سرمقاله ایران/ چرا آتش همیشه ما را غافلگیر می‌کند

ايران/ « چرا آتش هميشه ما را غافلگير مي‌کند » عنوان يادداشت روزنامه ايران به قلم محمد درويش(فعال محيط زيست) است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد: امسـال يکي از سال‌هاي کم نظير از نظر ميزان ريزش‌هاي آسماني در کشور ما بود. ما براي دومين ســـال پياپي است که تقريباً در تمام کشـــــور بــــا دوره‌اي که به اصطلاح به آن «ترسالي» مي‌گويند روبه‌رو هستيم. ميانگين ريزش‌هاي آسماني امسال بين ۴۰ تا ۷۰ درصد بيشتر از ميانگين درازمدت ۵۱ ساله در اغلب مناطق کشور بود. بهترين وضعيت را ما در مرکز و شرق کشور داشتيم. درياچه اروميه هم براي سومين سال پياپي دوره ترسالي را تجربه کرد. اينها همه اتفاقات خوبي است که به وقوع پيوست. همچنين با تجربه‌اي که همه کارشناسان حوزه منابع طبيعي و محيط زيست داشتند هشدار داده بودند که ما امسال با پديده آتش‌سوزي رويشگاه‌هاي جنگلي و مرتعي روبه‌رو خواهيم بود. به خاطر اينکه پوشش‌هاي علفي يک ساله امسال در بهترين وضعيت خودشان خواهند بود و به مجرد گرم شدن هوا و بعد از اينکه پوشش‌هاي علفي از مرحله گل‌دهي و بذردهي عبور مي‌کنند، خشک مي‌شوند و آن وقت صحنه طبيعت ايران را مي‌توانند به يک انبار باروت تبديل کنند که با يک جرقه يا پرتاب يک فيلتر سيگار و وقوع يک رعد و برق مشتعل شود. همان‌طور که ملاحظه کرديم اين اتفاق از جنوب البرز شروع شد، جايي که هوا زودتر گرم شد. نخستين آتش‌سوزي‌ها در گچساران در جنوب کهگيلويه و بويراحمد و دامنه‌هاي کوهستاني بوشهر در بيرمي اتفاق افتاد که مناطق بسيار گرمي است. بعد هم آتش‌سوزي در خوزستان، ايلام و خائيز در مرز بهبهان و دهدشت اتفاق افتاد. ما همچنان با گرم شدن هوا رو به رو خواهيم بود که تمام عرصه‌هاي رويشگاه زاگرس در ۱۴استان کشور به‌همراه رويشگاه ارسباران و هيرکاني در استان‌هاي گيلان، مازندران و گلستان را متأسفانه درگير آتش خواهد کرد. انتظار مي‌رفت با توجه به اين پيش‌بيني‌ها امسال يگان‌هاي مجهز از سازمان جنگل‌ها، منابع طبيعي و آبخيزداري و سازمان محيط زيست مناطق حساس را رصد کرده با ستاد حوادث غيرمترقبه کشور و نيروهاي مسلح هماهنگ مي‌شدند تا در کمترين زمان ممکن مي‌توانستند اين آتش را کنترل و خاموش کنند. اما باز هم طبق معمول غافلگير شديم. امسال حتي ممکن است رقم عرصه‌هايي که در اثر آتش‌سوزي از دست مي‌دهيم، از حدود ۴۵ تا ۵۰ هزار هکتار که هر ساله اتفاق مي‌افتاد هم عبور کند. به طور متوسط حدود ۸ هزار هکتار از جنگل‌هاي ايران هر سال مي‌سوزد ولي در سال‌هايي که با ترسالي روبه‌رو هستيم اين رقم افزايش پيدا مي‌کند. امسال کرونا اجازه نداد مردم در طبيعت حضور بيابند و اين مسأله سبب شد تا کيفيت پوشش گياهي بهتر و متراکم‌تر از هر سال باشد. هنوز هم دير نشده است. تازه در ابتداي فصل موسوم به آتش‌سوزي هستيم و اين فصل تا اواخر آبان‌ماه ادامه خواهد داشت. بايد از ظرفيت تشکل‌هاي مردمي استفاده کنيم. تجربه‌اي که به تازگي در سردشت داشتيم و يگان مردمي حفاظت از جنگل‌هاي سردشت را شکل داديم. دولت بايد از اين تشکل‌ها حمايت کند. بايد براي مردم داوطلب تجهيزاتي مثل دمنده، آتش‌کوب، لباس‌هاي ضدحريق، کفش‌ها و دستکش‌هاي مناسب تهيه کند و با آموزش، آنها را تبديل به حامي جدي جنگل‌ها کند. نيروهاي مسلح در اين شرايط بايد تصميم بگيرند که منتظر ارسال پول نباشند و قبل از ارسال اعتبار، اطفاي حريق جنگل را در شمول وظايف امنيتي خود بدانند و داوطلبانه به سمت خاموش کردن آنها بروند. همچنين اميدوارم اجازه بدهند سازمان حفاظت محيط زيست و سازمان جنگل‌ها يگان‌هاي هوايي مختص اطفاي حريق خودشان را داشته باشند. ما نياز به «کاناداير» داريم. وسيله هوايي مخصوص که براحتي مي‌تواند در اين مواقع به کمک جنگل‌ها بيايد. بايد نگاه‌هاي امنيتي را به فعاليت‌ تشکل‌هاي مردم نهاد برداريم و اجازه بدهيم مردم با تجهيزاتي که به آنها داده مي‌شود به صحنه بيايند و در کنار دولت قرار بگيرند تا ان‌شاءالله آتش در کسري از ثانيه مهار شود.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar