پيوست که به آن «کتائب المهاجرين» گفته ميشد. اين نيرو در نبرد حلب با ارتش سوريه که منجر به حمله به پايگاه دفاع هوايي و موشک اسکاد ارتش سوريه شد، به جبهه النصره وابسته به القاعده ياري رساند. همچنين در جريان تسلط بر پاسگاه شيخ سلمان در غرب حلب هم حضور داشتند. اعضاي اين گروه در فوريه 2013، با همکاري جبهه النصره و لواء توحيد به مقر هنگ 80 ارتش سوريه در نزديک فرودگاه حلب حمله کردند.
در ماه مارس از پيوستن سه گروه تکفيري جيش محمد، کتائب خطاب و کتائب المهاجرين، گروه جديدي به نام «جيش مهاجرين و الانصار» شکل گرفت که بيشتر تروريستهاي آن را اهالي چچن وساير مناطق قفقاز تشکيل ميدادند. اين گروه نقش اصلي را در تصرف پايگاه هوايي مهم مناخ در استان حلب به عهده داشت. ابتکار خودروهاي انتحاري به عنوان پيشران عمليات، اولين بار به صورت گسترده در اين عمليات استفاده شد. از همين رو به نظر ميرسد که اين تاکتيک موثر از ايدههاي الشيشاني باشد.
او در ماه مي 2013 از سوي «ابوبکر البغدادي» خليفه خودخوانده داعش، به عنوان فرمانده ميداني اين گروه در شمال سوريه برگزيده شد. البته بسياري از جنگجويان قفقازي موافق بيعت او با البغدادي نبودند و بر بيعت خويش با «دکّا عمرف»، امير امارت قفقاز باقي ماندند، در نتيجه الشيشاني را با فرمانده چچني کاربلد ديگري به نام «صلاح الدين الشيشاني» جايگزين کردند.
در اواسط 2013، او به عنوان امير شمالي (سوريه) داعش از سوي البغدادي انتخاب شد. در اواسط سال 2014، با مرگ نفر دوم داعش، تبعه عراق، ابو عبدالرحمن البيلاوي الانباري، ابوعمر الشيشاني به فرمانده ارشد نظامي داعش و عضو مهم شوراي مشورتي آن تبديل شد. بنا به گزارشها او با همسر چچني خود به نام عائشه و دخترش سوفيا در ويلايي بزرگ در شمال غرب استان حلب زندگي ميکند، که متعلق به تاجري سرشناس بوده است. البته اين گزارشها هيچگاه تاييد قطعي پيدا نميکنند. حوزه فرماندهي الشيشاني حلب، رقه (پايتخت داعش)، لاذقيه و شمال استان ادلب است. مسووليت کليه جنگجويان چچني، قفقازي، اوکرايني و افغان داعش با اوست و گفته ميشود گروگانهاي خارجي اين گروه تروريستي هم زير نظر او نگهداري ميشوند.
گفتني است که براي جوانان قوم چچن تبار «کيست» در منطقه پانکيسي، که با اکثريت جمعيت جوان، فقر و بيکاري گسترده، در معرض تبليغات شديد وهابيت (با پول عربستان و قطر) قرار دارند، با تبليغات شديد شبکههاي اجتماعي، ابوعمر الشيشاني به يک بت محبوب و الگوي تمام عيار تکفيري تبديل شده است. بسياري از آنها ميخواهند همان راهي را در پيش بگيرند که شيشاني تنها دو سه سال قبل در پيش گرفت. علاوه بر روياي تنعم مادي تحت لواي داعش، بيشتر آنها دچار افسردگي و خشمي هستند که شيشاني به آن دچار بود و گمان ميبرند جهاد در سوريه و عراق و ريختن خون مسلمانان بيگناه تکفير شده، هم ثواب اخروي دارد و هم امکان تخليه خشم آنها را از طريق جنگيدن فراهم ميکند. تصوير يک جنگجوي ريش قرمز کلاشينکف به دست، در راس کارواني از آخرين مدل تويوتاهاي شاسي بلند، حرمسراي شخصي از زنان به اسيري گرفته شده، ويلاهاي مصادرهاي و .... تبديل به سرابي جذاب و خوش آب و رنگ براي جوانان مسلمان گرجي، چچني، اوکرايني شده است.
در نوامبر سال گذشته، روزنامه «ديلي بيست»، در مصاحبه با پدر ابوعمر الشيشاني، ادعايي قابل توجه را مطرح کرده است. طبق ادعاي پدر، با وجود نظامي بودن پسرش طرخان، او هيچ گاه نبوغ نظامي نداشت. به باور تيمور باتيراشويلي، ابوعمر تنها يک نقاب براي مغز متفکر اصلي عمليات نظامي داعش است که کسي نيست جز: تايماز باتيراشويلي، برادر بزرگتر طرخان يا ابوعمر. تيمور معتقد است که اين پسر بزرگ ترش تايماز بود که در شورش چچنيها عليه روسيه در دهه 1990 حضور داشت و در گروزني جنگيد. او معتقد است که داعش پسر کوچکترش را رسانهاي کرده است تا هم از او يک چهره تبليغاتي براي جذب نيرو درست کند، و هم طراح نظامي اصلي را مخفي نگاه دارد. البته اين ادعا هنوز از طرف هيچ منبع معتبري تاييد نشده است و بعيد نيست که تنها يک بازارگرمي رسانهاي باشد.
تاکنون چندين بار خبر هلاکت اين فرمانده ارشد داعش توسط گروههاي مختلف اعلام شد که هيچ کدام حقيقت نداشت. شايد مهمترين موج رسانهاي درباره مرگ او، وقتي به راه افتاد که در نوامبر گذشته، «رمضان قديرف»، رهبر چچن، در اينستاگرام خود خبر هلاکت او را با عکسي که جنازه فردي شبيه او را نشان ميداد، به اشتراک گذاشت، که البته بعد از دو سه ساعت اين پست برداشته شد. در جريان محاصر عينالعرب در سال گذشته هم، گروه هاي مسلح کرد دو سه بار خبر از هلاکت الشيشاني دادند که بيشتر در راستاي جنگ رواني تفسير شد.
البته از حوالي دسامبر گذشته، به ناگهان حضور رسانهاي او به طرز قابل توجهي کمتر شد. به اين معنا که الشيشاني، که زماني پيوسته شخصيت اول ويديوها و عکسهاي تبليغاتي داعش محسوب ميشد، در هيچ ويديويي ظاهر نشد و تنها دو سه عکس نه چندان قابل تاييد در ماه فوريه و مارس از او در حسابهاي توئييتر مرتبط با داعش انتشار يافته است. به نظر مي رسد که ملاحظات امنيتي، رهبري داعش را بر آن داشته که حضور پررنگ به اصطلاح فرمانده نظامي ارشد خود را درز بگيرد و از خير تاثير تبليغاتي ستاره «ريش قرمز» خود بگذرد.
کارشناسان گروههاي تکفيري در عراق و سوريه، بر اين اعتقادند که چچنيها ترسناکترين جنگجويان داعشي هستند، چرا که از نژاد و زمينهاي زباني و فرهنگي کاملا مجزا به عراق و سوريه ميآيند و هيچ شناختي از منطقه ندارند. از اين رو کاملا متکي به فرماندهان خود هستند و هر چه که فرماندهان بگويند انجام ميدهند، حتي اگر کشتن کودکان باشد. از اين رو فرماندهان چچني داعش جايگاه متمايزي در ميان نيروها تحت امر خود دارند و زود چهره ميشوند.
الشيشاني در 24 سپتامبر 2014 در فهرست «تروريست جهاني ويژه» وزارت خزانه داري آمريکا قرار گرفت. در 5 مي 2015 هم «برنامه پاداشها براي عدالت» وزارت خارجه آمريکا يک جايزه 5 ميليون دلاري براي اطلاعات منجر به دستگيري او تعيين کرد.
پس از فعال شدن داعش در عراق، الشيشاني به دستور البغدادي از سوريه به عراق رفت تا فرماندهي نظامي گروه تروريستي داعش در اين کشور را برعهده گيرد.
با کانال تلگرامي آخرين خبر همراه شويد telegram.me/akharinkhabar