در پشت صحنه کودتای سودان چه می گذرد؟

انتخاب/ متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست جاستين لينچ در فارين پاليسي نوشت: عمر البشير سي سال بر سودان حکمراني کرد. جانشين او يعني احمد عواد ابن عوف، وزير دفاع تنها سي ساعت حکومت کرد. ابن عوف تنها يک روز پس از کودتا عليه بشير، از سمت خود به عنوان رياست شوراي نظامي حاکم بر سودان کناره‌گيري کرد. او دليل استعفايش را اعلام نکرد اما فورا يک ژنرال ديگر به نام عبد الفتاح البرهان عبدالرحمن را جايگزين خود کرد. در ادامه اين مطلب آمده است: اين آخرين تحولات سياسي در سودان است که مردم آن ماه‌هاست با مطالبه اصلاحات سياسي و اقتصادي به خيابان‌ها ريخته اند. اتفاق اخير نشان داد که آشوب سياسي سودان قرار نيست به اين زودي به پايان برسد. سازمان متخصصان سوداني، نهادي که به اعتراضات وسعت بخشيد، بار ديگر درخواست خود براي انتقال قدرت به يک دولت غيرنظامي را مطرح کرد و از شهروندان خواست به تجمع خود مقابل ساختمان ارتش ادامه دهند. شوراي نظامي حاکم مدعي است که براي انتقال قدرت دو سال زمان نياز است که البته اين زمان در صورت بهبود شرايط قابل کاهش است. برخي تحليلگران معتقدند که استعفاي ابن عوف ممکن است از ادامه قدرت نهادهاي امنيتي اين کشور در پشت صحنه حکايت داشته باشد. آنها به طور مشخص به دو دسته اشاره مي‌کنند. يک دسته مقامات نظامي مرتبط با مصر، عربستان و امارات هستند که ابن عوف و رييس سازمان امنيت سودان صلاح گوش در اين دسته قرار مي‌گيرند. گروه ديگر ظاهراً از حمايت قطر و ترکيه برخوردارند يعني دو کشوري که در رقابت با ساير کشورهاي حوزه خليج‌فارس به دنبال نفوذ بيشتر در سودان هستند. سوزان استيگانت، مدير برنامه‌هاي آفريقا در موسسه صلح ايالات متحده مي‌گويد هيچ طرفي درباره اينکه چه کسي بايد بيايد و چه کسي برود، با طرف ديگر موافقت نمي‌کند و خطر بروز درگيري ميان دو طرف زياد است. پايتون کنوپف، ديپلمات بازنشسته آمريکايي که در سودان سابقه حضور داشته معتقد است که آمريکا بايد مراقب باشد که رقابتهاي منطقه‌اي به اين کشور تعميم نيابد. ورود کشورهاي منطقه به رقابت براي قدرت در سودان، يک کابوس خواهد بود. او معتقد است آمريکا نمي‌تواند به تنهايي مشکل را حل کند اما قادر است رهبري اجماع جهاني براي انتقال مسالمت‌آميز قدرت را بر عهده بگيرد. ويلو بريج از دانشگاه نيوکاسل مي‌گويد بشير در ماه‌هاي پيش از برکناري، مشغول مذاکره با قطري‌ها و سعودي‌ها براي اخذ کمک‌هاي اقتصادي بود و تلاش داشت از رقابت ميان اين دو کشور بهره‌برداري کند و احتمال دارد نظاميان فعلي حاکم بر سودان نيز همين قصد را داشته باشند. واشنگتن خواستار انتقال دموکراتيک قدرت به دولت غيرنظامي شده است اما تاکنون از مداخله مستقيم در امور سودان خودداري کرده است. يکي از سخنگويان وزارت امورخارجه آمريکا گفته است که مردم سودان بايد رهبر آينده کشور را انتخاب کنند که اکنون نيز آشکارا خواستار انتقال قدرت به دولت غيرنظامي هستند. پيش از برکناري بشير، دولت ترامپ در حال مذاکره براي خارج کردن نام اين کشور از فهرست کشورهاي حامي تروريسم در ازاي ارتقاي وضعيت حقوق بشر و همکاري در مبارزه عليه تروريسم بود. پس از کودتا وزارت امورخارجه مذاکرات را معلق کرد اما اعلام کرده که در شرايط مناسب مذاکره را از سر خواهد گرفت. تحولات سريع در سودان موجب نمايان شدن همان چالشي شده که دهه‌هاي متمادي است که معترضان خياباني با آن مواجه هستند: چطور مي‌شود مانع وسوسه نظاميان براي حکمراني شد؟ فعالان درباره نحوه گذار و انتقال قدرت در اين دوره اختلاف‌نظر دارند. سارا عبدالجليل، سخنگوي سازمان متخصصان سوداني گفته که جامعه جهاني اکنون بايد بر پيشگيري از وقوع کشتار جمعي در سودان متمرکز باشد.‌ در سال ۲۰۱۳ حکومت سودان دويست نفر از شرکت‌کنندگان در اعتراضات را به قتل رساند. عبدالجليل مي‌گويد از ماه دسامبر تاکنون ۷۰ نفر کشته شده‌اند و خطر ادامه اين روند هنوز وجود دارد. او معتقد است که نظاميان خارجي نبايد در انتقال قدرت در سودان مداخله کنند اما خواهان حمايت از مردم سودان است. ساير نهادهاي جامعه مدني در سودان نيز خواهان حمايت قوي‌تر بين‌المللي از جنبش مردم اين کشور هستند تا با کنار گذاشتن نظاميان، قدرت در اختيار مردم قرار بگيرد. در نامه سرگشاده اين گروه‌ها آمده است: هنوز اميد وجود دارد که کمپيني هماهنگ از داخل و خارج سودان بر شوراي نظامي کنوني فشار بياورد تا قدرت را به دولت غيرنظامي منتقل کند. براي اين منظور بايد به اعضاي اتحاديه آفريقا، اتحاديه صلح و امنيت آفريقا و شوراي امنيت سازمان ملل فشار بياوريم. پنجشنبه اتحاديه آفريقا بيانيه‌اي صادر کرد و قدرت گيري نظاميان را راهکار مناسبي براي حل بحران اين کشور ندانست. اغلب رهبران کشورهاي آفريقايي رابطه خوبي با بشير نداشتند اما از طرف ديگر نمي‌خواهند باعث شوند که اعتراضات اخير در الجزاير و سودان تبديل به جنبشي الهام‌بخش در سطح اين قاره شود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد