میانجی جدید برای تنش زدایی

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1398/12/02 - 09:05

دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست آلکساندر شالنبرگ: «اگر ايران و آمريکا حاضر نباشند به پاي ميز مذاکره بيايند ما بايد ميز مذاکره را به نزد آنها ببريم.» در شرايطي که قرار است وزيران امورخارجه دو کشور اتريش و هلند در راستاي تلاش‌هاي اتحاديه اروپا براي نجات توافق هسته‌اي و همچنين کاهش تنش‌ها بين تهران و واشنگتن به ايران سفر ‌کنند، مايک پمپئو، وزيرخارجه آمريکا ضمن تاکيد بر تداوم سياست فشار حداکثري عليه ايران گفت که واشنگتن آماده گفت‌وگو با تهران در «هر زماني» است اما لازم است ايران رفتار خود را تغيير دهد.

براساس آنچه خبرگزاري‌هاي خارجي اعلام کرده‌اند در سفر وزراي‌خارجه اتريش و هلند به ايران علاوه بر مساله برجام و تنش‌ها بين ايران و آمريکا، قرار است بر سر فعاليت‌هاي موشکي ايران نيز گفت‌وگوهايي صورت بگيرد. آلکساندر شالنبرگ، وزيرخارجه اتريش روز يکشنبه، ۴ اسفند، در تهران با حسن روحاني، رئيس‌جمهور و محمدجواد ظريف، وزيرخارجه ايران ديدار خواهد کرد. سفر شالنبرگ به ايران در چارچوب تلاش‌هاي اتحاديه اروپا براي ميانجي‌گري بين ايران و آمريکا صورت مي‌گيرد. وزير امورخارجه اتريش گفته است: «اگر ايران و آمريکا حاضر نباشند به پاي ميز مذاکره بيايند، آنگاه ما ميز مذاکره را به نزد آنها خواهيم برد.» مذاکرات شالنبرگ در تهران ادامه تلاش‌هايي به‌شمار مي‌رود که اروپا به قصد کاهش تنش بين ايران و آمريکا انجام مي‌دهد. گفته مي‌شود جوزپ بورل، هماهنگ‌کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز به توصيه اتريش و با هدف ميانجي‌گري بين ايران و آمريکا در اوايل ماه فوريه به تهران سفر کرده بود. حسن روحاني در ديدار خود با بورل از عملکرد کشورهاي اروپايي در ارتباط با توافق هسته‌اي انتقاد کرده بود. روحاني گفته بود که ايران به تعهدات پيش‌بيني شده در برجام عمل کرده درحالي‌که طرف مقابل به اين تعهدات پايبند نبوده است. نشريه اتريشي «دي پرسه» در گزارش خود در باره سفر شالنبرگ به ايران نوشته است که او در اوايل ماه فوريه و در جريان سفر خود به واشنگتن با مايک پمپئو، وزير امورخارجه آمريکا نيز درباره تصميم خود مبني بر سفر به ايران و تلاش براي ميانجي‌گري بين ايران و آمريکا گفت‌وگو کرده است. افزون بر آن گفته شده است که وزير امورخارجه اتريش در همين رابطه با وزيران امورخارجه کشورهاي ديگر و از جمله با کشورهاي خاورميانه نيز درباره سفر خود مشورت کرده است.ديدار با علي لاريجاني، رئيس مجلس و علي باقري کني، دبير «شوراي حقوق‌بشر» قوه قضائيه نيز از ديگر بخش‌هاي سفر شالنبرگ به ايران عنوان شده است. سفر وزير هلندي به تهران همزمان منابع هلندي نيز روز چهارشنبه ۱۹ فوريه از سفر استيف بلوک، وزير امورخارجه هلند به ايران خبر داده‌اند. بلوک قرار است روزهاي جمعه و شنبه (۲۱ و ۲۲ فوريه-دوم و سوم اسفند) در ايران با مقامات اين کشور ديدار و گفت‌وگو کند. ديدار با حسن‌روحاني و محمدجواد ظريف در دستور کار سفر بلوک به ايران قرار دارد. به گزارش «ايرنا» سفر به عربستان و امارات‌متحده‌عربي از ديگر برنامه‌هاي سفر وزير امورخارجه هلند با هدف تلاش‌ براي کاهش تنش در منطقه اعلام شده است. گفته مي‌شود در جريان اين سفر از جمله قرار است درباره برنامه هسته‌اي ايران، فعاليت‌هاي موشکي اين کشور و همچنين تضمين امنيت کشتيراني در آب‌هاي خليج‌فارس و تنگه هرمز با مقامات ايران گفت‌وگوهايي صورت گيرد. وزير امورخارجه هلند هفته گذشته با همتاي آمريکايي خود درباره تحولات منطقه از جمله ايران گفت‌وگو کرد. مايک پمپئو به سرعت در توييتي مدعي شد، هلند همچنان شريک و متحد ثابت‌قدم ماست و ما به همکاري‌مان بر سر مسائل مرتبط با امنيت منطقه ادامه خواهيم داد. با اين حال بلوک در آستانه سفرش به تهران گفته، با وجود اختلاف‌ نظرها ميان دو کشور، هلند به‌دنبال راه‌هاي گسترش همکاري با ايران است. به گزارش «ايرنا» وزير امورخارجه هلند که دو هفته پس از سفر جوزپ بورل مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا به تهران سفر مي‌کند همچنين تلاش خواهد کرد تا درباره راهکارهاي حفظ برجام با مقام‌هاي ايران رايزني کند. شرط واشنگتن براي گفت‌وگو با تهران از سوي ديگر و همزمان با تلاش برخي کشورهاي اروپايي با هدف کاهش تنش‌ها بين تهران و واشنگتن و حفظ برجام، مايک پمپئو، وزيرخارجه آمريکا با تاکيد بر اينکه استراتژي فشار حداکثري عليه ايران ادامه خواهد يافت گفت: «واشنگتن آماده گفت‌وگو با تهران در هر زماني است اما لازم است ايران رفتار خود را تغيير دهد.» به گزارش خبرگزاري تسنيم، مايک پمپئو، روز چهارشنبه گفت مقامات در واشنگتن آماده گفت‌وگو با ايران در هر زماني هستند. وزيرخارجه آمريکا در ادامه گفت که اما لازمه گفت‌وگو تغيير «اساسي» در رفتار ايران است و استراتژي «فشار حداکثري» عليه ايران ادامه خواهد يافت. پمپئو مدعي شد استراتژي فشار حداکثري فقط فشار اقتصادي نيست، بلکه شامل منزوي کردن ايران از طريق ديپلماسي نيز مي‌شود. به‌دنبال خروج يک‌جانبه و برخلاف مقررات بين‌المللي آمريکا از برجام، ايران تلاش کرد توافق هسته‌اي را به‌شرط عمل ديگر طرف‌هاي اين توافق به تعهداتشان حفظ کند اما با گذشت نزديک به دو سال و ناتواني طرف‌هاي اروپايي در عمل به تعهدات برجامي‌شان، جمهوري اسلامي ايران گام‌هاي کاهش تعهدات خود را در بازه زماني ۶۰ روزه آغاز کرد. بر اين اساس، ايران يکشنبه‌شب ۱۵ دي‌ماه، با صدور بيانيه‌اي گام پنجم و نهايي کاهش تعهدات برجامي خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران ديگر هيچ محدوديتي در حوزه عملياتي (شامل ظرفيت غني‌سازي، درصد غني‌سازي، ميزان مواد غني‌شده و تحقيق و توسعه) نخواهد داشت و از اين پس، برنامه هسته‌اي ايران فقط براساس نيازهاي فني خود پيش خواهد رفت و همکاري با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز طبق روال ادامه مي‌يابد. ۹ روز بعد (۲۴ دي‌ماه)، سه کشور اروپايي عضو برجام (انگليس، آلمان و فرانسه) با صدور بيانيه‌اي سازوکار حل اختلاف در برجام را فعال کردند. البته جوزپ بورل مي‌گويد که اين سازوکار هنوز فعال نشده و مهلت آن تمديد شده است. ايران تاکيد کرده که در صورت رفع تحريم‌ها و منتفع شدن ايران از منافع برجام، آماده بازگشت به تعهدات برجامي خود است.

ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد