شرق/ متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
انتشار ويدئويي از جاندادن جورج فلويد 46 ساله زير دستوپاي يک مأمور پليس، نهتنها شهر مينياپوليس، محل وقوع اين اتفاق که سراسر آمريکا را به آشوب کشانده است؛ اکنون درحاليکه تقريبا يک هفته از قتل فلويد رنگينپوست ميگذرد، ماجراي مرگش در حال تبديلشدن به دليلي براي تغييري بزرگ در بحثهاي سياسي است.
احتمالا هيچکس فکر نميکرد تکرار صدباره يک جنايت بتواند به چنين جنبش اعتراضي گستردهاي تبديل شود، اما حالا در هفتمين روز پس از قتل فلويد، اعتراضات چنان به خشونت کشيده شده که در 25 شهر از 16 ايالت پرتنش در آمريکا منع آمدوشد اعلام شده است، نيروهاي پليس درخواست استقرار نيروهاي گارد ملي را دارند و مقامات شهري و کشوري که ابتدا با قلدري سعي داشتند مردم را تحقير کنند، حالا از آنها خواهش ميکنند تا به اعتراضات صلحآميزشان بازگردند. عجيبترين واکنشها طبق معمول متعلق به دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريکا بوده است؛ او که اول از نيروهاي پليس حمايت کرد، بعدتر مجبور شد از معترضان دلجويي کند. کمي بعد معترضان را تهديد کرد و آنها را اراذلواوباش خواند. تا اينجا که اين گزارش نوشته ميشود، آخرين واکنش او حمايت و همدردي با خانواده فلويد و حمايت از اعتراضات صلحآميز بوده است، اما اينکه بخواهد طي ساعتهاي آينده تهديدهايش عليه معترضان را عملي کند، کسي نميداند. هر ساعتي که از اعتراضات مردم سراسر آمريکا ميگذرد، خشونت هم در آن چندينبرابر ميشود. حالا دو نفر ديگر پس از فلويد و در جريان اين اعتراضات توسط شليک گلوله ناشناس جان خود را از دست دادهاند. دو جوان 19 و 1 ساله و هر دو از ديترويت. صدها نفر بازداشت شده و تقريبا در تمامي ايالات پرتنش نيروهاي گارد ملي مستقر شدهاند.
بايدن خواهان اصلاحات
اما مرگ فلويد و تکرار رنگينپوستکشي براي صدويکمينبار در آمريکا، اکنون فضاي سياسي را در اين کشور، آن هم در آستانه انتخابات رياستجمهوري تحتتأثير قرار داده است. ترامپ بهعنوان نماينده جمهوريخواهان در اين انتخابات و جو بايدن، معاوناول دولت پيشين آمريکا، بهعنوان نامزد احتمالي دموکراتها در نوامبر 2020 هر دو به اين اتفاق واکنش نشان دادهاند؛ واکنشهايي که خبر از مناظراتي پرتنش درباره مسائل نژادي طي ماههاي آينده ميدهد. درحاليکه ترامپ روز جمعه در توييتي درباره اعتراضات نوشت: «اگر غارتها شروع شوند، تيراندازيها هم آغاز ميشوند»، بايدن با انتشار فيلمي خواهان وحدت ملي و اصلاحات جدي در نهاد پليس شد: «اکنون زمان توييتهاي آتشافزا نيست. اکنون وقت تشويق خشونت نيست و اين يک بحران ملي است و ما درحالحاضر به رهبري واقعي نياز داريم». مدت کوتاهي پس از انتشار اين پيامها، درحاليکه همه انتظار داشتند ترامپ به نصيحت رقيبش گوش کرده باشد، او به باغ روز کاخ سفيد آمد و درست آنجايي که همه منتظر بودند از دهانش چيزي دربيايد که خشم مردم را کمي تسکين دهد، رئيسجمهور خبر از خروج آمريکا از سازمان بهداشت جهاني داد و حتي به اعتراضات به قتل فلويد اشاره هم نکرد. همانموقع بود که بايدن از گفتوگويش با خانواده داغدار فلويد گفت و تعريف کرد اين خانواده چقدر درگير شوک و سوگ ناشي از قتل جورج و مشکلات نژادي هستند: «ما کشوري با زخمهاي باز هستيم. هيچيک از ما ديگر نميتواند جمله نميتوانم نفس بکشم را بشنود و کاري نکند». واکنشهاي بسيار متفاوت دو رقيبي که يکي براي ماندن در کاخ سفيد و ديگري براي بازگشتن به آن تلاش ميکند، ترديد رهبران حزبي را درباره وقايع و تحولات منتهي به انتخابات چندبرابر کرده است؛ اما رهبران حزبي و استراتژيستها درباره يک چيز اتفاقنظر دارند و آن اينکه در ماههاي پيشرو فضاي سياسي آمريکا شاهد نزاعي همهجانبه درباره مهمترين مشکلات اين کشور خواهد بود. اما سؤال اين است که آيا دموکراتها به استفاده از اين وقايع براي چرخه ظالمانه، شرورانه و فرومايه کمپينهاي انتخاباتي خود تن ميدهند يا نه، که اگر اين چنين نکنند، قطعا در اين رقابت طرف بازنده خواهند بود. بسياري از تحليلگران تا همينجا هم اعتقاد دارند ترامپ همواره از درگيريها و نزاعهاي فرهنگي سود برده است و هيچ بعيد نيست که شعلههاي امروز خيابانهاي شهرهاي مختلف آمريکا به پيروزي او در انتخابات نوامبر منجر شود. برخي تحليلگران دموکرات از جمله لي داوتري معتقدند که هشدار اخير ترامپ مبنيبر احتمال تيراندازي در صورت غارت مغازهها، اقدامي عمدي براي تحريک پايگاه هوادارانش و نه فشار براي وحدت يا هر چيزي شبيه آن است. روز جمعه تيم والز، فرماندار مينهسوتا، درحاليکه خستگي از چهرهاش ميباريد، در کنفرانس مطبوعاتي مفصلي حاضر و خواهان بهبود اوضاع شد و درباره تنشهاي عميقي صحبت کرد که مرگ فلويد بهعنوان آخرين تلنگر آنها را به خيابانها کشانده است. اما اين آن واکنش يکدستي که سياستمداران بايد در اين شرايط نشان دهند، نبود. کريس کونز، عضو کميته دادگستري سناي آمريکا، درباره قتل فلويد به فاکسنيوز گفت که کميته متبوعش بايد «مجموع قتلهاي تراژيک را بهعنوان وقايعي که عميقا کشورمان را زخمي ميکنند؛ چه خشونتي که پليس نشان ميدهد، چه واکنشي که مردم به آن ابراز ميکنند، بررسي کند». در همين حال ماندلا بارنز، فرماندار ويسکانسين هم از فقدان پاسخ هماهنگ مقامات به نااميدي و خستگي مردم گفته است: «مردم بسيار نااميدند و حق هم دارند. خشم بحقي که مردم دارند آنجا در خيابان خودش را نشان ميدهد و بيشتر آن هم ناشي از ناديده گرفتهشدن، جدي گرفتهنشدن و ادامه چنين وضعيتي است». گروهي ديگر از تحليلگران شرايط ناشي از کرونا را در اين خشم مؤثر ميدانند. عبدل السعيد، از فعالان دموکرات، دراينباره گفته است: «پليس مدتهاست که سياهپوستان را بيهوا در آمريکا ميکشد. اينکه ما طي 10، 15 سال اخير اين را فهميدهايم براي آن است که هرکداممان يک دوربين توي جيبهايمان داريم. مردم از تکرار اين اتفاق خستهاند، اما ماجرا فقط همين نيست. طي چهار ماه گذشته ما با کرونا درگير بوده و بيش از صد هزار نفر را از دست دادهايم؛ رقمي که بخش عمدهاي از آنها سياهپوست بودهاند؛ آن هم دقيقا در نتيجه همان سازوکاري که به نيروهاي پليس اجازه ميدهد با سياهپوستان متفاوت رفتار کنند».
تا پيش از قتل فلويد، خطر ازدستدادن آراي آمريکايي-آفريقاييها، بايدن را تهديد ميکرد، اما حالا طي همين يک هفته همهچيز بهشدت تغيير کرده است. حالا ناظران ميگويند، بايدن براي اينکه فاصلهاش با ترامپ را دستکم در اين يک مورد چندبرابر کند بهتر است يک بانوي آمريکايي-آفريقايي را بهعنوان معاوناول خود معرفي کند. بله اين اولينبار نيست که آمريکا با پيامدهاي قتل يک رنگينپوست توسط نيروهاي پليس دستوپنجه نرم ميکند، اما قطعا قتل فلويد، هم از نظر زماني و هم از نظر ظرفيتهاي اجتماعي در زماني بيسابقه رخ داده است و همين پيشبيني روزها و ماههاي آينده را بهشدت دشوار ميکند.
بازار