
ناقوس جدایی ناتو
وطن امروز
بروزرسانی

وطن امروز/ متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
رئيسجمهور آمريکا به رفتارهاي آني شهرت دارد، از اين رو هر لحظه ميتوان منتظر پيام توئيتري خروج از ناتوي او بود. دونالد ترامپ سال گذشته و پيش از اجلاس سران ناتو در بروکسل هم گفته بود اگر اعضاي ديگر ناتو بودجههاي نظامي خود را افزايش ندهند، خروج آمريکا از ناتو را بررسي ميکند. حالا در سال 2019 شرايط به گونه ديگري است به طوري که درگيري بر سر ساخت ديوار در مرز مکزيک، دولت ترامپ را مجبور به يک ميهماني با همبرگر کرده است، چرا که رئيسجمهور دولت را تعطيل کرده و حتي آشپزهاي کاخ سفيد هم به خانه رفتهاند، هرج و مرج مورد علاقه او در بخشهاي تحت مديريتش ادامه دارد اما تظاهرات 30 هزار معلم آمريکايي در روز گذشته، شرايط جديدي را پيش روي کاخ سفيد قرار داده است و بايد منتظر تنشهاي اجتماعي و سياسي ميان طبقات جامعه آمريکايي باشيم. شايد درگيريهاي داخلي در آمريکا يکي از علتهاي عمدهاي باشد که ناتو اجلاس سالانه خود را در واشنگتن به مناسبت 60 سالگي تولدش برگزار نميکند. در همين رابطه ناتو برنامهريزي کرده بود سالگرد ۷۰ سالگياش را در واشنگتن جشن بگيرد، مانند جشن ۵۰ سالگي ناتو که به ميزباني بيل کلينتون در سال ۱۹۹۹ در آمريکا برگزار شد اما گردهمايي امسال ناتو به حضور رهبران سياسي کشورها در سطح وزير خارجه تنزل يافت، چرا که برخي ديپلماتها نگران اين بودند ترامپ بخواهد از نشست واشنگتن براي حمله به متحدانش استفاده کند.
به اين ترتيب رهبران ناتو در تلاشند تا پايان سال ۲۰۱۹ با يکديگر ديداري داشته باشند اما نه در واشنگتن. در اين ميان برنده خروج ترامپ از ناتو تنها رئيسجمهوري روسيه است، چرا که 28 سال پيش با فروپاشي شوروي در سال 1991 و پيمان نظامي ورشو در همين دوران، ضربه بزرگي به هويت جهاني اتحاد شوروي و روسيه پس آن وارد شد و حالا ناتو در حال فروپاشي از دورن است، زيرا ديگر براي آمريکاييها ارزشي ندارد که امنيت آلمان، ايتاليا، يونان و تازهوارداني چون مقدوينه و روماني را حفظ کنند. آمريکا ميتواند تمام آنها را زير چتر قراردادهاي دوجانبه داشته باشد. همانطور که اکنون با لهستان به طور استعماري و با روشي جديد رفتار ميکند. ترامپ از عطش رهبران شرق اروپا و خاورميانه براي بلعيدن سلاحهاي رنگي آمريکايي در سايه تهديدات ساختگي استفاده ميکند و اين شرکاي سنتي ايالات متحده هستند که در خواب بودهاند و با وجود افرادي چون يونکر، اروپا نميتواند مسير مستقل را در مقابل خود داشته باشد. ملاحظات اروپاييها به قدري زياد است که نميتوانند حتي درباره حفظ برجام هم که بزرگترين دستاورد جهاني سياسي آنها پس تشکيل اتحاديه اروپايي است، قدمي تاثيرگذار بردارند. اين مهم چند دليل عمده دارد که يکي از اصليترين آنها چنددستگي و تضعيف جريانهاي سياسي در داخل اروپا طي يک دوره بيش از 40 ساله بوده است. در فضاي کنوني، ولاديمير پوتين برنده خروج آمريکا از ناتو است اما اين پيروزي با استعمار نظامي و امنيتي آمريکا در شرق اروپا همراه است. مکمل خروج آمريکا از ناتو همانطور که اشاره شد، نقطهگذاريهاي جديدي است که آمريکاييها در خاورميانه و شرق اورپا انجام دادهاند. کليدواژه ورشکسته ناتوي عربي که پيش از تشکيل، يک کليدواژه منسوخ شده خوانده ميشود، در پس خود از ايده احياي بهينه پيمانهاي دوران جنگ سرد مانند سنتو خبر ميدهد. درباره خروج آمريکا از ناتو يورونيوز گزارش ميدهد مقامهاي ارشد دولتي به نيويورکتايمز گفتهاند در سال ۲۰۱۸ ترامپ بارها به صورت خصوصي خبر داده بنا دارد از پيمان ناتو خارج شود. اشاره ترامپ به خروج از ناتو نخست از سوي سياستمداران به عنوان يک تهديد غيرجدي مطرح شد اما حالا با توجه به ديگر تصميمهاي ترامپ اين نگراني بهوجود آمده که او بخواهد خروج از ناتو را به واقعيت تبديل کند.
مقامهاي کنوني و پيشين دولتي که مدافع حضور آمريکا در پيمان ناتو هستند، اعلام نگراني کردهاند که پرداخت هزينههاي نظامي کشورهاي عضو ناتو کماکان از آنچه ترامپ در نظر داشته کمتر است. همين مساله مقامهاي ارشد دولت آمريکا را نگران کرده که شايد ترامپ بخواهد تصميم خود در خروج از ناتو را اجرايي کند اما همانطور که اشاره شد در صورتي که آمريکا از ناتو خارج شود، تهديدات روسيه عليه دولتهايي که مسکو را دشمن خود ميدانند، گسترش خواهد يافت، به همين منظور آمريکاييها از طرحهاي جديدي پرده بر ميدارند و پيمانهاي تازهاي با اعضاي کمتر و بروکراسي جديدتر تشکيل ميشود. اين پيمانها چابکتر از ناتو و در مساله هزينهها مستقلتر از آمريکا خواهند بود اما روند استعماري آمريکاييها را حفظ ميکنند. نبايد از نظر دور داشت که مقامهاي امنيت ملي آمريکا بر اين باورند که روسيه تلاش دارد تا بتواند هر طور شده همکاري ميان آمريکا و اروپا را با چالش مواجه کند. روسيه همواره ناتو را تهديدي براي خود ميداند. رسانههاي آمريکايي از زمان انتخاب ترامپ به حاشيههايي مبني بر دخالت روسيه در انتخابات آمريکا اشاره کردهاند و اين موضوع کماکان در دست بررسي است. اعضاي ناتو در بيانيه پاياني نشست بروکسل (۲۰۱۸) درباره تحرکات نظامي روسيه در مرزهاي ناتو و حضور نظامي کرملين در شرق اوکراين ابراز نگراني کرده بودند اما روسيه در اوکراين منافع خود را حفظ کرده است و پيشبيني مسکو شکست دولت پترو پروشنکو است که مورد حمايت اتحاديه اروپايي است. اروپاييها 2 ابزار ناتو و اتحاديه را براي جذب دشمنان روسيه دارند که با خروج آمريکا عملا ناتو از بسته آنها خارج ميشود.