
سرمقاله ایران/ خداحافظی همیشگی با برج - باغها
ايران
بروزرسانی

ايران/ « خداحافظي هميشگي با برج - باغها » عنوان يادداشت روزنامه ايران به قلم زهرا نژادبهرام(رئيس کميته شهرسازي شوراي اسلامي شهر تهران) است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
روز گذشته جلسه شوراي عالي شهرسازي و معماري با دستور کار بررسي نسخه پيشنهادي شوراي اسلامي شهر تهران درخصوص جايگزين پيوست سوم طرح جامع تهران (موسوم به ضوابط احداث برج – باغ) برگزار شد و ضوابط جايگزين که با رويکرد صيانت و حفاظت حداکثري از باغات تهران پيشنهاد شده بود، به تصويب رسيد. اين مهم که اکنون و پس از پيگيريهاي جدي شوراي پنجم و در همکاري تنگاتنگ با شهرداري تهران و وزارت راه و شهرسازي به وقوع پيوسته ميتواند گامي بلند در مسير پرچالش بازگشت به ترجيح منافع شهر و شهروندان محسوب شود. در همين راستا ضمن قدرداني از همدلي نهاد سياستگذار (شوراي اسلامي شهر تهران)، مجري (شهرداري تهران) و قانونگذار ( شوراي عالي شهرسازي و معماري)، بايد شرايط پيش آمده را فرصتي کم نظير در تحولات شهري و شهرسازي خواند و اذعان داشت اين اقدام يک فرصت نوين مبتني بر برد-برد در جهت تحقق حقوق جمعي است. مصوبه موسوم به برج باغ در سال 1383 به تصويب شوراي شهر وقت تهران رسيد و سپس در سال 1386 به عنوان يکي از مفاد پيوست سوم طرح جامع تهران رسميت يافت. گزارش آسيب شناسي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران درخصوص ميزان ساخت و ساز در باغات نشان ميدهد از ابتداي سال 1387 تا پايان سال 96، مجموعاً براي 493 پلاک باغ با وسعت 128 هکتار انواع پروانه ساختماني صادر شده است که بيشترين سهم از پروانههاي صادره در منطقه يک و پس از آن در مناطق 21 و 22 و کمترين سهم در مناطق مرکزي است. همچنين متوسط اندازه قطعات در پروانههاي صادره، حدود 2600 مترمربع و متوسط سطح اشغال باغات در پروانههاي صادره معادل 35 درصد و اين ميزان در گواهيهاي صادره، به بيش از 40 و حتي
50 درصد افزايش يافته بود. در اصلاحيه دستورالعمل ماده 14 قانون زمين شهري که به تصويب بالاترين مرجع تصويب طرحهاي توسعه شهري ايران رسيد، تلاش شده با رويکرد صيانت و حفاظت از باغات، انسان محوري و دفاع از حقوق شهروندي مبنا و مقدمه تهيه و تدوين ضوابط ساخت و ساز قرار گيرند. در جلسه فوقالذکر شوراي عالي شهرسازي و معماري نحوه بارگذاري در باغات شهر تهران را به شرح ذيل مصوب کرد: در باغات با متراژ زير 2 هزار مترمربع؛ 15درصد سطح اشغال و 30 درصد تراکم (دو طبقه)
در باغات با متراژ 2 هزار تا 5 هزار؛ 15درصد سطح اشغال و 45 درصد تراکم (سه طبقه)
در باغات با متراژ بالاي 5هزار مترمربع؛ 15 درصد سطح اشغال و 45 درصد تراکم (سه/ چهار طبقه).
از جمله رويکردهاي قابل اتکا و اساسي که ميتواند علاوه بر صيانت و حفاظت، زمينه توسعه باغات تهران را نيز فراهم آورد، ميتوان به انتقال حق توسعه (TDR) اشاره داشت که عليرغم تأکيد طرح جامع در ساليان گذشته مغفول و البته مجدداً در اصلاحيه دستورالعمل ماده 14 قانون زمين شهري و در راستاي حفظ ارزش محيطي باغات مورد تأکيد قرار گرفته است. هم اکنون حدود 6 هزار پارسل (قطعه، بخش) باغ و اراضي مشجر با مساحت بيش از 500 مترمربع در تهران وجود دارد که بر اساس پيشنهاد مطرح شده توسط شوراي شهر تهران، تلاش شد فرآيند صدور پروانه آنها متفاوت از گذشته باشد. علاوه بر آن طيف فعاليت و بهره برداري در باغات صرفاً مسکوني پيشبيني نشده و فعاليتهاي فرهنگي و اجتماعي نيز مجاز است در باغات مورد بهرهبرداري قرار گيرد که خود اين امر ميتواند زمينه ترغيب مالکين به بهرهبرداريهاي متنوع از اين فضاهاي واجد ارزش را فراهم آورد. به عبارت ديگر مصوبه اخير شوراي عالي شهرسازي و معماري که مبتني بر پيشنهاد شوراي شهر تهران بوده، با فاصله گرفتن از رويکرد ممنوعيت، به سمت سازوکارهاي جلب مشارکت مالکان و تشويق و ترغيب آنها براي صيانت از باغات گام برداشته است.
شکي نيست که با توجه به رويکردهاي مصوبه موسوم به خانه باغ، نهادهاي سياستگذار و قانونگذار و دستگاه اجرايي تحت فشار گروههاي خاص و با نفوذ قرار خواهند گرفت. لذا آنچه در جهت جلوگيري از خدشهدار شدن اين تفاهم عمومي اهميت خاص و غير قابل انکاري دارد، ضرورت به اشتراک گذاشتن مفاهيم و مزاياي آن براي شهر و شهروندان، با ساير نهادهاي حاکميتي از جمله قوه قضائيه و ديوان عدالت اداري از طريق گفتوگو و تعامل دو سويه است تا بدين وسيله بتوان آينده روشني براي تهران و باغات نه چندان گسترده اما فوقالعاده ارزشمند آن، متصور شد.