جنگنده مشهور اروپایی در تور دفاعی یمنی ها

مشرق/ متن پيش رو در مشرق منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست جنگنده هاي تورنادو ارتش عربستان در سالهاي گذشته ارتقاء يافته و ضمن استفاده از غلاف هدفگيري لايتنينگ، به سيستم جنگ الکترونيک اسکاي شادو که در باند هاي G و J فعاليت مي کند نيز مجهز هستند. تجاوز به يمن را مي توان بدون هيچ شبهه اي نبردي مملو از وقايع عجيب ناميد؛ جايي که ائتلاف متجاوز و تا دندان مسلح سعودي در سال ۲۰۱۵ به خيال يک پيروزي سريع حمله همه جانبه اي را به اين کشور مظلوم و در ظاهر ضعيف، آغاز کرد و اين تازه آغاز نبردي بود که امروز سعودي ها و متحدان آن براي خلاصي دست به هر کاري مي زنند. جنگ يمن شگفتي زياد دارد؛ از مرداني که با پاهاي برهنه کيلومترها حرکت مي کنند و ناگهان بر سر پست هاي مرزي و حتي برخي شهرها و روستاهاي داخل خاک عربستان سعودي مثل صاعقه نازل مي شوند تا حملات موشک هاي بالستيک که کم کم بيشتر و بيشتر شد و تا قلب رياض هم ادامه پيدا کرد و پس از آن هم حملات دقيق پهپاد ها و کروزها که ضربه سنگين آنها به تاسيسات نفتي آرامکو جهان را در بهت و سکوت فرو برد. اما داستان پدافند هوايي در جنگ يمن ماجرايي ديگر با ابعاد پيدا و پنهان مهم و فراواني است و جالب اينکه سال جديد ميلادي که در آن هستيم از طرف يمني ها به عنوان سال پدافند هوايي نام گذاري شده و به نظر بايد منتظر حوادث زيادي در اين بخش در سال جاري باشيم. البته پس از چندين شکار پهپادي که بعضا در طول هر روز تکرار مي شد، اولين شکار مهم پدافند هوايي يمن در سال جاري به ثبت رسيده و يک جنگنده تورنادوي سعودي توسط پدافند هوايي يمن سرنگون شده است. طرف سعودي نيز از دست دادن جنگنده را به علت شواهد فراوان و سقوط در خاک يمن تاييد کرده است. اما قبل از پرداختن به جنگنده تورنادوي سعودي بد نيست نگاهي داشته باشيم به شکارهاي پدافندي يمني ها تا به امروز. از بالگرد و پهپاد تا جنگنده همه در تور پدافند يمني ها نگاهي به تلفات سعودي ها در بخش هوايي در اين جنگ بسيار جالب است. تلفات هوايي سعودي ها تا تابستان سال جاري شامل موارد سرنگون شده يا سقوط کرده به دلايل غير رزمي در جنگ يمن حدودا به اين شرح است: ۴ فروند پهپاد تهاجمي CH-۴B ۶ فروند بالگرد تهاجمي آپاچي ۲ فروند جنگنده Panavia Tornado ۱ فروند جنگنده Eurofighter Typhoon ۲ فروند بالگرد S۷۰-A ۱ فروند بالگرد SA ۳۶۵ ۳ فروند پهپاد تجسسي ۴۰۰ Seeker ۱ فروند Selex Falco ۱ فروند جنگنده F-۱۵S البته ذکر اين موضوع نيز مهم است که حداقل يک فروند اف ۱۵ ديگر سعودي نيز با موفقيت توسط يگان هاي دفاع هوايي يمن در دي ماه ۹۶ مورد اصابت قرار گرفت که از سرنوشت آن اطلاعي در دست نيست. منابع سعودي ادعا کردند که ان اف ۱۵ توانسته است خود را به سلامت به پايگاه خودي برساند. لحظات ثبت شده مربوط به مورد اصابت قرار دادن اف ۱۵ سعودي در سال ۹۶ اما اين پايان کار پدافند هوايي يمن با متجاوزان سعودي نبود. در ۲۹ نوامبر سال ۲۰۱۹ در استان صعده و در يک کمين موفق، يک فروند آپاچي سعودي در دام پدافند هوايي يمن افتاد و سرنگون شد. اين شکار باعث هلاکت دو خدمه بالگرد شده و از جمله اصابت هايي توسط پدافند هوايي يمن بود که با وضوح بسيار بالا ثبت و ضبط شده و جاي هر گونه انکار و پنهانکاري را از مهاجمان سعودي گرفت. آپاچي ساقط شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۹ توسط دفاع هوايي يمن اين شکارها ادامه پيدا کرده و يگان هاي پدافند هوايي يمني در ادامه تلاش هاي خود بر ضد مهاجمان در آسمان تا به امروز و تا قبل از ساقط کردن تورنادوي سعودي موفق شدند بين سه يا چهار پهپاد متجاوز را نيز ساقط کنند که يکي از اين شکارها مربوط به پهپاد شناسايي و تهاجمي مدل Wing Loong بود. يک فروند پهپاد شناسايي و تهاجمي مدل Karayel ساخت ترکيه نيز در دي ماه سال جاري در دام پدافند هوايي يمن افتاده و ساقط شد. دم پهپاد Karayel متعلق به سعودي ها که توسط پدافند يمن ساقط شده است مهاجم اروپايي در تور دفاعي يمني ها اما به شکار مهم يمني ها برسيم و جايي که يک جنگنده تورنادوي سعودي هدف قرار گرفت و آمار از دست رفته اين جنگنده براي عربستاني ها در اين جنگ را به عدد ۳ رساند. جنگنده تورنادو يک هواپيماي تهاجمي چند منظوره ساخت مشترک انگليس، ايتاليا و آلمان است که بر اساس نيازمندي هاي دوره جنگ سرد در دو مدل اصلي براي ماموريت تهاجم و دفاع هوايي توسعه پيدا کرد. اين جنگنده از بال هاي متغير بهره برده و داراي توانايي بالايي خصوصا در بحث پرواز در ارتفاع پايين است. عربستان سعودي در مجموع ۹۶ فروند از مدل تهاجمي و ۲۴ فروند از مدل دفاع هوايي اين جنگنده را سفارش داد که مدل هاي دفاع هوايي در سال ۲۰۰۶ ميلادي از خدمت سعودي ها بازنشسته شده اند. اين جنگنده در انگليس، آلمان و ايتاليا هم وارد خدمت شده و البته انگليسي ها مدتي پيش به طور کامل تورنادو را از خدمت کنار گذاشتند. جنگنده هاي باقي مانده در خدمت سعودي ها در چندين مرحله ارتقاء پيدا کرده و توانايي حمل طيف گسترده اي از تسليحات را دارا مي باشند. اين جنگنده از دو سرنشين بهره برده و از دو موتور توربوفن مدل RB۱۹۹ استفاده مي کند. سرعت نهايي آن در حدود ۲.۲ برابر سرعت صوت، برد عملياتي ان در حدود ۱۳۰۰ کيلومتر و ارتفاع پروازي آن نيز در حدود ۱۵ کيلومتر است. تورنادو در مدل تهاجمي به صورت خاص براي حمله به اهداف شديدا حفاظت شده طراحي شده بود. در جريان حمله ائتلاف سعودي به يمن بار زيادي از تهاجم هاي هوا به زمين به عهده جنگنده هاي تورنادو بود. جنگنده هاي سعودي توان حمل تسليحاتي مثل سري بمب هاي هدايت ليزري و ماهواره اي Paveway، موشک هاي کروز استورم شادو، موشک هاي هوا به سطح بريمستون و البته بمب هاي خوشه اي سري BL۷۵۵ را دارند. اين جنگنده ها از غلاف هدفگيري لايتنينگ بهره برده و همچنين به سيستم جنگ الکترونيک اسکاي شادو که در باند هاي G و J فعاليت مي کند نيز مجهز هستند. باقي مانده بمب خوشه اي BL۷۵۵ در شمال يمن بمب هاي سري Paveway و بمب هاي خوشه اي سري BL۷۵۵ از جمله اصلي ترين سلاح هاي مورد استفاده سعودي ها در اين جنگ بوده که خصوصا بحث استفاده از مهمات خوشه اي ان هم در مناطق مسکوني اعتراض شديد جهاني را به همراه داشته و البته دولت مدعي حقوق بشر بريتانيا نيز همچنان به فروش سلاح و قطعات يدکي براي ناوگان تورنادوي سعودي ها ادامه داده است. اين که تورنادوي متجاوز سعودي با چه سلاحي ساقط شده در اين لحظه نمي توان با توجه به عدم انتشار تصاوير مربوط به درگيري و لاشه پرنده با قطعيت مطرح کرد. با توجه به تجربه هاي قبلي نيروي هوايي سعودي در يمن بعيد است که سعودي ها ريسک پرواز ارتفاع پايين را به جان خريده باشند و احتمالا جنگنده سعودي در وضعيت پرواز در ارتفاع مياني يا بالا مورد اصابت قرار گرفته است. با اين تفاسير اين احتمال به شکل قوي وجود دارد که مهاجم سعودي توسط موشک هاي سري فاطر ۱ مورد اصابت قرار گرفته باشد. لاشه جنگنده تورنادوي ارتش سعودي اين موشک گونه اي ارتقاء يافته از موشک هاي سام ۶ ساخت شوروي سابق است که توسط متخصصين يمني ارتقاء پيدا کرده است و پيش از رونمايي شده بود. موشک فاطر ۱ در هر صورت يمني ها سال پدافند هوايي را با شکاري بزرگ شروع کرده اند و همان طور که تاريخ اين جنگ ثابت کرده شگفتي ها در آن به نوعي پايان ناپذير هستند. شروع با تورنادو و البته در آينده مشخصا تعداد بيشتر از پرنده هاي قوي تر دشمن شکار پدافند يمن خواهد شد؛ تازه سال ۲۰۲۰ براي متجاوزان به يمن آغاز شده و پدافند هوايي، امسال حرف هاي زيادي با قاتلان مردمان بي گانه آن سرزمين دارد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد