دنياي اقتصاد/
متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
ديروز جمعه ۱۵ آذرماه دومين روز اعتصاب سراسري در فرانسه بود. اعتصابي که کارمندان بخش راهآهن، اعضاي کادر پزشکي، حملونقل عمومي، بخش اورژانس فرانسه و معلمان در آن شرکت داشتند. اين اعتصاب سراسري با هدف وادار کردن رئيسجمهور مکرون به لغو طرح اصلاحات بازنشستگي است و يکي از بزرگترين اعتصابها در چند دهه اخير در فرانسه است. «بات فليکس» و «تانجي سالااون» در گزارش ۶ دسامبر براي رويترز نوشتند بخش اعظم فرانسه روز پنجشنبه دست از کار کشيد. دود و گاز اشکآور در تمام خيابانهاي پاريس و نانت ديده ميشد گويي وسط ميدان جنگ هستيد. اين در حالي است که تظاهرات هم خشن شده بود. علاوه بر اين دو شهر، شهرهاي بوردو، ليون، ليل، استراسبورگ، مارسي، تولوز، مونپليه، نيس و رن هم در اعتصاب سراسري ۵ دسامبر شرکت کردند.
«فليکس- سالااون» در گزارش خود نوشتند شبکههاي حملونقل عمومي در پاريس و شهرهاي سراسر فرانسه دست از کار کشيدند. ايستگاههاي مترو و راهآهن تقريبا خالي بودند و بسياري از مردم براي رفتن به سر کار مجبور به استفاده از دوچرخههاي قديمي شدند. ۹۰ درصد سرويس قطارهاي با سرعت بالا و صدها پرواز لغو شد. معلمان، کارمندان فرودگاه، وکلا، زباله جمعکنها، سنديکاها، بيمارستانها، مدارس، مترو و نيروهاي پليس نيز براي نشان دادن عصبانيت خود از طرح اصلاحات بازنشستگي امانوئل مکرون، رئيسجمهوري فرانسه دست از کار کشيدند و به خيابانها آمدند. پليس ضد شورش قبل از طلوع آفتاب اقدام به گذاشتن مانع در اطراف دفاتر رياستجمهوري و نخستوزيري کرد و همچنين کيف عابران در شانزهليزه را ميگشتند. دولت هشدار داده بود که اين اعتصاب ممکن است در نهايت به خشونت کشيده شود.
اين اعتراضات به برنامه پيشنهادي دولت براي تغيير در نظام بازنشستگي است. طبق اين برنامه، سن بازنشستگي افزايش مييابد و براي بازنشستگي قبل از آن حقوق کمتري پرداخت ميشود. رهبران برخي از اتحاديهها، هشدار دادند تا زماني که امانوئل مکرون، رئيسجمهور تغييرات اساسي در سيستم بازنشستگي را کنار نگذارد اين اعتصابات ادامه خواهد داشت. يک نظرسنجي حاکي از حمايت ۶۹ درصدي از اين اعتصاب عمومي است و اينکه بيشترين حمايت در رده سني ۱۸ تا ۳۴ سال صورت گرفته است. اين اعتصاب عمومي چالش جديدي براي برنامههاي اصلاحي امانوئل مکرون، رئيسجمهور فرانسه پس از اعتراضات گسترده «جليقه زردها» در سال گذشته بهشمار ميرود. گزارشگران رويترز ميافزايند اين تظاهرات، مکرون ۴۱ ساله را هدف گرفته که پيش از اين بانکدار بود و در سال ۲۰۱۷ به قدرت رسيد. رهبران سنديکاها ميگويند که او منحل کردن حمايتهاي کارگري را نشانه گرفته است. به نوشته اين گزارشگران، از ۱۶ خط مترو، ۱۰ خط بهطور کامل بسته شد در حالي که ۶ خط باقي مانده هم خدمات محدودي ارائه ميدادند. اين گزارشگران ميافزايند مسافران با خودروهاي خود وارد خيابانها شده و ترافيکي به وسعت ۳۵۰ کيلومتر در پاريس و اطراف آن به وجود آوردند.
روز پنجشنبه که روز نخست اين اعتصاب سراسري بود، بيش از ۸۰۰ هزار تن در اعتصابات و اقدامات اعتراضي در سراسر فرانسه شرکت کردند و درگيريهاي خشونتآميز در چند شهر گزارش شد. کارگران معترض فرانسوي از برنامههاي دولت اين کشور درباره بازنشستگي که در نهايت منجر به بازنشستگي ديرهنگام آنها يا کاهش حقوقهايشان ميشود خشمگين هستند. در حال حاضر در فرانسه ۴۲ برنامه متفاوت بازنشستگي در بخشهاي خصوصي و دولتي اين کشور با تفاوتهايي در زمينه سن بازنشستگي و مزايا وجود دارد اما امانوئل مکرون، رئيسجمهور فرانسه ميگويد برنامه او براي اجراي يک نظام بازنشستگي همگاني امتيازمحور، عادلانهتر خواهد بود در حالي که بسياري با اين صحبت او مخالف هستند. کارکنان خط آهن اعتصاب خود را ديروز جمعه ادامه دادند و کارکنان متروي RATP اعلام کردند که تا روز دوشنبه از اعتراض دست نخواهند کشيد. پاتريک داس سانتوس، يک کارمند ۵۰ ساله حملونقل در فرانسه به رويترز گفت: «ما قصد داريم دست کم براي يک هفته اعتراض کنيم و در آخر کار اين دولت است که بايد از مواضعش عقبنشيني کند.»«ژان ميشل بلانکر»، وزير آموزش اعلام کرد که اصلاحات عميق مورد نياز است. او به تلويزيون BFM TV گفت: «براي ما هم راحت است که مثل ديگران بنشينيم و کاري نکنيم... اما اگر کاري نکنيم فرزندان ما نظام بازنشستگي خوبي نخواهند داشت». به هر روي، وزارت کشور فرانسه تا کنون با درخواست برگزاري حدود ۲۵۰ گردهمايي اعتراضي موافقت کرده است. دولت که نگران به آشوب کشيده شدن اعتراضهاست، اقدامات امنيتي را شدت بخشيده است. تنها در پاريس، حدود شش هزار نيروي پليس براي حفظ نظم عمومي فعال هستند. فرانسه روزهاي ناآرامي دارد. اين ناآرامي تقريبا به تمام ارگانها دولتي و غيردولتي تسري يافته است. «آدام نوزيتر» هم در گزارش ۵ دسامبر براي نيويورک تايمز نوشت که اين روزها خيابانهاي فرانسه مملو از معترضان ضددولتي است. گاز اشکآور و افسران پليس، ناآرامي اجتماعي، اعتراض و اعتصاب نشانههاي اين روزهاي خيابانهاي فرانسه است. اينها به نمادي در دوران رياستجمهوري مکرون تبديل شده است.
گزارشگر نيويورک تايمز ميافزايد بخش اعظم کشور به حالت نيمه تعطيل يا فلج شدگي در آمده است و اين وضعيت شايد تا هفتهها به طول انجامد. براساس برخي تخمينها، نيم ميليون نفر در تظاهرات سراسري در فرانسه حضور دارند. قطارها، متروها و اتوبوسها در حالت تعطيلي قرار دارند. بسياري از مدارس تعطيل شدهاند و هزاران نفر مجبور شدهاند در خانه بمانند. در پاريس از کاخ جمهوري و بلوار ماگنتا مردم دوشادوش همديگر در حرکت بودند. در رن معترضان پنجرههاي مغازهها را شکستند؛ در نانت پليس ضد شورش معترضان را با گاز اشکآور عقب راند. در ليون، درگيري ميان پليس و معترضان جريان داشت. اما در پس اين تظاهرات چهرهاي قرار دارد که به او «بانکدار سابق» ميگويند. او وعده داده بود که نظام سياسي را با اصلاحاتي بهبود بخشد و تکانهاي سخت به آن بدهد. طرح بلندپروازانه او مبني بر ادغام و يکي کردن ۴۲ برنامه متفاوت بازنشستگي و تبديل آنها به يک نظام مديريتي دولتي خشم شهروندان را برانگيخته است. به نوشته گزارشگر نيويورک تايمز، نقش مکرون اکنون «متحد کردن معترضان و خشم آنها» است؛ همان کاري که يک سال پيش با «جليقه زردها» کرد. رويترز به نقل از تحليلگران مينويسد که تظاهرات روز پنجشنبه مکمل اعتراضاتي است که يک سال پيش از سوي جليقه زردها کليد خورد.
«دانيل کوهن»، اقتصاددان از مدرسه Normale Supérieure ميگويد: «دولت با اين اصلاح خود روند ناآراميها را مشتعل کرد. سال گذشته جليقه زردها بودند و امسال اتحاديهها و معلمان». اکنون اين دو بخش مهم از جامعه کنار هم قرار گرفتهاند و اين يعني بزرگترين مشکل براي مکرون. در حقيقت، برخي اعضاي جليقه زردها دست در دست اتحاديهها داشتند. گزارشگر نيويورک تايمز ميافزايد مکرون با حضور در نشست ناتو قصد داشت خود را «رهبر اروپا» جا زند. به نظر خودش عملکرد خوبي داشت. مکرون خود را تنها رهبر قاره سبز ميداند که توانسته در برابر ترامپ بايستد. جمله معروف او به ترامپ که «بياييد جدي باشيم» اين روزها تبديل به نشانهاي خاص شده دال بر اينکه رئيسجمهور آمريکا در عرصه جهاني منزوي شده است. در گذشته مشاوران مکرون ميکوشيدند تا مشابهتهايي ميان او با رئيسجمهور آمريکا بيابند. مثلا ميگفتند اين دو غيرخودي هستند، غيرحزبي هستند و سوداي تغيير دارند. آنها به اين طريق ميخواستند نشان دهند که اين دو مشابهتها و زمينههاي مشترکي براي همکاري دارند، اما گويي امروز اين شبيهسازي برايشان گران تمام شده است چرا که هيچ مشابهتي ميان دو رهبر وجود ندارد. اکنون محبوبيت مکرون در داخل کشورش کمتر از محبوبيت ترامپ در آمريکاست. نوزيتر، گزارشگر نيويورک تايمز ميافزايد اگرچه يکي از مقامهاي ارشد دولتي ميگفت مکرون در اليزه در مواجهه با تظاهرات «آرام و مصمم» نشسته است، اما در خيابانها هيچ آرامشي نبود بلکه غوغا به پا بود. نظام فعلي بازنشستگي يکي از حمايتيترين طرحها در جهان است. معترضان ميگويند نميدانيم چرا طرحي نامشخص با عواقبي نامشخص ميخواهد جانشين طرح مذکور شود. معترضان ميگويند مکرون مدافع سرمايهداران و به فکر جيب آنهاست نه به فکر کارگران. اما مکرون استدلال ميکند که اين سيستم بيزانسي ناعادلانه است و او در نظر دارد آن را به شکل عادلانهتري اجرا کند. معترضان ميگويند مکرون نميداند چگونه خود و ايدههاي خود را در انظار عمومي مطلوب جلوه دهد. آنها ميگويند مکرون بهگونهاي تفصيلي و ابلهانه با مردم سخن ميگويد انگار حرف زدن را هم بلد نيست. کارگران و پرسنل بيمارستانها هم ميگويند به مکرون و حرفهايش اعتماد ندارند. نيويورک تايمز ميافزايد در نظرسنجي روز پنجشنبه نشان داده شد که حدود ۷۰ درصد از مردم مدافع اعتراض هستند.
بازار