سرمقاله شرق/ برجام و گسترش اینستکس

شرق/ « برجام و گسترش اينستکس » عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم فريدون مجلسي است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد: پرسش اين است که بيانيه اخير مشترک بلژيک، دانمارک، سوئد، فنلاند، نروژ و هلند در حمايت از سازوکار مالي اينستکس براي کمک به عملياتي‌کردن مبادلات بازرگاني اروپا و ايران مي‌تواند وضعيت برجام و اميد به آينده آن را بهبود ببخشد؟ اين سؤالي است که در کميسيون اخير برجام نيز پاسخ روشني به آن داده نشد. در واقع اگر به ادامه بيانيه نگاهي بيندازيم که ايران را تشويق به احترام به تعهدات برجامي خود کرده، مي‌توان نتيجه گرفت با توجه به واکنش‌هاي انفعالي آلمان و فرانسه در قبال گام چهارم ايران در رفع تدريجي و متقابل تعهدات خود در برجام که ضمن اشاره به احتمال خروج کامل جمهوري اسلامي ايران از برجام به خروج از تعهدات ان‌پي‌تي يعني عهدنامه منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي نيز اشاراتي شده است، اکنون کشورهاي کوچک‌تر اين اتحاديه که زماني هرکدامشان روابط بازرگاني گسترده‌اي با ايران داشتند، خواسته‌اند ضمن ترغيب ايران به خودداري از برداشتن گام‌هاي خطير به‌سوي خروج از برجام، به سمت نوعي همکاري متقابل البته در اندازه نه‌چندان بزرگ گام بردارند. به نظر نمي‌رسد اين تحبيب و ترغيب هشداردهنده تأثيري در تصميم قاطع مسئولان ارشد کشور داشته باشد. استدلال ايران اين است که يا بايد طرف‌هاي مقابل در برجام نيز به تعهدات خود به‌طورکامل عمل کنند يا جمهوري اسلامي نيز به خود حق مي‌دهد متقابلا تعهدات خود را ناديده بگيرد. استدلال ايران از لحاظ حقوقي منطقي به نظر مي‌رسد، اما از لحاظ سياسي و فضايي که کشورهاي ديگر عليه منافع ملي مي‌سازند، قابل بررسي است. هرگونه رفتاري حتما بايد متضمن دفاع از منافع عمومي مردم باشد. معمولا سياست‌هاي خارجي کشور از مجاري دولتي يا مجاري نظامي انعکاس مي‌يابد. مجاري سياسي و اداري طبيعتا مي‌کوشند راهي براي خروج و گشايش باز بگذارند و مجاري نظامي بايد به‌عنوان نيروي بازدارنده به ديپلماسي کمک کنند. بايد ضمن احترام به غيرتمندي، فداکاري، ايثار، جهاد و شهادت، سياست‌گذاران را به ايفاي وظايف خود در حوزه ديپلماسي تشويق کرد. جهان خواهان جنگ نيست و جنگ به سود منطقه و ايران و مردمان هم نيست. فارغ از اينکه در جنگي گسترده چه کسي پيروز شود، نسل‌هاي آينده بايد به‌جاي بهره‌مندي از ميراث پيشينيان، با محروميت‌ها و جبران خسارت‌ها و خرابي‌هاي برجاي‌مانده کنار بيايند، وگرنه از اينستکس کشورهاي کوچک چيزي بيش از اينستکس بزرگان برنمي‌آيد. برخي کشورها به‌دنبال محدودکردن هرچه بيشتر ايران حتي در جغرافياي منطقه هستند و آتش‌زدن کنسولگري ايران در نجف، خواه بر اثر واکنش‌هاي داخلي عراق باشد يا به تحريک انتقام‌جويانه همسايگاني که تعهد کرده بودند جنگ را به ايران بکشانند، به يک اندازه زشت و قابل تقبيح است و نشان مي‌دهد طرف‌هاي مقابل، در فشار بر ايران جدي‌تر از هر زماني هستند. معمولا در زمان‌هاي بن‌بست، سياست‌مداران و دولت‌هايي هستند که براي منافع ملي هم که شده مي‌کوشند ميان‌داري کنند و تلاش خواهند کرد منادي صلح و احتراز از درگيري بيشتر باشند. زمان تنگ است و آينده مبهم. چه بهتر که بتوان گفت‌وگوهاي صلح‌جويانه را پاس داشت تا با تفاهمي عزتمندانه و حفظ حقوق ملي به آينده و حقوق آيندگان نيز انديشيد. بر دولتمردان است که انجام وظايف و تعهدات اصلي خود را در راه حفظ منافع ملي دنبال کنند و اظهارنظر با ادبيات سخت‌تر را به مسئولان آن بسپارند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد