سرمقاله حمایت/ ترکیه ضرر خواهد کرد

حمايت/ « ترکيه ضرر خواهد کرد » عنوان سرمقاله روزنامه حمايت نوشته دکتر سيد هادي سيدافقهي است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد: 1. خروج نيروهاي تروريست آمريکايي از سوريه اين روزها تحولي بسيار مهم به شمار مي‌آيد که نيازمند واکاوي ابعاد، خاستگاه و انگيزه «دونالد ترامپ» براي صدور چنين دستوري است. تصميمات و سياست‌هاي مستأجر کاخ سفيد و نقشه راه وي بر اساس آنچه تاکنون عمل کرده، امنيتي و راهبردي نيست بلکه با حساب و کتاب و هزينه – فايده اتخاذ مي‌شوند؛ از اين رو، استقرار پرهزينه نيروهاي آمريکايي در سوريه به دلايل کاملاً اقتصادي، در سياست‌هاي ترامپ از اولويت برخوردار نيست و نبوده است. رئيس جمهور آمريکا گرچه به توصيه‌هاي مشاورانش گوش مي‌سپارد ولي تصميم گيري نهايي را بر پايه سود و زيان مي‌گيرد، چون خسارتي که اقتصاد مقروض واشنگتن از اين ناحيه متحمل مي‌شود و هزينه‌هاي آن را بايد ماليات دهندگان آمريکايي پرداخت کنند، به طور حتم، سياستمدار کاسب‌کاري چون ترامپ را به بازگرداندن سربازان آمريکايي ترغيب مي‌کند. علاوه بر اين، پيروزي‌هاي محور مقاومت در تمام مناطق از جمله عراق، يمن، سوريه و ضرباتي که واشنگتن و شرکايش در حوزه هوايي و دريايي از ايران اسلامي دريافت کرده‌اند، ترامپ را به اين جمع‌بندي رساند که هزينه‌ها روز به روز در حال افزايش بوده و خروج از باتلاق سوريه، مقرون به صرفه‌تر است. 2. دستور کليددار کاخ سفيد براي بازگشت نيروهاي تروريست آمريکايي به خانه، هم «مشکوک» است و هم «خائنانه». ترامپ تا به حال چندين بار از خارج شدن پنتاگون از سوريه خبر داده بود اما شرايط، اين بار کاملاً متفاوت است، به نحوي که فرماندهان آمريکايي صراحتاً از دريافت اين دستور شبانه، شوکه شده و حتي وزارت دفاع و ژنرال «کنت مک کنزي»، فرمانده ستاد فرماندهي مرکزي آمريکا (سنتکام) از چرايي اتخاذ چنين تصميمي مستقيماً از جانب ترامپ، غافلگير شده و اظهار بي اطلاعي کرده‌اند. 3. طبعاً آمريکا گام بعدي را پيش‌بيني کرده و مطلع است که ترکيه قصد دارد خلاء پنتاگون را در سوريه پر کند. پيش از اين، واشنگتن و آنکارا بر ايجاد منطقه امن در شمال سوريه توافق کرده بودند تا به اين ترتيب، امنيت ملي ترکيه در برابر ورود و تجاوز تروريست‌هاي تجزيه‌طلب «P.K.K»، «PYD» و «YPG» به اين کشور محافظت شود. اين در حالي است که گاوبندي آنکارا و واشنگتن براي ايجاد نوار امن مرزي در داخل سوريه کاملاً غيرقانوني و قطعاً نيازمند مراجعه به شوراي امنيت است. منطقه امن شامل محدوده «پرواز ممنوع» مي‌شود و ذيل فصل هفت منشور ملل متحد (اقدام در موارد تهديد عليه صلح، نقض صلح و اعمال تجاوز) قرار مي‌گيرد، حال آنکه خيز ترکيه با چراغ سبز آمريکا براي ايجاد چنين منطقه‌اي،‌ يک‌جانبه و برخلاف تمام موازين، معاهدات و کنوانسيون‌هاي بين‌المللي است. 4. وجه «موذيانه» خروج آمريکا از سوريه – بخوانيد پوست خربزه‌اي که آمريکا زير پاي ترکيه انداخت - نيز ناظر به اين موضوع است که کاخ سفيد مي‌داند ترکيه به عمق حداکثر 17 کيلومتري مورد توافق براي ايجاد منطقه امن، قانع نخواهد بود. زياده‌خواهي آنکارا اکنون روشن شده و اعلام کرده است که نيروهايش در عمق 35 کيلومتري سوريه و به امتداد 400 متر در نوار مرزي عمليات خواهند کرد. اين رويکرد نشان مي‌دهد که بحث منطقه امن به منظور ممانعت از ورود تروريست‌ها ديگر مطرح نيست و ترکيه سوداي اجراي پروژه‌اي بسيار سنگين را در نظر دارد. افزون بر مستمسک منطقه امن، آرزوي ديرينه و تاريخي ترکيه اين بوده که تمام منطقه مرزي شمال سوريه و عراق را براي احياي امپراتوري عثماني به خاک خود، منضم و مسترد کند. آرمان سوم آنکارا اين است که از پتانسيل يک و نيم ميليون نفري آوارگان سوري به نفع خود استفاده کند. ترکيه نمي‌تواند به صورت مادام‌العمر از مهاجران نگهداري کند و در نظر دارد که با ايجاد منطقه امن و احداث مدرسه، بيمارستان و امکانات رفاهي براي آنان، اين جمعيت قابل توجه را در محدوده تحت تصرف خود بکار گيرد و ظرفيت‌هاي بالقوه و بالفعل آنها را به نفع خود مصادره کند. به عبارت گوياتر، ترکيه مي‌کوشد که افزون بر تصرفات زميني، فتوحات انساني نيز داشته باشد و منافع نيروي کار مهاجران را از دولت سوريه سلب و در راستاي اهداف خود بکار گيرد. 5. اين نکته نيز قابل ذکر است که آنچه ترکيه درباره سرحدات سوريه و فراتر از آن برنامه ريزي کرده، در حد توهم و آرمان صرف است زيرا نه مورد پذيرش ايران، سوريه و نه حتي نيروهاي کرد است. اين احتمال وجود دارد که کردها موقتاً از اختلافات خود به منظور تحقق خودمختاري و مطالبات تجزيه طلبانه دست بردارند، به آغوش دمشق پناه ببرند و با عقد پيماني با ارتش سوريه، مجدداً عازم کارزار با نيروهاي اشغالگر شوند. قطعاً مدت زمان و چگونگي تجاوز ترکيه با اين حجم از مخالفت‌ها و با توجه به مخالفت بازيگران منطقه‌اي و جهاني از جمله ايران و اروپا محل بحث و بسيار قابل اعتناست. فراموش نکنيم که آمريکا هنوز از اصرار صريح ترکيه براي خريد سامانه پدافندي اس-400 ناراضي و عصباني است و علاوه بر لغو قرارداد فروش جنگنده‌هاي رادار گريز اف-35، تحريم اين کشور ذيل قانون «کاتسا» (قانون مقابله با دشمنان آمريکا از طريق تحريم‌ها) را پيگيري مي‌کند. بنابراين، سوق دادن ترکيه به اين معرکه بدفرجام را مي‌توان به انتقام واشنگتن از آنکارا بر سر خريدهاي نظامي از روسيه پيوند داد. 6. در اين ميان، مسکو رسماً اعلام کرده که نگراني‌هاي امنيتي آنکارا را درک مي‌کند و از موضع تهاجمي ترکيه اغماض کرده است، حال آنکه جمهوري اسلامي ضمن اعلام مخالفت، راه برون رفت از اين مخمصه را هم به آنکارا نشان داده است. مقامات کشورمان رسماً به ترکيه اعلام کرده‌اند که به جاي باز کردن گره مشکلات مرزي با دندان، آن را با دست باز کرده و با وساطت تهران، گفتگوهاي سياسي براي دستيابي به راه حلي مرضي الطرفين ميان دمشق و آنکارا ترتيب داده شود. راه حل پيشنهادي ايران، هزينه بسيار کمتري دارد، حال آنکه ورود ترکيه به باتلاق سوريه بسيار پر هزينه خواهد بود. ترکيه در حالي با حمايت ضمني روسيه در انتظار ساعت صفر آغاز عمليات در شمال سوريه است که چنانچه دست به اين اقدام بزند، عضويتش در پيمان آتلانتيک شمالي (ناتو) به عنوان دومين عضو مهم اين سازمان نظامي از منظر عِدّه و عُدّه به خطر خواهد افتاد که البته اين اتفاق، مورد رضايت و مطلوب روس‌هاست. مسکو پس از لغو «پيمان منع توليد موشک‌هاي ميان برد و کوتاه برد هسته‌اي» توسط آمريکا، به دنبال يارگيري است و چنانچه بتواند ترکيه را از ناتو جدا کند، مي‌تواند قراردادهاي نظامي و امنيتي پرسودي نيز با آنکارا منعقد کند. بنابراين، حمله احتمالي ترکيه به سوريه با نيت‌ها و ظرفيت‌هايي که «رجب طيب اردوغان»، رئيس جمهور ترکيه تعريف کرده، به دليل فقدان توجيه قانوني و محکمه پسند، قطعاً معادلات امنيتي و موازنه‌هاي راهبردي منطقه را به هم خواهد ريخت و ضرر نقد آن براي ترکيه بسيار بيشتر از منافع نسيه آن خواهد بود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد