اهداف اصلی ترکیه در شمال سوریه

ايران/ متن پيش رو در ايران منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست محمد علي دستمالي| در دو روز اخير، انتشار خبر تصميم جديد امريکا براي خروج از مناطق کردنشين شرق فرات در شمال سوريه و جدي شدن تهديدات رئيس جمهوري ترکيه براي حمله به کردها در اين مناطق، بازتاب وسيعي در رسانه‌هاي منطقه و جهان پيدا کرده است. يکي از بسامدهايي که در نوشته‌هاي اغلب کارشناسان اين حوزه به چشم مي‌خورد، اين است که امريکا در اوج بدعهدي و بي‌وفايي، کردها را رها کرده است. فارغ از اينکه به کاربردن صفات بي‌وفايي و بدعهدي از منظر ترمينولوژي روابط بين‌الملل تا چه اندازه منطبق با واقعيت است، بايد به اين مسأله توجه کرد که تحليل انگيزه‌هاي ورود ترکيه به آن منطقه در چارچوب دوقطبي ترکي – کردي، خطاست و اساساً، اهداف ترکيه فراتر از تلاش براي سرکوب تحرکات پ.ک.ک است. چندي پيش در گفت‌و‌گو با صالح مسلم رهبر سابق حزب اتحاد دموکراتيک کردهاي سوريه (پ.ي.د) در مورد ميزان اطمينان او و رفقايش به حمايت امريکا، سؤال کردم. پاسخ او شفاف و دقيق بود: «اساساً ما زماني در آن مناطق سلاح به دست گرفتيم و در برابر تروريست‌ها از ديارمان دفاع کرديم که امريکايي‌ها حضور نداشتند.» امريکايي‌ها، در جنگ با داعش، کردها را با تجهيزات رصد اطلاعاتي ياري دادند اما واقعيت اين است که نه تيم اوباما و نه تيم ترامپ، به کردها چک سفيد امضا ندادند و کردها در شرايط خاصي قرار گرفتند که ناچار شدند از امريکايي‌ها کمک بگيرند اما قطعاً ميزان اين حمايت، خيلي کمتر از آن چيزي است که سران ترکيه ادعا مي‌کنند. اردوغان و معاونين او اعلام کرده‌اند، واشنگتن بيست تا سي هزار تريلي، سلاح و مهمات در اختيار کردها گذاشته است! حتي اگر براي ميزان بار يک تريلي رقم ناچيز 10 تُن را در نظر بگيريم، بر اساس ادعاي آنکارا، محموله عظيمي به وزن دويست تا سيصد ميليون کيلوگرم، در اختيار کردها قرار گرفته است! اين در حالي است که آمار کل نيروهاي شبه نظامي تحت امر پ.ک.ک، شامل واحدهاي مدافع خلق يا ي.پ.گ و «قسد» يا قوات سوريه دموکراتيک، حتي به عدد هفتاد هزار نفر هم نمي‌رسد. پس چرا ترکيه چنين رقمي را مطرح مي‌کند؟ پاسخ، چندان پيچيده نيست. هدف اين است که با بزرگنمايي در مورد تهديدات نهادهاي اقماري پ.ک.ک و تسليحات آنها، راه براي توجيه حمله ترکيه به شرق فرات، فراهم شود و اردوغان به اهداف بزرگتري دست پيدا کند. اگر نه شواهد نشان مي‌دهد که در چند سال اخير، کردهاي تحت امر پ.ک.ک در سوريه، هيچگاه تهديد امنيتي جدي عليه ترکيه انجام نداده‌اند و اين فقط، ادبيات، منش، روابط و تحرکات آنان بوده که اصطلاحاً گزک به دست ترکيه داده است.