فارن پالیسی: اقدامات ضدایرانی ترامپ چگونه به تقویت داعش منجر شد؟

انتخاب/ متن پیش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست

سیمونا فولتین- فارین پالسی/ سربازان آمریکایی به کاهش قدرت داعش در عراق کمک کردند. اما ترور سردار سلیمانی همه اینها را تغییر داد.

در ادامه این مطلب آمده است: در یک صبح سرد در فوریه گذشته، یک شهروند 9 ساله ساکن روستای خاتونیا دام های خانواده اش را برای چرا به چمنزارهای اطراف برد. وقتی او تا اواخر بعد از ظهر برنگشت، دو تن از بستگانش به دنبالش رفتند. صبح روز بعد، این دو مرد به نام‌های قاسم محمد و عبد محمد صباح در جاده خاکی در خارج از روستا کشته شدند. این قتل ها نشانه‌های حملات داعش را به همراه داشت که اهالی روستا هم این نشانه ها را خوب می شناختند. مردان با دستانی که در پشت‌شان بسته شده بود و زخم های گلوله در سرشان پیدا شدند.

با این حال، موضوع تعجب آور این بود که تقریباً به مدت یک سال این منطقه از تنش عاری بود. این آرامش نسبی در نتیجه یک کارزار سیستماتیک و یورش هایی که به طور مشترک توسط نیروهای عراقی و آمریکایی در اواخر سال 2018 و اوایل سال 2019 علیه داعش انجام شده بود، به دست آمد.

اما حمله در خاتونیا در ماه فوریه نشانگر بازگشت داعش به منطقه بود. تجدید حیاتی که به نظر می رسد با تشدید مداوم روابط میان ایالات متحده و ایران، همسایه‌ی عراق گره خورده است. به طور کلی، وقتی تنش ها بین ایالات متحده و ایران زیاد شد، تعداد دفعات حمله در این منطقه علیه داعش کاهش یافت و فعالیت های این گروه رو به افزایش گذاشت.

این اصطکاک زمانی اوج گرفت که ایالات متحده در اوایل ژانویه سال جاری فرمانده نظامی ایران، یعنی سردار قاسم سلیمانی را در خاک عراق ترور کرد. در پاسخ به این اقدام، نخست وزیر و پارلمان عراق هر دو خواستار خروج نیروهای خارجی از عراق شدند. در ادامه، ائتلاف به رهبری ایالات متحده فعالیت های خود را برای تقویت حفاظت از نیروهایش به حالت تعلیق درآورد.

از ماه فوریه، داعش چندین حمله را برعهده گرفته است. از حملات به غیرنظامیان گرفته تا کمین های هماهنگ علیه نیروهای امنیتی. این گروه همچنین از فرصت به دست آمده بر اثر کرونا ویروس نیز استفاده کرده است. زیرا ائتلاف مجبور به تخلیه اکثر نیروهای نظامی شد و این موضوع فرصت مناسب را در اختیار داعش برای انجام حملات قرار داد. در این شرایط، نیروهای امنیتی عراق تعدادی از سربازان خود را به مناطق شهری بازگرداندند تا اقدامات مربوط به کرونا ویروس را انجام دهند.

گفتنی است، دور دوم تشدید درگیری‌های ایران و آمریکا، در ماه مارس منجر به کشته شدن سه نفر از اعضای ائتلاف شد و تسریع در عقب نشینی نیروها از چندین پایگاه در عراق که برای انجام عملیات مشترک علیه داعش استفاده می‌شدند نیز صورت گرفت. مهم اینکه، ایالات متحده و عراق قرار است دوباره در مورد شرایط همکاری نظامی خود در ماه ژوئن تجدید نظر کنند.

درآخرین عملیات نیروهای آمریکایی و ائتلاف علیه داعش، 12 عضو داعش کشته شدند. معمولاً وقتی آمریکایی ها مأموریت انجام می دهند، سعی می کنند تا قبل از طلوع خورشید کار را تمام کنند، زیرا می‌خواهند منطقه را ترک کنند. چوپان ها با سر و صدای سربازان آمریکایی و عراقی که از مقابل خانه هایشان عبور می کردند، بیدار شدند. ائتلاف که معمولاً اطلاعات مربوط به عملیات ضد داعش را با رسانه ها به اشتراک می گذارد، هیچ جزئیاتی از عملیات 19 آوریل منتشر نکرد. در پاسخ به ایمیلی که برای سوال درباره‌ی این عملیات زده بودیم، ائتلاف تأیید کرد که دو سرباز آمریکایی و یک مترجم در نتیجه‌ی آتش دشمن زخمی شدند.

گفتنی است، عملیات های مشترک اگر اجازه ی اجرای آن ها داده می شد، مؤثر بودند. اما بارها اتفاق افتاد که اجازه‌ی این عملیات ها داده نشد. مایکل نایتس، عضو ارشد بخش مطالعات خاورمیانه در موسسه واشنگتن، متخصص در امور نظامی و مشاور ارتش آمریکا در عراق گفت: در سال 2019، ما با کاهش قابل توجه دسترسی مواجه بودیم.

در طول سال 2019، دولت عراق به اصطلاح مناطق عملیاتی محدود شده را به مناطقی که گروه های مسلح تحت حمایت ایران مستقر بودند، گسترش داد. از جمله مناطقی در حوالی استان های بغداد و دیالی که داعش در آن فعال بود. پرواز از طریق این مناطق نیاز به تأیید ویژه داشت. یک مقام ارشد ائتلاف گفت: گاهی اوقات اجازه داده می شود و گاهی اوقات نه.

نیروهای زمینی آمریکا با محدودیت های حرکتی مشابه روبرو بودند. یک افسر عراقی که با نیروهای ویژه ایالات متحده برای انجام عملیات های ضد داعش همکاری داشته است، گفت: برخی گروه‌ها بارها مانع کاروان های متشکل از نیروهای عراقی و آمریکایی از دستیابی به اهداف موجود شدند. حتی اگر این مأموریت ها توسط فرماندهی عملیات مشترک تصویب شده بودند، باز هم امکان دسترسی به برخی از مناطق کنترل شده نبود.

این افسر عراقی که مرتباً با نیروهای ویژه آمریکایی همکاری می کند، گفت: وضعیت از نظر انجام مأموریت های ما دشوارتر خواهد بود. وی در پاسخ به این سؤال که آیا می تواند بدون کمک آمریکایی ها عمل کند، پاسخ داد: ما می توانیم به پیروزی برسیم، اما احتمالاً تلفات بیشتری خواهیم داشت.

در طولانی مدت، هدف اصلی این است که فقط عراقی ها کشور خود را در برابر داعش حفظ کنند. مقامات ائتلاف، غالباً از عدم تمایل عراقی ها به فعالیت در قالب بسیج مردمی عراق ناامید شده اند و می گویند که وقفه در فعالیت های ائتلاف ممکن است فرصتی طبیعی برای دور کردن شرکای عراقی از حمایت ایالات متحده باشد. یک مقام ارشد ائتلاف گفت: در کوتاه مدت، شرایط فعلی به کاهش کارایی عملیات ها منجر می شود. وی افزود: اما در طولانی مدت، هدف اصلی این است که فقط عراقی ها کشور خود را در برابر داعش حفظ کنند.

اما غیرنظامیان در مناطق روستایی در گذشته به تماشای تلاش نیروهای امنیتی عراق برای مبارزه مؤثر با شورشیان پرداخته بودند. از سال 2018، مناطق روستایی اطراف کرکوک شاهد چندین عملیات گسترده نظامی توسط ارتش و پلیس عراق برای پاکسازی اقامت گاه های داعش بود. فرماندهان نظامی این عملیات را موفقیت آمیز اعلام کردند، اما غیرنظامیان می گویند که شبه نظامیان وقتی که عملیات در حال انجام است، پنهان می شوند تا دوباره به محض اینکه اوضاع آرام شد به آنجا برگردند و کار خود را از سر بگیرند.

سپس، حملات به رهبری نیروهای ویژه ایالات متحده و عراق انجام و همراه با استقرار پلیس در مناطق عمیق تر در مناطق روستایی به اوج خود رسید.

اما در مارس امسال، نیروهای آمریکایی از پایگاه هوایی K1 در کرکوک عقب نشینی کردند. عملیات مشترک تا حد زیادی متوقف شده است و روستائیان مجدداً در معرض داعش قرار گرفته اند.