دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
ديويد لونهارت-نيويورکتايمز/ چهار کشور که داراي بيشترين تعداد مبتلايان بهويروس کرونا هستند و سرعت شيوع اين ويروس در آنها بالاست يعني آمريکا، برزيل، روسيه و بريتانيا، يک ويژگي مشترک دارند: همه آنها از سوي پوپوليستهاي مرد که خود را ضدوضعيت حاکم ميدانند اداره ميشوند. اين چهار نفر يعني ترامپ، بولسونارو، پوتين و جانسون مسلما تفاوتهاي زيادي با هم دارند. کشورهاي ياد شده نيز از بسياري جهات متفاوت هستند، اما همه آنها به نسخهاي از آنچه دانيل زيبلات، پوپوليسم غيرليبرال، راست راديکال مينامد تعلق دارند. دانيال زيبلات، استاد حوزه دولت در دانشگاه هاروارد و يکي از دو نويسنده کتاب «چگونه دموکراسيها ميميرند» است.
بسياري از دانشمندان علوم سياسي معتقدند اين الگو تصادفي نيست. پوپوليستهاي غيرليبرال ديدگاههاي دانشمندان را رد و تئوريهاي توطئه را تقويت ميکنند. استيون لويتسکي، ديگر نويسنده کتاب چگونه دموکراسيها ميميرند ميگويد: «در اغلب موارد، پوپوليستهاي غيرليبرال عليه متخصصان و متفکران از هر گروه و دستهاي موضعگيري ميکنند. اين رهبران ادعا ميکنند از درکي برخوردارند که متخصصان از آن بيبهره هستند. اين نوع نگاه براي مقابله با ويروس کرونا موثر نيست.»
در برزيل بولسونارو دو وزير بهداشت را برکنار کرد و خواستار بازگشايي اقتصاد و لغو محدوديتها بوده است و در ايالاتمتحده ترامپ تقريبا به مدت دو ماه با اين پيشبيني که ويروس کرونا معجزهوار از ميان خواهد رفت ديدگاههاي دانشمندان را رد ميکرد. در بريتانيا دولت بوريس جانسون در ابتدا و با آنکه ديگر کشورهاي اروپايي در قرنطينه به سر ميبردند گردهماييهاي کوچک و بزرگ را تشويق ميکرد. هر چهار رهبر اوايل همهگيري ويروس کرونا آشکارا دستورالعملهاي محافظتي در برابر ويروس کرونا را رد ميکردند، ماسک نميزدند و به دست دادن ادامه ميدادند.
البته اين الگوي رفتاري به اين چهار کشور محدود نيست. در مکزيک که يک رئيسجمهور پوپوليست از جناح چپ دارد پوسترهايي از سوي دولت به نمايش گذاشته شد که روي آنها نوشته شده بود: «کرونا جدي نيست.» يک تحقيق دانشگاهي درباره واکنش کشورها به همهگيري ويروس کرونا نشان داده که به تعويق افتادن اقدام دولت زمينه شيوع سريعتر ويروس را فراهم ميکند. در اين تحقيق مشخص شد در تمامي کشورهايي که اکنون دچار مشکل شيوع فراگير ويروس کرونا هستند ضرورت مقابله با کرونا دير درک شده است.
اغلب اوقات رهبراني که به بحران کرونا واکنش فوري نشان ندادند علت را اولويت داشتن رشد اقتصادي عنوان کردند اما اقتصاددانها و دانشمندان ميگويند اين يک استدلال اشتباه است. سريعترين راه به سوي عادي شدن شرايط اقتصادي شامل کنترل همهگيري ويروس کرونا است. برخي محققان ميگويند کشورهايي که رهبرشان زن است بهتر با اين بحران مقابله کردهاند: آلمان، نيوزيلند و تايوان جزو اين کشورها هستند.
يک نکته ديگر اين است که لزوما در تمام کشورها با حاکمان پوپوليست، شيوع ويروس کرونا شديد نبوده است براي مثال در مجارستان و فيليپين حکومت در دست پوپوليستهاي غيرليبرال است اما واکنش به بحران سريع بوده است. البته در هر دو کشور، حکومت براي سرکوب شديدتر مخالفان از بحران کرونا استفاده کرده است. الگوهاي جهان معمولا استثناهايي دارند. يک الگو وجود دارد: پوپوليستها علاقهاي به متخصصان ندارند يا به ديدگاههاي آنها اتکا نميکنند و ترديدي وجود ندارد که واکنش غيرمبتني بر علم به بحران کنوني مرگبار است. برخي رهبران پوپوليست از جمله بوريس جانسون، نخستوزير انگلستان و اردوغان رئيسجمهوري ترکيه اخيرا ويروس کرونا را جديتر گرفتهاند. در ايالاتمتحده موضعگيريهاي ترامپ تقريبا هر روز تغيير ميکند و برخي تحليلگران ميگويند ممکن است در نهايت ديگر کشورها مانند کشورهايي که حکومت پوپوليستي دارند از اين بحران لطمه ببينند. محقق دانشگاه آکسفورد ميگويد: «ما اکنون شاهد موج اول همهگيري ويروس کرونا هستيم. راه پيشرو راهي طولاني است. بدون شک کشورهايي که داراي حکومتهاي کارآمد و مستحکم هستند همانهايي هستند که در نهايت بهترين عملکرد را در مواجهه با اين بحران خواهند داشت.»
بازار