تسنيم/ متن پيش رو در تسنيم منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
مساله ادلب٬ همچنان به عنوان مهمترين خبر سياسي داغ رسانههاي ترکيه حفظ کرده و تحليلگران اين کشور٬ هر روز در مورد ابعاد تنش و درگيري بين آنکارا و دمشق٬ به ارائه نظر و تحليل ميپردازند. به ويژه در شرايطي که خبر کشته شدن سربازان ترکيهاي مستقر در نقاط ديدهباني نظامي٬ به ابزاري در دست مخالفان تبديل شده و آنان از دولت ميخواهند هر چه زودتر ادلب را ترک کند.
دستاورد ترکيه در ادلب
بسياري از رسانههاي تند نزديک به اتاق فکر حزب عدالت و توسعه نظير روزنامههاي يني شفق و ترکيه و همچنين کانال خبري آ خبر٬ مساله ادلب را به يک موضوع حماسي تبديل کرده و خواهان آن هستند که ترکيه در ادلب٬ به درگيري و مقاومت ادامه دهد. اين در حالي است که در 1 ماه اخير٬ 15 تن از نظاميان ترکيه در ادلب جان خود را از دست دادهاند و هزينه ماندن در ادلب براي ترکيه٬ روز به روز سنگينتر ميشود.
چرا ماندن در ادلب براي اردوغان هزينه دارد؟
تيم سياسي- امنيتي اردوغان تاکنون 4 بار با همتايان روسي خود مذاکره کرده و از کرملين خواسته که اجازه داده شود٬ ادلب به حالت پيشين خود باقي بماند و هيچگونه جابهجايي خاصي صورت نگيرد.
اما در مقابل٬ تيم پوتين به شکل شفاف و روشن اعلام کرده که دولت مرکزي سوريه بايد در کوتاهمدت٬ کنترل کل ادلب را در اختيار گرفته و حاکميت خود را بر اين منطقه اعمال کند و چنين تصميمي از نظر مسکو نيز غيرقابل تغيير است.
به عبارتي روشن٬ روسيه معتقد است که با توجه به تحولات جديد٬ ديگر نيازي به اين نيست که نظاميان ترکيه در ادلب٬ داراي 12 نقطه ديده باني نظامي باشند. چرا که فلسفه و عامل اصلي تشکيل نقاط ديدهباني نظامي ايران٬ ترکيه و روسيه٬ مربوط به شرايط 2 سال پيش ادلب بود و اولويت فعلي اين است که نه گروه تروريستي هيات تحريرالشام و نه معارضين وابسته به آنکارا٬ هيچ کدامشان در ادلب حضور نداشته باشند.
طبيعي است که در صورت خروج يا بيرون رانده شدن اين افراد٬ ديگر نيازي به اين نيست که 3 شريک روند آستانه٬ در ادلب٬ ديدهبان و مراقب داشته باشند.
حرفهاي مهم وزير دفاع ترکيه٬ بلوف يا تصميم؟
ژنرال خلوصي آکار٬ در دوراني که رياست ستاد کل نيروهاي مسلح ترکيه را در اختيار داشت٬ در شب کودتاي گولنيها در سال 2016 ميلادي٬ حاضر به همکاري با فرماندهان ياغي نشد و به همين خاطر نزد اردوغان٬ اعتبار و جايگاه ويژهاي کسب کرد و سکان هدايت وزارت دفاع در اختيار او نهاده شد و بر اساس تغييرات نظام سياسي جديد ترکيه٬ حالا وزير دفاع٬ فقط يک وزير تشريفاتي مسئول لجستيک و پشتيباني نيست و در اتخاذ مهمترين تصميمات دفاعي – امنيتي کشور نقش دارد و رئيس ستاد کل نيروهاي مسلح٬ همچون سابق٬ قدرت و جايگاه چنداني ندارد.
آکار در چند سال گذشته در کنار هاکان فيدان رئيس سرويس اطلاعاتي ميت و ابراهيم کالين سخنگو و مشاور امنيت ملي در نهاد رئيس جمهور٬ اصليترين چهرههاي دفاعي و امنيتي برونمرزي ترکيه هستند و حالا ژنرال آکار٬ در مذاکره با روسها نيز جايگاه ويژهاي دارد.
وزير دفاع ترکيه در گفتوگو با شبکه تلويزيوني سي.ان.ان ترک٬ در مورد ادلب و سوريه٬ به نکات مهمي اشاره کرد و حالا بايد گفت: سخنان وزير دفاع ترکيه در مورد زمان بندي خروج نظاميان اين کشور٬ نشان دهنده اين است که دولت اردوغان٬ تحت تاثير مساله ادلب٬ تصميمات تازهاي در مورد سوريه گرفته است.
مهمترين سخنان آکار در مورد آينده سوريه و ادلب از اين قرار است:
الف) نظاميان ترکيه٬ صرفاً زماني از سوريه خارج ميشوند که فعاليت کميته تدوين قانون اساسي سوريه به پايان برسد٬ يک انتخابات مشروع برگزار شود٬ دولت دموکراتيک در اين کشور بر سر کار بيايد و در آن صورت ما هم مانند ديگران از سوريه خارج خواهيم شد.
ب) ترکيه قصد ندارد با روسيه رويارويي نظامي داشته باشد.
ج) نظاميان ترکيه در ادلب٬ نه محل نقاط ديدهباني خود را تغيير ميدهند و نه حاضر به ترک اين نقاط هستند و دولت و ارتش ترکيه براي حفظ جان آنان٬ هر قدامي که لازم باشد٬ انجام خواهند داد.
د) مهمترين درخواست ما در مورد ادلب٬ اين است که نيروهاي تحت فرمان بشار اسد٬ به خطوط مرزي توافق سوچي بازگردند.
ه) ميدانيم که حريم هوايي سوريه در کنترل روسيه است. اما ما هم ميخواهيم از اين حريم استفاده کنيم و گفتوگوهاي ما با روسها در اين مورد ادامه دارد.
و) سناريوهاي الف٬ ب و جيم را طراحي کردهايم و هر زمان لازم باشد٬ آنها را عملي خواهيم کرد.
ز) ترکيه عضو ناتو است و روابط و گفتوگوهاي ترکيه با مقامات ايراني و چيني با عضويت در ناتو هيچ منافاتي ندارد. ترکيه در ناتو خواهد ماند و ديگران نيز سعي نکنند ترکيه را براي بيرون راندن از ناتو٬ هل دهند.
مواضع اخير وزير دفاع ترکيه و تهديدات اردوغان در مورد اين که هر آن ممکن است ارتش ترکيه به ادلب حمله کند٬ در مجموع نشان دهنده اين است که ترکيه به شکل جدي٬ رويارويي با دولت سوريه را در دستور کار قرار داده و از روسيه نيز انتظار دارد که در اين مسير مانع تحرکات اردوغان نشود.
البته با توجه به مواضع سفت و سخت روسيه و هشدارهايي که از سوي کرملين منتشر شده٬ مشخص نيست که آيا وزير دفاع و رئيس جمهور ترکيه در مقطع کنوني به قدرتنمايي و بلوف سياسي و نظامي روي آوردهاند٬ يا اين که واقعاً قصد دارند دست به اقدام مخاطره آميزي بزنند که بحران سوريه را پيچيرهتر کند؟
اما آن چه معلوم است٬ اين است که احزاب سياسي مخالف اردوغان٬ با آغاز يک جنگِ ديگر موافق نيستند. حزب جمهوري خلق به عنوان بزرگترين حزب اپوزيسيون در ترکيه٬ ديروز هم يک بار ديگر اعلام کرد که بهترين و مطلوبترين خط سياسي براي ترکيه در پرونده سوريه اين است که دست از سياست تغيير رژيم بردارد.
اين در حالي است که حزب خوب به عنوان شريک حزب جمهوري خلق در ائتلاف ملت٬ مخالفت قاطعانهاي با جنگ ندارد و حزب حرکت ملي به عنوان شريک اردوغان در ائتلاف جمهور٬ به شکل مشهود قابل توجهي با حمله موافق است.
بازار