صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست

وضعیت دارویی کشور در یک سال اخیر به‌شدت تحت تأثیر نوسانات ارزی قرار گرفته است. با وجود تمام تدابیری که تاکنون برای ساماندهی به این اوضاع اندیشیده شده است، باز هم خللی در این سیستم وجود دارد. آنچنان که رییس انجمن داروسازان اعلام کرده بود که مشکلات اساسی دارو به تحریم‌ها ربطی ندارد و به سوءمدیریت برمی‌گردد. طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان غذا و دارو، شبکه‌های غیررسمی توزیع دارو حدود 15درصد بازار دارویی کشور را در دست دارند که کمبود دارو در داروخانه‌ها به قدرت این مافیا خواهد افزود. مافیای دارو به حدی قدرتمند است که آقای روحانی، رییس‌جمهوری نیز از وجود آن‌ها پرده برداشت و در سفر اخیرش به گرگان گفت: «طبق گزارشاتی که به ما رسیده، فردی که برای وارد کردن دارو ارز دولتی گرفته به جای آن که دارو با عمر سه سال را وارد کشور کند، ماده اولیه‌ای که عمرش به ماه مانده و تقریباً مجانی است وارد می‌کند که با پایان زمان مصرف، اثر مفید دارو از بین می‌رود.»

با وجود تدابیر و تصمیم‌گیری‌های زیادی که برای حوزه داروی کشور صورت گرفته است، همچنان این حوزه دارای مشکلات زیادی است؛ مشکلاتی که مستقیماً مردم را دچار بحران می‌کند. بدهی بیمه‌ها به داروخانه‌ها سبب شده داروخانه‌ها برای خرید دارو پولی در دست نداشته باشند و بسیاری از شرکت‌های پخش فقط به‌صورت نقدی محصولات خود را عرضه می‌کنند. این موضوع باعث شده برخی از داروها در داروخانه‌ها کمیاب شود و بیمار برای تهیه داروهایش به عرضه‌کنندگان غیررسمی رجوع کند و این امر باعث قدرت گرفتن مافیای دارو بیش از هر زمان دیگری می‌شود.
دکتر سیدعلی فاطمی، نایب‌رییس انجمن داروسازان در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» گفت: «از ابتدا قرار بر این بود که کمک 500‌میلیون یورویی از صندوق توسعه ارزی مستقیماً به حوزه دارو وارد شود. زنجیره تأمین دارو یک زنجیره بسیار طولانی است که از تهیه مواد اولیه محصول شروع می‌شود و تا تولید دارو، پخش و عرضه دارو در داروخانه‌ها ادامه می‌یابد. موضوعی که در حوزه دارو رخ داده است این است که همواره این داروخانه‌ها هستند که بدهکارند. در واقع آن‌ها به سیستم تأمین دارو بدهکارند و بیمه‌ها نیز به داروخانه‌ها؛ اگر هر تأمین اعتباری در حوزه دارو صورت می‌گیرد می‌بایست از مسیر داروخانه‌ها تزریق شود، چراکه در کشور ما داروخانه‌ها آخرین حلقه این زنجیره هستند؛ به همین دلیل پرداخت طلب آن‌ها از سوی بیمه‌ها می‌تواند به حیات این زنجیره کمک کند.»

چک‌های برگشتی حلقه‌های زنجیره
وی ادامه داد: «تا به این لحظه داروخانه‌ها حدود 6 تا 7 ماه از سیستم بیمه‌ای کشور طلبکار هستند. یعنی دارویی را که این داروخانه‌ها نقداً خریده و به فروش رسانده‌اند، بعد از 6 یا 7 ماه از سیستم دولتی می‌گیرند. مثلاً حدود یک ماه پیش داروخانه‌ها توانسته‌اند مطالبات اسفندماه سال گذشته خود را از سیستم بیمه‌ای کشور بگیرند. همین مسأله سبب می‌شود که داروخانه‌ها تحت فشار قرار بگیرند. چرا که کارخانه‌ها و شرکت‌های پخش به این واحدها فشار زیادی وارد می‌کنند که اجناس را می‌بایست نقداً خرید کنید.» عدم پرداخت به‌موقع مطالبات داروخانه‌ها از سوی بیمه‌ها سبب شده دست‌و‌بال این داروخانه‌ها برای خرید دارو خالی باشد و بسیار اتفاق افتاده که به‌دلیل برگشت خوردن چک داروخانه‌ها، شرکت‌های پخش از فروش دارو خودداری می‌کنند. به همین دلیل دارویی که در کشور وجود دارد به ناگهان در داروخانه‌ها نایاب می‌شود و حتی این موضوع برای انجمن‌های بیماری‌های خاص نیز بارها تکرار شده است.
فاطمی اظهار کرد: «به هرحال تا به این لحظه از 500‌میلیون یورویی که به سازمان بیمه داده شده تا به دارو و تجهیزات پزشکی تزریق کند، چیزی به داروخانه نرسیده است.»

دارو فقط 10درصد گران شده
این عضو انجمن داروخانه‌ها درباره افزایش نرخ داروها گفته است: «قیمت داروها نسبت‌به مورد مشابه سال گذشته حدود 10‌درصد گران‌تر شده‌است. البته داروهایی هم بودند که از این میزان بسیار گران‌تر شده‌اند و در عین حال داروهایی هم داشته‌ایم که افزایش قیمتی نداشته‌اند.» با این وجود از بیماران خاص یا بیماران مبتلا به سرطان بسیار شنیده‌ایم که دارویی که سال گذشته آن‌ها حدود سه میلیون تومان خریداری می‌کردند، اکنون به بیش از 12‌میلیون تومان رسیده است، اما فاطمی در پاسخ به این افزایش قیمت عجیب برخی داروها گفت: «این افزایش قیمت‌ها تقریباً ممکن نیست، چرا که همچنان ارزی که به داروها تعلق می‌گیرد همان ارز 4200‌تومانی است. در نتیجه داروهای وارداتی که اغلب برای بیماران خاص هستند، افزایش قیمت چندانی نداشته‌اند، اما این نوسانات برای صنعت داروی داخلی مشکل‌ساز شده است چرا که شرکت‌های داروسازی‌ داخلی برای واردات مواد اولیه محصولات خود از ارز نیمایی استفاده می‌کنند.»

مافیای دارو قدرت گرفته‌است
این عضو انجمن داروسازان ادامه داد: «اگر به موردی برخوردید که دارویی را به چند برابر قیمت سال گذشته به فروش می‌رسانند، مطمئن باشید که آن‌ها شبکه‌های دارویی غیر رسمی هستند. متأسفانه بعضاً به دلایل مختلف دارویی در داروخانه‌های بیمارستان‌ها کمیاب می‌شود و بیمار مجبور است برای تهیه دارو به بیرون برود و طبعاً گیر شبکه‌های غیررسمی دارو می‌افتد که دارو را به چند برابر قیمت به فروش می‌رسانند.»‌
عضو انجمن داروسازان در پاسخ به اینکه شبکه غیررسمی دارو چند درصد از این بازار را تشکیل می‌دهد، گفت: «در این باره آمار و ارقام دقیقی در دست نداریم؛ اما طبق آخرین آمار اعلام‌شده از سوی سازمان غذا‌و‌دارو، شبکه غیررسمی دارو حدود 10 تا 15درصد از این بازار را در اختیار دارد که به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. البته این آمار به نسبت کشورهای همسایه ما بسیار پایین‌تر است. به‌عنوان مثال برخی از کشورهای آفریقایی تا 50درصد از بازار دارویی کشورشان از مبادی قاچاق وارد کشور می‌شود.»
فاطمی گفت: «بسیاری از داروها مشابه داخلی دارند و به‌دلیل حمایت از تولیدات داخلی ممکن است که واردات رسمی نداشته باشند. که بعضاً از مبادی قاچاق وارد کشور می‌شوند. در عین حال برخی از پزشکان هم ترجیح می‌دهند که بیمارشان از نمونه‌های خارجی دارو استفاده کند؛ به همین دلیل بیمار ناچار است دارویش را از شبکه‌های غیررسمی طلب می‌کند. البته بسیاری از بیماران مزمن نظیر بیماران کلیوی؛ بیماران مبتلا به ام‌اس و بیماران متابولیک به‌ندرت پیش می‌آید که درگیر شبکه‌های توزیع غیررسمی شوند.»

اما مشکلات حوزه دارو در کشور به همین ختم نمی‌شود و مافیای دارو قدرتمندتر از آن چیزی است که اعضای انجمن داروسازان اظهار می‌کنند. این موضوع به اندازه‌ای جدی است که همین چند روز پیش، دکتر حسن روحانی، رییس‌جمهوری در سفرش به کرمان به‌شدت به این موضوع انتقاد کرده و گفت: «گزارشی به ما می‌رسد که خدا کند دروغ باشد؛ اما مطابق آن فردی که برای وارد کردن دارو ارز دولتی گرفته به‌جای آن که دارو با عمر سه سال را وارد کشور کند، ماده اولیه‌ای که عمرش به ماه مانده و تقریباً مجانی است، وارد می‌کند که با پایان زمان مصرف، اثر مفید دارو از بین می‌رود که این‌گونه خیانت‌ها را نمی‌توان گفت.»



ما را در کانال «آخرین خبر» دنبال کنید