5 احتمال درباره نطنز

همشهري/ متن پيش رو در همشهري منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست اسماعيل سلطنت‌پور/ بامداد دوشنبه حادثه‌اي در سايت هسته‌اي نطنز رخ داد که صداي آن روز بعد درآمد؛ سفر بامدادي رئيس سازمان انرژي اتمي به همراه مديران ارشد فني، امنيتي و ايمني اين سازمان به نطنز خبر از يک اتفاق مهم مي‌داد. بهروز کمالوندي، سخنگوي سازمان انرژي اتمي روز پنجشنبه اعلام کرد که سانحه‌اي در يکي از سوله‌هاي در دست احداث مجتمع غني‌سازي‌ نطنز رخ داده که تلفاتي نداشته و علت آن در دست بررسي است. او در توضيحات تکميلي خبر داد که علي‌اکبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي هم شخصا در سايت نطنز حضور يافته و تيم‌هاي مختلفي مشغول بررسي علت وقوع حادثه هستند. نخستين تصوير از سوله حادثه ديده که از سوي سازمان انرژي اتمي منتشر شد ابعاد جديدي از حادثه را فاش مي‌کرد، چون برخي فعالان توييتري در فضاي مجازي با استناد به تصوير منتشر شده و تطبيق آن با يکي از عکس‌هاي بازديد خبرنگاران از سايت نطنز نشان دادند که محل وقوع حادثه مرکزي بوده که برخلاف تاسيسات غني‌سازي‌ ايران در نطنز و فردو که زير زمين قرار دارند، روي سطح زمين واقع است. در سايت غني‌سازي‌ نطنز علاوه بر ساختمان مونتاژ سانتريفيوژ، ساختمان موسوم به اس8 هم در دوران فعلي که ايران تعهدات هسته‌اي خود را کاهش داده از اهميت فراواني برخوردار است، چون در يکي تعداد سانتريفيوژ‌ها و در ديگري کيفيت آنان در حال افزايش است. سناريوي اول؛ اتفاق طبيعي درباره حادثه در سايت نطنز سناريوهاي مختلفي قابل بررسي است؛ نخستين سناريو طبيعي بودن حادثه است چون در ماه‌هاي اخير ايران سرعت فعاليت‌هاي هسته‌اي خود را چندبرابر کرده و براساس يک اصل کلي سرعت بالاتر وقوع حوادث را هم افزايش مي‌دهد، کما اينکه حادثه اخير هم احتمالا در يکي از بخش‌هاي مرتبط با سرهم کردن و تست سانتريفيوژ‌ها رخ داده و خرابي يا کرش کردن از اتفاقات کاملا عادي در صنعت هسته‌اي جهان به‌شمار مي‌رود. 24ساعت پس از سانحه در سايت نطنز، سردار غلامرضا جلالي، رئيس سازمان پدافند غيرعامل در يک برنامه تلويزيوني حضور يافت و درباره حوادث اخير در کشور گفت: بخش عمده‌اي از اين حوادث نتيجه رعايت نکردن مسائل ايمني است. سناريوي دوم؛ حمله هوايي يکي از فعالان توييتري رژيم صهيونيستي روز پنجشنبه ادعا کرده بود که اين رژيم اقدام به بمباران بزرگ‌ترين تاسيسات غني‌سازي‌ ايران کرده است. اين ادعا از ضعيف‌ترين احتمالات موجود است چون سايت‌هاي هسته‌اي ايران از بالاترين سطح فعال در حوزه پدافند هوايي برخوردار هستند و به‌خصوص نطنز به‌دليل واقع بودن در عمق جغرافيايي کشور در شرايطي قرار دارد که دستيابي به آن از طريق آسمان، آن هم به‌دور از چشم رادارهاي نظامي مستقر در مرزها و نيز اطراف سايت نطنز عملا غيرممکن است. سناريوي سوم؛ عمليات نفوذ خارجي سردار جلالي در ادامه سخنان خود در برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري يک احتمال را هم مطرح کرده بود. او با بيان اينکه بخشي از حوادث ممکن است ناشي از حرکات عناصر ضد‌انقلاب و عناصر مرتبط با آن باشد و شايد هم دشمن دخالت داشته باشد درباره احتمال نفوذ سايبري به تاسيسات ايران با اشاره به اينکه قدرت پاسخ و آفند سايبري ما بخشي از قدرت دفاعي کشور است، تصريح کرد: اگر اثبات شود به کشورمان حمله سايبري شده است، پاسخ مي‌دهيم. 2‌ماه قبل اخباري مبني بر تلاش رژيم صهيونيستي براي از کار انداختن سامانه‌هاي فني بندر شهيد رجايي منتشر شده بود. صهيونيست‌ها بارها تلاش‌هايي را براي عمليات سايبري در تاسيسات هسته‌اي ايران انجام داده‌اند که مهم‌ترين آن پروژه استاکس‌نت در دهه گذشته بوده است. سال‌ها قبل يکي از تاسيسات مواد شيميايي اصفهان بر اثر خرابکاري از بين رفت. تاسيسات هسته‌اي ايران ارتباط آنلاين با دنياي بيرون ندارند، به همين دليل سناريوي هک هم قابل تامل نيست. سناريوي چهارم؛ خرابکاري داخلي سايت‌هاي هسته‌اي از تدابير به‌شدت امنيتي برخوردار هستند؛ به‌نحوي که افراد غير، از جمله خبرنگاران و بازرسان آژانس و ساير بازديد‌کنندگان، امکان همراه داشتن هيچ وسيله الکترونيکي را ندارند و در بدو ورود موبايل‌ها و ديگر اقلام نقل و انتقال اطلاعات ازجمله فلش و... توسط سامانه‌هاي پيشرفته اسکن و حتي توسط سگ‌هاي بازرس مورد بررسي قرار مي‌گيرد و توسط مأموران امنيت ضبط مي‌شود؛ کما اينکه آبان سال قبل هنگامي که يکي از بازرسان آژانس قصد وارد کردن اقلام ممنوعه انفجاري نيترات به سايت نطنز را داشت، اقدام او توسط مأموران امنيت سايت، کشف و از ورود او جلوگيري شد. با اين حال آنچه در رابطه با اتفاقات خرابکارانه محتمل است انجام عمليات نفوذ توسط پرسنل داخلي تاسيسات است. چند‌ماه پيش براي نخستين‌بار فاش شده بود که در جريان پروژه استاکس نت، سفارت هلند از طريق برخي پرسنل سايت نطنز تلاش داشته که ويروس‌هاي مخرب را وارد تاسيسات هسته‌اي ايران کند. نخستين بار سايت زيرزميني فردو نيز توسط 2سرباز مستقر در اين سايت لو رفت و علاوه بر اين در جريان انفجار در پايگاه نظامي اطراف شهريار که به شهادت شهيد تهراني‌مقدم منجر شد نيز گزينه اصلي، خرابکاري توسط برخي عوامل نفوذي بود؛ نفوذي‌هايي که قاعدتا با دادن آدرس غلط نگاه‌ها را به سمت عوامل ديگر منحرف کرده و با لباس خودي دست به عمليات خرابکارانه مي‌زنند. همين 2 هفته قبل بود که قوه قضاييه نام و عکسي از يکي از نيروهاي نفوذي در سوريه منتشر کرد که در ارتباط با سرويس‌هاي جاسوسي آمريکا و اسرائيل مسيرهاي تردد سردار سليماني و اطلاعات نظامي ايران را فروخته بود. در پي حادثه در سايت نطنز، سايت بي‌بي‌سي فارسي مدعي شد که ساعاتي قبل از اعلام آن توسط ايران، بيانيه‌اي از سوي يک گروه زيرزميني در اختيار خبرنگارانش قرار گرفته که براساس آن گروه مذکور با معرفي خود به‌عنوان عامل داخلي با ژست اعتراضي مسئوليت عمليات نطنز را بر عهده گرفته‌اند. سناريوي پنجم؛ تجهيزات معيوب يکي از قديمي‌ترين شگرد‌هاي سرويس‌هاي امنيتي براي خرابکاري در تاسيسات هسته‌اي ايران فروش قطعات معيوب در بازارهاي غيررسمي بوده که در برخي موارد حتي با هماهنگي شرکت‌هاي معتبر، قطعاتي با برند اين شرکت‌ها اما با تفاوت‌هاي آلياژي توليد و به واسطه‌ها فروخته شده اما اين قطعات هنگام نصب در تاسيسات هسته‌اي اصطلاحا دچار کرش شده و خساراتي به بار مي‌آورند. البته اين شگرد اصطلاحا قديمي شده و پرسنل فني و متخصص ايران از مسير‌هاي متنوع و مختلف قطعات دريافتي را در سامانه‌هاي مشابه و شبيه‌ساز تست مي‌کنند و پس از تأييد اصالت، آنان را وارد مدار خواهند کرد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar