رویاهایی که با سیسی برباد رفت

ايسنا/ متن پيش رو در ايسنا منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست سپتامبر ۲۰۱۸ چند ماه پس از انتخاب مجدد عبدالفتاح سيسي براي دور دوم رياست جمهوري مصر در انتخاباتي که درست چند هفته قبل از ارائه پروژه اصلاحات قانون اساسي که براي تضمين بقاي او در قدرت تا دستکم ۲۰۳۰ برگزار شد، وي به مردم مصر بشارت داد که ۳۰ ژوئن ۲۰۲۰ (مصادف با هفتمين سالگرد تظاهرات عليه محمد مرسي، رئيس جمهور برکنار شده اين کشور ) شاهد کشوري جديد خواهند بود؛ رويايي که هرگز محقق نشد. به گزارش العربي الجديد، سيسي در اين سخنراني در جريان افتتاح چند پل و خيابان جديد در مصر گفت: ۳۰ ژوئن ۲۰۲۰ کشوري متفاوت با کشور فعلي ارائه خواهيم کرد. اما عملا مصري‌ها امروز در کشوري متفاوت از آنچه ۷ سال قبل بود زندگي مي‌کنند. خيلي از روياهايي‌ که روزي مصري‌ها برايش دست به انقلاب ۲۰۱۱ زدند، نابود شد و بسياري از دستاوردهاي سياسي و معنوي که در دو سال اول پس از انقلاب به دست آورده بودند، از دست رفت و خدمات اساسي تعطيل شد. زيرا دستاوردهاي دولت سيسي تنها به زيرساخت‌ها منحصر شده و در زمينه خدماتي موفقيتي به دست نيامد و ارتش کنترل مطلقي بر حوزه‌هاي اقتصادي و توسعه‌ يافت. از سوي ديگر انتشار ويروس کرونا وضعيت شکننده اقتصاد مصر را بيش از پيش نمايان کرد. بخش خدمات رو به ضعف رفتند و ساختار بهداشتي و پزشکي مصر به دليل کرونا دچار فروپاشي شد. از همان هفته‌هاي اول پس از "کودتا" عليه مرسي، گرايش سيسي به شانه خالي کردن از تعهدات تعيين شده از سوي احزاب سياسي حامي وي مثل انتقال قدرت و واگذاري حکومت به چهره‌هاي غير نظامي مشخص شد. اين گرايش در ابتدا با دخالت‌هاي نظامي و سلطه‌جويانه در عملکرد کميته ۵۰ نفره مسئول تدوين اصلاحات قانون اساسي و پس از آن با کنترل بر اصول قانون‌گذاري از طريق عدلي منصور، رئيس جمهور موقت، به تعويق انداختن انتخابات پارلماني که قرار بود ظرف شش ماه برگزار شود و برگزاري انتخابات رياست جمهوري پيش از پارلماني آغاز شد. او در دوره کانديداتوري بر پوشيدن لباس فرم نظامي تاکيد داشت تا اين پيام را بدهد که از موسسات نظامي و اتکا بر ارتش در مديريت امور کشور دست نکشيده و اين رويکرد در تمامي سطوح به ويژه حوزه‌هاي مديريتي و اقتصادي نمايان شد. سيسي هرگز به نخست وزيري نظامي اعتماد نکرد بلکه چهره‌هاي ضعيف و فاقد کاريزما و رويکرد را انتخاب کرد و همواره بر نظارت خود بر تمامي موضوعات اصرار داشت. علاوه بر اينها او همواره در خصوص قدرت و شايستگي ديگران براي انجام امور ترديد داشت به ويژه اگر آنها غيرنظامي بودند. سيسي طرح‌هاي آنها را که شامل حال تمامي حوزه‌ها بودند، ملي مي‌خواند هرچند که سودي براي خزانه کشور نداشتند و تحت هيچگونه نظارتي از سوي دولت نبودند. فعاليت ارتش، دستگاه‌هاي حاکميتي و امنيتي در تمامي کميته‌هاي رسمي و وزارت‌خانه‌ها افزايش بسياري داشت. همچنين حضور نمايندگاني از ارتش در تمامي دفاتر وزارت‌خانه‌ها و استانداري‌ها براي نظارت دولتي و اطلاعاتي مساله‌اي عادي شد. سيسي با ادعاي حمايت از جوانان و استخدام آنها در پست‌هاي مهم، فارغ‌التحصيلان دانشگاهي را که با رويکردهاي اطلاعاتي و نظامي آموزش ديده بودند، در تمامي ادارات دولتي به کار گرفت و آنها را به بازوهاي خود براي پيگيري و تهيه گزارش تبديل کرد. شيوع کرونا، سطح ضعيف مسؤولان وزارت بهداشت را که همگي از سوي مرکز اطلاعات و نظارت دولتي تعيين شده بودند، و نيز بي‌تجربه بودن مديران را بيش از پيش نمايان کرد. سيسي اين افراد را به دليل ترديدش به وفاداري مسؤولان دوره حسني مبارک منصوب کرده بود. آشکارترين نمونه از اين رويکرد قانون بازنشستگي اکتبر سال ۲۰۱۸ بود که کاملا به نفع ارتش، اطلاعات و نظارت اداري و دستگاه‌هاي وابسته به آنها تحت عنوان "موارد ضروري که امنيت ملي اقتضا مي‌کند" تمام شد در حالي که تعبير امنيت ملي بسيار گسترده بوده و هر وزارتخانه‌اي مي‌تواند آن را آنگونه که مي‌خواهد تفسير کند، همچنين در اين قانون برنامه‌هاي خريد و فروش تحت عنوان امنيت ملي کاملا محرمانه مي‌مانند و هيچگونه اطلاعاتي از آنها منتشر نمي‌شود. نمي‌توان اين امتيازها را از تلاش سيسي و دولت کوچکش براي راضي نگه‌داشتن ارتش با توسعه امتيازهاي اقتصادي آن جدا کرد. اين عامل مهم به تغييرات متعددي در ساختار دولت سيسي منجر شد. با وجود اينکه عباس کامل، رئيس اطلاعات کل هنوز قدرتمندترين دوست سيسي است اما در ماه‌هاي گذشته شاهد اعتماد او به چهره‌هاي جديدي در ارتش بوده‌ايم. اعتماد سيسي به يک گروه محدود از وجود بحران عميقي در دولت او خبر مي‌دهد. نبود چهره‌هايي سياسي که بتوانند راه‌حل‌هايي خارج از چراچوب نظامي براي بحران‌هاي کشور ارائه دهند، يکي از اين مشکلات است. در مصر جديد در ۲۰۲۰ نام نخست وزير، وزير دفاع و حتي ساير وزرا براي مردم شناخته شده نيست چرا که آنها به دستور سازمان اطلاعات مصر اجازه انتشار تصاويرشان در رسانه‌ها را ندارند. عقب‌نشيني مصر از جزاير تيران و صنافير به نفع عربستان در آوريل ۲۰۱۶ در مقابل برخي کمک‌ها و سرمايه‌گذاري‌ها ناديده گرفتن مقتضيات امنيت ملي مصر به دلايلي واهي را نشان داد و باعث شد مصر نفوذ خود را در خليج العقبه از دست بدهد. اين امتيازدهي شرايط را براي ارائه پروژه‌هاي مشترک کشف گاز درياي سرخ با حمايت شرکت‌هاي آمريکايي را فراهم کرد. توليد گاز از حوزه‌هايي بود که سيسي براي ساخت مصر جديد بر آن تکيه کرده و در صدر فعاليت‌هاي آن قرار دارد اما اين فعاليت‌ها هيچگونه تاثير مثبتي براي مصر نداشتند بلکه موجب عقب‌رفت و بدهکاري مصر شدند. مصر پس از هفت سال جنگ بي‌ثمر با تروريست‌ها به رژيم صهيونيستي اجازه داد در شمال شرق سينا حضور يابد و ده‌ها تن را از مناطق مسکوني‌شان بيرون رانده و آنجا را به بهانه تعقيب تروريست‌ها ويران کند، همين امر موجب افزايش خصومت مردم اين منطقه با دولت قاهره شد. سياست‌هاي انتقام‌جويانه سيسي در مورد اسلام‌گراها(اخوان المسلمين) هم موجب شد نقش مثبت اين کشور در ليبي که در راستاي برقراري آشتي بود به يکي از طرف‌هاي اصلي درگيري تبديل شود. در سطح قاره آفريقا با وجود اينکه مصر سال گذشته رياست اتحاديه آفريقا را بر عهده داشت اما در بهبود چهره سياسي و عملکرد ديپلماتيک خود در مورد کشورهاي اين قاره شکست خورد و اين امر در ناتواني قاهره در جلب حمايت آنها در درگيري‌هاي طولاني‌اش با اتيوپي در مورد سد النهضه منعکس شد. توافقي که سيسي با اراده خود با اتيوپي به امضا رساند، موجب شد آديس آبابا فرصت تکميل پروژه سد را بيابد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar